Etki gelecek yıl da sürecek... Teşviklerin faturası 10.8 milyar

Hükümetin, ekonomiyi teşvik gerekçesiyle uygulamaya geçirdiği, birçoğu da anayasa referandumu dönemine rastlayan düzenlemelerin bütçeye faturası ortaya çıktı. Teşvikler nedeniyle bütçe giderleri 3.7 milyar lira arttı. Vergi gelirleri ise 6.7 milyar lira azaldı. Teşviklerin bütçeye toplam etkisinin ise sadece bu yıl için 10.8 milyar lira olması öngörülüyor. Etki, gelecek yıl da devam edecek.

TBMM’de bütçe maratonu dün başladı. Maliye Bakanı Naci Ağbal 2018 bütçesini Plan ve Bütçe Komisyonu’na sundu. Bütçeden dikkat çeken veriler şöyle:

* İşsizlik oranının 2017 yılında ortalama yüzde 10.8 civarında olması öngörülüyor. Maliye Bakanı Ağbal, işsizliğin düşürülememesini, “İstihdamın artmasına rağmen işgücüne katılım oranının da artması nedeniyle işsizlik oranındaki azalış sınırlı kalmaktadır” diyerek açıkladı.

* Enflasyonun yıl sonunda yüzde 9.5 olarak gerçekleşmesi bekleniyor.

* 2017 yılı ocak-ağustos döneminde yabancı ziyaretçi sayısı geçen yıla göre yüzde 26.4 artarak 22 milyon oldu. Ancak kişi başına gelir 2016 yılının ilk 8 ayında 706 dolar iken bu yılın aynı döneminde 618 dolara geriledi.

* 2017 yıl sonunda cari açığın 39.2 milyar dolar, GSYH’ye oranın ise yüzde 4.6 olması bekleniyor.

* Vergi ve harcama programlarının etkisiyle bütçe açığının 2017 yıl sonunda 61.7 milyar lira olması öngörülüyor.

Teşviklerin faturası

* Hükümetin ekonomiyi teşvik gerekçesiyle yaşama geçirdiği birçoğu başkanlık için gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu döneminde uygulamaya konulan düzenlemelerin bu yıl bütçeye etkisinin 10.8 milyar lira olması öngörülüyor. Teşviklerin etkisi gelecek yıl da devam edecek. 2018 yılında etki 8.3 milyar lira olacak. Teşvikler nedeniyle bütçe giderlerindeki artış 2017 yılında 3.7 milyar, 2018 yılında da 4.3 milyar olarak gerçekleşecek. Vergi gelirlerindeki azalış da bu yıl 6.7 milyar, 2018 yılında ise 3.9 milyar lira olacak.

* Gelecek yıl da vergi gelirlerinin büyük bir bölümünü yine Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oluşturacak. Gelecek yıl 122.7 milyar lira gelir vergisi, 65.8 milyar lira kurumlar vergisi, 146.5 milyar lira özel tüketim vergisi, 13.6 milyar lira motorlu taşıtlar vergisi, 17.8 milyar lira damga vergisi, 23.3 milyar lira harç geliri bekleniyor.

* Gelecek yıl bireysel emeklilik sistemi kapsamında bütçeden aktarılacak devlet katkısı tutarı 4 milyar liraya yükseltilecek. Bireysel emeklilik sistemindeki katılımcı sayısı eylül ayı itibariyle 6.8 milyon kişiye, birikmiş fon tutarı ise devlet katkısı dahil 73.1 milyar liraya ulaştı. Eylül ayı itibariyle otomatik katılım sistemindeki katılımcı sayısı 3.3 milyon kişiye, biriken fon tutarı da 1.2 milyar liraya çıktı.

* Önlemlere karşın kayıt dışı istihdamın önüne geçilemiyor. Kayıt dışı istihdam oranı 2017 temmuz ayı itibariyle yüzde 35.2. Kayıt dışı ekonominin GSYH’ye oranı da 2016 yılı itibariyle yüzde 26.8.