Esnafın işleri bıçak gibi kesildi

Eminönü esnafı, koronavirüsten, 2016’daki bombalı saldırılardan bile daha çok etkilendiğini anlattı.

Gamze Bal

Yurttaş, koronavirüsün yarattığı panikle çarşı pazar alışverişini kısınca esnafın işleri bıçak gibi kesildi. Salgının Türkiye’de de görülmesinden sonra günlük satışlarının yüzde 10’unu ancak yapabildiğini anlatan Mahmutpaşa Çarşısı’ndaki bir esnaf, “Koronavirüs, 2016’da Vezneciler ve Sultanahmet’te yaşanan bombalı saldırılardan bile daha keskin bir şekilde düşürdü işlerimizi” dedi. Siftah yok, erken paydos Esnafın salgından nasıl etkilendiğini yerinde görmek için Eminönü, Mahmutpaşa ve Laleli’yi gezdik. Salgının hızla yayılmasının verdiği endişeyle 1 metre kuralına dikkat ederek konuşmaya çalıştığımız esnaf, “Biz de gelmek istemiyoruz ama mecburuz. Fakat kazanç da sağlayamıyoruz” diyor. Özellikle Arap turistle kalkınan Mahmutpaşa esnafı, son bir haftadır ne yerli ne yabancı, kimsenin gelmediğini, günü siftahsız kapatabildiğini anlattı. Öyle ki, işlerin durgunluğundan dolayı geçen haftadan bu yana akşam iki saat erken paydos ettiklerini söylüyorlar. Çarşıdaki bir abiye dükkânının çalışanı, kirayı karşılayabilmek için günlük cirolarının 15 bin TL olması gerektiğini, ancak bir önceki günü satış yapamadan kapattıklarını belirterek şöyle diyor: “2 çalışanız. İşler bıçak gibi kesilince patron ‘biriniz ücretsiz izin yapsın’ dedi. Birimizin çocuğu var, diğerimiz 5 kişiye bakıyor. Haftalık alamadan çalışmak bütçemizi sarsar.”

KİRALAR ERTELENSİN

Mahmutpaşa Çarşısı’ndaki esnafın “kiralar ertelenmeli” talebini, Esnaf ve Sanatkârlar Derneği (ESDER) Genel Başkanı Mahmut Çelikus da dile getirdi. Covid-19 salgınına karşı işletmeler için alınması gereken tedbirler konusunda öneriler getiren Çelikus, işletmelerin ay sonunda ödeyecekleri kira, elektrik, su, doğalgaz ve maaş ödemelerine destek sağlanmasını istedi. Salgının ardından esnaf ve KOBİ’lerin altından kalkamayacağı bir tabloyla karşılaşmamaları için bazı tedbirler alınmasına ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Çelikus, şu önerilerde bulundu: 

- İşletmelerde çalışan personelin su, elektrik, doğalgaz ve telefonlarının kesilmemesi ve ödeme tarihi gelmiş faturalarının ödemeleriyle kredi kartı borçlarının ve kredi taksit ödemelerinin faizsiz olarak ertelenmeli. 

- Devletin kiracısı konumundaki işverenlerin kira ödemelerine kolaylık getirilmeli. 

- Çek ödemelerine yönelik idari ve hukuki işlem en az bir ay ötelenmeli. 

- Günlük veya haftalık yevmiye ile çalışan kişilerin ve bakmakla yükümlü olduğu ailelerinin mağdur olmaması için, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan destek sağlanmalı. 

- Süresi dolan veya yenilenmesi gereken idari ve ticari işlem ve belgelerin süreleri uzatılmalı.

İFLASLAR OLACAK

Laleli’deki esnaf, “Rusya uçağının düşmesi ya da bombalı saldırılarda işlerin keskin bir şekilde düşmesi, bölgesel çapta olmuştu. Bu kez küresel bir sorun var ve tüm siparişlerimiz iptal edildi. Osmanbey esnafı Laleli’den de bitik halde. Kimse önünü göremiyor. İflaslar olacaktır” dedi.