Eroğlu, Ban ile görüştü

KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Doğu Akdeniz'de petrol ve doğalgaz aramalarına ilişkin olarak BM Genel Sekreterine yeni bir öneri sunduklarını, bu aramaların askıya alınmaması halinde iki toplumlu ad/hoc komite kurulmasını önerdiklerini bildirdi.

cumhuriyet.com.tr

Eroğlu, BM'de Genel Sekreter Ban Ki-mun ile görüştü. Görüşmenin ardından BM'de Türk ve yabancı gazetecilere bir açıklama yapan Eroğlu, genel sekreterle görüşmesinde hem Kıbrıs'taki görüşmeleri, hem de müzakerelerle doğrudan bağlantılı olan petrol ve doğalgaz aramalarına ilişkin gelişmeleri ele aldıklarını söyledi. Eroğlu bu kapsamda genel sekretere 4 maddelik yeni bir öneride bulunduklarını belirtti.

Daha önce de Rum tarafına öncelikle bu doğalgaz ve petrol arayışlarını kapsamlı çözüm bulunana değin ertelenmesini önerdikleri, aksi takdirde Kıbrıslı Türklerin de atacağı adımlar olduğunu söylediklerini anımsatan Eroğlu, bunun yapılmadığını, bunun üzerine kendilerinin de Türkiye ile bir adım atarak kıta sahanlığı sınırlandırma anlaşmasını imzaladıklarını anımsattı. Eroğlu bu kapsamda KKTC Bakanlar Kurulunun, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına (TPAO), KKTC deniz yetki alanlarında petrol ve doğalgaz arama ruhsatı verme kararı aldığını da hatırlattı.

Genel sekreterle bugünkü görüşmesinde ise Rumların petrol ve doğalgaz araması konusunda BM'ye bir çıkış yolu olarak somut bir öneride bulunduklarını kaydeden Eroğlu, ''Bu öneriyi genel sekretere hem sözlü hem de yazılı olarak vermiş bulunuyoruz'' dedi.

Rum tarafına yaptıkları bu yeni önerinin maddelerini sıralayan Eroğlu, şunları söyledi:
''1-Gelin tüm bu petrol ve gaz arama çalışmalarını eş zamanlı olarak kapsamlı çözüme değin askıya alalım.
2- Bu olmayacaksa o zaman iki toplumlu, iki halka ait, iki halkın temsilcilerinden oluşan bir ad/hoc komite kuralım. Bu komiteye de şu yetkileri verelim; Bu gibi araştırmalar, anlaşmalar ve ruhsatlar her iki tarafın yazılı onayına bağlı olsun, iki tarafın da müspet, yazılı onayı olsun. İkinci olarak da bulunacak zenginliğin paylaşım oranlarını müzakere edip anlaşalım.
3-Elde edilecek geliri kapsamlı çözümdeki finansman ihtiyacı için kullanalım. Ancak anlaşarak bir başka maksat için kullanacaksak da hiçbir biçimde silahsızlanma ya da benzeri faaliyetler için kullanmayalım.
4-Bu plana göre planın kabulü tarafların pozisyonlarına halel getirmeyecektir.''

Eroğlu, ''Genel Sekretere böyle bir önerimiz olmuştur. Sayın genel sekreter, hem al-ver sürecine başlama zamanı gelmiştir deyişimizden, hem de böyle bir öneri sunuşumuzdan memnun olmuştur'' diye konuştu.

Türkiye ile yapılan kıta sahanlığı sınırlandırma anlaşmasının ardından KKTC'nin petrol ve doğalgaz arama hususunda sadece kuzey için mi yetki verebileceğinin sorulması üzerine Eroğlu, Kıbrıs'ın etrafındaki bütün deniz altı zenginliklerinde Kıbrıs Türklerinin hakkı bulunduğunu vurgulayarak, hem Kuzey Kıbrıs hem de Güney Kıbrıs için yetki verme haklarının bulunduğunu belirtti. Eroğlu, ''Bizim de petrol ve doğalgaz aramasına yönelik araştırma yetkimiz Kıbrıs'ın kuzeyinde, güneyinde her yerdedir'' dedi.

Yunanlı bir gazetecinin Rum lideri Dimitris Hristofyas'ın Rum tarafının petrol ve doğalgaz aramalarından elde edilecek gelirin ''tüm Kıbrıs halkına verileceğini'' söylediğini hatırlatarak bunu nasıl değerlendirdiğini sorması üzerine, ''Buna inanmak için çok saf olmak lazım, sayın Hristofyas bu olayı yumuşatmak için siyasi taktik uygulamıştır'' dedi.

Eroğlu, ekim ayının sonunda BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'la New York'ta üçlü görüşme için buluşacaklarını da anımsatarak, samimi olması halinde Hristofyas'ın bu petrol ve gaz aramayı o zamana dek erteleyebileceğini ama bunu yapmadığını belirterek o yüzden Rum liderin sözlerine inanmanın zor olduğunu ifade etti.

Eroğlu, Hristofyas'ın Kıbrıs'ın tüm denizaltı zenginliklerine Kıbrıs Türk tarafının da ortak olduğunu söylediğini anımsatarak ''O zaman ruhsatın hangi şirkete verileceğine birlikte karar vermemiz gerekir. Hristofyas bizim haklarımızı reddeden bir davranış içerisinde hareket etmiştir'' dedi.

Bu gelişmelerin müzakere sürecini nasıl etkileyeceğinin sorulması üzerine ise yoğunlaştırılmış müzakere sürecini devam ettirmekten yana olduklarını, Salı günü görüşmelerin adada devam edeceğini belirten Eroğlu, ''Tabii ki bu olayların, müzakerelerin seyrine menfi etkisi olabilir mi onu da müzakere masasında göreceğiz'' diye konuştu.

Eroğlu daha sonra Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile BM'de ikili bir görüşme yaptı.