Erken uyarı sistemi kabul edilmemişti: İzmir depreminde 8 saniye önceden uyarı verdi
Deprem erken algılama ve uyarı sistemleri geliştiren bir kurumda yöneticilik yapan Ömer Tarhan Dıvarcı, İzmir Torbalı'da kurulu olan deprem erken algılama ve uyarı sisteminin İzmir depreminde 8 saniye önceden uyarı verdiğini söyledi.
Zeynep ÇamDeprem erken algılama ve uyarı sistemleri geliştiren bir kurumda yöneticilik yapan Ömer Tarhan Dıvarcı, İzmir, Torbalı'nın Metropolis Caddesi üzerinde bulunan bir binada kurulu olan deprem erken algılama ve uyarı sisteminin 30 Ekim'de gerçekleşen İzmir depremini 8 saniye önceden algıladığını ve sistem içindeki kontrolör cihazına bilgiyi ilettiğini söyledi.
Cumhuriyet'e sistemle ile ilgili açıklamalarda bulunan Dıvarcı, geliştirdikleri erken algılama ve uyarı sisteminin İzmir depreminde 8 saniye önceden uyarı verdiğini belirterek, "İzmir Torbalı Metropolis caddesi üzerindeki binada kurulu bulunan deprem erken algılama ve uyarı sistemi 30 Ekim 14:51:25 deki Seferihisar açıklarındaki 7.0 şiddetindeki depremi 8 saniye önceden algıladı ve sistemi içindeki kontrolör cihazına bilgiyi iletti" dedi.
Deprem grafiği
Deprem merkezinden 55 km uzakta deprem erken algılama ve uyarı sisteminin kurulu olduğunu belirten Dıvarcı, "Bu sistem sayesinde asansör, elektrik, su ve doğal gaz sistemlerini daha depremin yıkıcı dalgası ulaşmadan kapatılabilir, üretim süreçlerini yönetebilir ve tehlikeli bütün işleri durdurabilirsiniz" diye konuştu.
Dıvarcı, sistemin hayat kurtarıcı özelliğine dikkat çekerek, şunları kaydetti:
"Anons sistemleri aracılığıyla vatandaşlarımızı uyarabilir hatta cep telefonlarına entegre olan uygulama ile uyarılar gönderebilirsiniz. Bu sayede her daim yurttaşlarımızı uyarabilir, tedbir almalarına veya güvenli bölgelere geçmelerine zaman kazandırarak yardımcı olabiliriz. Ağır sanayi kuruluşlarında ise tehlikeli olabilecek bir çok iş sürecini yönetebilirsiniz."
Deprem Erken Uyarı Cihazı skalası
“10-15 SANİYEYİ KIYMETLİ GÖRMÜYORLAR”
Eylül ayında konuyla ile ilgili görüşlerine başuvurduğumuz Dıvarcı, sistemin yaygın kullanılmamasının sebeplerini şu sözlerle anlatmıştı:
"Deprem konusunda Türkiye’de bir takım icraatlar yapılıyor ama 20 senedir deprem erken uyarı sistemi ile ilgili hiçbir şey yapılmıyor. Bilim dünyasındaki insanlar ve profesörler depremin nasıl ortaya çıktığını çok iyi biliyorlar ama nasıl bir tedbir alınması gerektiği hakkında çok fazla bilgileri yok. Bu durum sanayi ile ilgili olan deneyim eksikliğinden kaynaklı.
Başka bir problem ise; bahsettiğimiz bilim insanları 10-15 saniyeyi kıymetli görmüyorlar. 10 saniye içinde boşaltılan binalar var. Bu sisteminin yaygınlaşmamasının altında yatan nedenlerden biri 20 yıl boyunca bu uygulamayı kabul etmeyip bir şey yapamamış olmanın getirdiği baskıdır."
"YURTTAŞLARIN YAŞAMA HAKKINI ELİNDEN ALIYORSUNUZ"
Dıvarcı ayrıca deprem erken uyarı sistemi ile 30 saniye öncesine kadar uyarı alabilecek yerler olduğuna dikkat çekerek, şunları kaydetmişti:
"Hiç kimse bir insanın yaşam ve yaşama hakkının elinden alamaz. Bilim insanı dahi olsanız alamazsınız. Burada 6-8 saniye yetersiz diyerek aslında siz yurttaşların yaşama hakkını elinden alıyorsunuz. Bu hukuki olarak mümkün olmayan bir şey. Kimsenin bu sistem çalışmaz demeye hakkı yok. Bu durumun karşılığında hukuki süreç başlatılması lazım. Çünkü benim 3-5 saniyeme bir başkası karar veremezsiniz. Neye istinaden bu söyleniyor? 20 saniyelik süre elde edebilecek bir insanın da önünü kesiyorsunuz. Bu sistem, İstanbul’a 3-3 buçuk milyon Avro gibi bir maliyetle kuralabilir. Bahsettiğim rakam aşağı yukarı İstanbul’un bir buçuk yıllık lale parasına karşılık geliyor"