Erdoğan’ın suçlaması olağandışı

Finlandiya’nın Ankara Büyükelçisi Nina Vaskunlahti, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Finlandiyalı gazeteciye yönelttiği ‘görevlendirilmiş’ suçlamasını “olağandışı” bulduğunu söyledi. Bu sözlere Türkiye’deki tepkilerin ardından Finlandiya’dan ilk resmi tepki de geldi. Vaskunlahti, “Finlandiya’da medya ve basın için tam özgürlük vardır ve gazeteciler ne soracaklarına ve ne zaman soracaklarına kendileri karar verirler. Bu kanunla verilmiş haktır; kimse gazetecinin sorusuna karar veremez” dedi. Başbakan Erdoğan’ın Finlandiya ziyaretinde, “Kız ve erkek öğrencilerin hayat tarzına müdahaleye niye gerek görüyorsunuz” sorusunu yönelten Finlandiyalı gazeteci Tom Kankkonen’in sorusuna verdiği, “Arkadaşımı birileri özel olarak görevlendirmiş, öyle anlıyorum” yanıtı büyük tepki toplamıştı. Büyükelçi Vaskunlahti, Finlandiya Başbakanı Jyrki Katainen’in de Erdoğan ile yaptığı görüşmede, “Finlandiya
Türkiye’nin AB üyesi olmasını destekliyor ama bunun için ortak değerleri paylaşmamız gerek” dediğini anımsattı. Büyükelçi şöyle devam etti: “Türk ve Finli gazeteciler arasında fark olduğunu düşünmüyorum. Her gazeteci bir bireydir, bir medya grubu için çalışır ve hayata, siyasete, topluma dair kendi görüş açısı vardır. Bu da onun davranışlarını belirler. ” Büyükelçi Vaskunlahti, “kızlı erkekli” düzenlemesine yönelik hazırlıklara da şöyle tepki gösterdi: “Komisyoner Füle’nin geçen hafta Ankara’da söylediği gibi, Türkiye aday ülke ve AB üyesi olmak isteyen bir ülkeden aynı değerleri paylaşması,
ifade özgürlüğü, tercih özgürlüğü gibi Kopenhag kriterlerini uygulaması beklenir. Bence her devlet bireylerin hayat tarzlarındaki tercihleri konusunda çok dikkatli olmalı.” Büyükelçi, “O (Finlandiya Başbakanı) bu kelimelerle söylemedi. Ama ‘AB, ortak değerleri paylaşmaktır’ dediğinde bu dolaylı olarak tercih özgürlüğü, basın özgürlüğü, ifade özgürlüğüydü” diyerek Başbakan Katainen’in de benzer mesajı verdiğini aktardı. İki başbakanın ifade özgürlüğü konusunu da ele aldığını belirten Büyükelçi, “Gezi protestolarını bekliyor muydunuz” sorusuna şu yanıtı verdi: “Bu soruyu ben de kendime
sordum. Sonra da kendime SSCB’nin düşeceğini görebilir miydim diye sordum. Bir ülkede ne kadar kalsanız da bazı olayların nasıl geliştiğini görmek zor. Sonrasında neden olduğunu söylemek kolay. Biliyordum, gördüm, söylenmişti, hissetmiştim; bana toplumda huzursuzluk olduğu, birçok kişiyle konuştuğumda herkesin eşit derecede mutlu olmadığı söylenmişti ama bunun gösterilerle ortaya çıkmasını, bu boyutta olmasını beklemiyordum.”

Demokrasi sadece seçim değil

Finlandiya Büyükelçisi Nina Vaskunlahti ile yaptığımız görüşmede, Erdoğan’ın sandık konusundaki tutumunu AB
ülkelerinde de sürdürdüğü ortaya çıktı:

Görüşmelerde Gezi ele alındı mı ?

Görüşmelerin bir bölümünde ifade özgürlüğü gibi temel değerleri ele aldık.

Erdoğan’ın yanıtı neydi ?

O, insanların görüşlerini sokaklar yerine sandıkta ifade etmesi gerektiğini düşünüyor.

Sizce de öyle mi ?Demokraside temel sandık mıdır?

Ben sadece Cumhurbaşkanı Gül’ün sözlerine atıfta bulunabilirim. O da demokrasinin sadece seçimler olmadığını aynı zamanda fikirlerin ifade edilmesi de olduğunu söyledi. Ama şiddet her zaman kınanmalı. Benim sevmediğim, şiddet yanlısı bazı gruplar gösterileri gasp etmeye çalıştılar.