Erdoğan 13 gündür bekletiyor

Önceki yıllarda cumhurbaşkanları, tam 5 kez hükümet kurma görevini YSK sonuçları açıkladıktan sonra 1 haftada verdiler. Erdoğan 13 gündür bekletiyor

Fırat Kozok / Cumhuriyet

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, YSK’nın seçim sonuçlarını açıklamasının üzerinden 13 gün, 25. dönem milletvekillerinin yemin töreninin üzerinden 11 gün, yeni Meclis Başkanının seçiminin üzerinden de 4 gün geçmesine karşın hükümeti kurma görevi hala vermedi. Hem hukukçular, hem de siyasiler Erdoğan’ın 45 günlük süreyi doldurup erken seçime gitme yolu aradığını düşünüyor.

Anayasada Cumhurbaşkanı’nın hükümeti kurma görevini ne zaman vereceğine ilişkin açık hüküm bulunmuyor. Ancak, Anayasa’nın 116. maddesinde şu hüküm yer alıyor:

“Başbakanın güvensizlik oyu ile düşürülmeden istifa etmesi üzerine kırkbeş gün içinde veya yeni seçilen Türkiye Büyük Millet Meclisinde Başkanlık Divanı seçiminden sonra yine kırkbeş gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamaması hallerinde de Cumhurbaşkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verebilir.”

Cumhurbaşkanı’nın, hükümeti kurma görevini bu maddeye dayanarak Başkanlık Divanı seçimlerinden sonra verebileceği yorumları yapılıyor.

Divan perşembe günü belli olacak

TBMM Başkanlık Divanı bu hafta belli olacak. Yarın Danışma Kurulu’nda uzlaşma sağlanırsa perşembe günü yeni Başkanlık Divanı üyeleri Meclis Genel Kurulu’nda okunacak. Erdoğan eğer divanın oluşmasını beklerse, hükümeti kurma görevini iyi olasılıkla perşembe günü verebilir. Ancak perşembe günü görevlendirme yapılmazsa, araya Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Bosna Hersek programı girecek. Davutoğlu’nun cumartesi gecesi ya da pazar günü Türkiye’ye dönmesi bekleniyor. Bu durumda görevlendirmenin de yeni haftaya sarkacağı belirtiliyor.

Teamüller ‘bekleme’ diyor

Cumhurbaşkanı’nın hükümeti kurma görevini ne zaman vereceğine ilişkin bir açık hüküm bulunmamasına karşın, geçmiş teammüllere işaret ederek, “oyalama taktiği” yürütüldüğünü belirtiyor. Görüşler ise şöyle:

GÜVEN DİNÇER (Eski Anayasa Mahkemesi Başkan Vekili):

Teammüllere göre Cumhurbaşkanı’nın hükümeti kurma görevini milletvekillerinin yemin etmelerinin ardından vermesi gerekiyordu. Ya da Meclis Başkanı seçiminden önce verilebilirdi. Bütün mesele teammüller içerisinde gider. Yoksa her kanunu kendinize göre biçimsiz bir şekilde yorumlayarak yamuk emellerinize doğru gitmek isterseniz hiçbir iş olmaz. Erdoğan, seçim sonuçlarını beğenmedi ve fikrini açıkladı; “bu iş seçimle çözülür” dedi. Bu kurguya göre birinci planı uyguladılar, birinci plan neydi? Kendi durumlarını meşrulaştırcak, ara dönemi uzatacak önlemler. Onun için Deniz Baykal’ın ihtirasını buldular, sesi kısılan iktidarın sesi yükseldi. İkinci safhası süreci uzatmak, üçüncü safhası da erken seçime götürmek ya da adam transferi ile geçici hükümet kurmak.

Niyeti 45 günü doldurmak

BÜLENT SERİM (Eski Anayasa Mahkemesi Genel Sek.): Bana göre bu tablo iyi niyetle ilgili. Eğer siz, “45 gün” ifadesini kendinize göre yorumlar ve uygularsanız, erken seçimi hedeflerseniz süreci uzatırsınız. Bence asıl hedef seçimi hedefleyip, bu bağlamda 45 günü doldurmak. Biliyorsunuz, 3 dönemliklerin de baskısı var. Önlerine çıkacak erken seçimde yeni bir şans elde edebilecekleri için onların da etkisi ve baskısı olduğunu düşünüyorum.

BÜLENT TEZCAN (CHP Genel Başkan Yardımcısı): Hükümet kurma görevini beklemeden vermeliydi. Erken vermiş olsaydı koalisyon hükümetinin oluşması için gerekli bir çok enstrüman da partilerin elinde olurdu. Çünkü daha geniş bir zamanda görüşmeler yapılırdı, yani 45 günlük bir süre yerine 55 günlük bir süre partilerin elinde olabilirdi. Ayrıca Meclis Başkanlığı seçimi de koalisyon görüşmelerinin bir parçası olarak yürütülebilirdi. Ancak görev erken verilmeyince başkanlık seçimi de partilerin koalisyon kurarkenki görüşmelerinde ellerini rahatlatan bir unsur olmaktan çıktı. Cumhurbaşkanı’nın erken seçime gidilmesi konusunda bir niyeti olduğu da bilindiğine göre, görevi ne kadar geç verirse, hükümeti kurma konusundaki görüşme alanınını nasıl daralttığı da görülecektir.”