Engellileri zorlayan engeller

Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Engelliler Araştırma ve Uygulama Merkezi (EAUM) Müdürü Doç. Dr. Ersin Uskun, merkez tarafından yapılan araştırmada, Isparta'da engellilik sıklığının yüzde 12.7 olarak belirlendiğini bildirdi.

Uskun, kentteki engelli bireylerin yalnız yüzde 3.6'sı rehabilitasyon hizmetlerinden yararlandığının, altı yaşından büyük olan engellilerin yüzde 22'si okuma yazma bilmediğinin ortaya çıktığı araştırmayla ilgili şu bilgileri verdi: ''Engelliler içinde okur yazar olanlar ve düzenli bir işte çalışanların sayısı oldukça az. Araştırma sonuçları engelliliğin Türkiye açısından son derece önemli olduğunun göstergesi. Özellikle doğuştan engelli olma oranının yüksekliği gebelik sırasında anneye verilecek sağlık hizmetinin planlanmasında ve etkin uygulanmasında, akraba evliliklerinin önlenmesinde yol göstericidir. Düşük okur yazarlık oranı, iş olanaklarının sınırlı olması, yaşamlarını bağımsız olarak sürdürmelerinin önündeki engeller olarak görülmekte ve engellilerin kurum ve kuruluşlardan 'parasal destek' isteklerini artırmaktadır. Oysa farkındalığı olan bir toplumda engellilere sunulan eğitim, sağlık ve istihdam hakları parasal destekten çok daha önemlidir. Desteğe bağlı bırakmak yerine imkan sunarak, kendi desteğini kendisinin yaratmasını sağlamak gerekir.''
 

Engellilerin karşılaştığı sorunlar

Engelliler, mimari engeller, toplu taşımadan, istihdam olanaklarından yararlanamadıklarına işaret eden Uskun, eğitim hakkını kullanmada sorunlar yaşadıklarını bildirdi.

Eğitim olanaklarının öğrenme engelliler için özel okullar gibi hem engel çeşidine göre düzenlenmemesi, hem de eğitim olanaklarına fiziksel veya mali nedenlerle ulaşamamasının söz konusu olduğunu ifade eden Uskun, şöyle devam etti: ''Engellilerin, sosyal yaşamda bağımsız yaşamaları için destekleri azdır. Bağımsız yaşamada iş ve kendi kendini geçindirebilme önemli faktörlerdir. Engellilerin sosyal güvenceye kavuşturulması sağlık hizmetlerinin sürekliliği ve ortez, protez, tekerlekli sandalye gibi yardımcı ekipman elde etmede yaşamsal öneme sahiptir. Sağlık hizmeti sunan kurumlar başta olmak üzere gerek ulaşım gerekse kurumda dolaşım bakımından mimari engellerin ortadan kaldırılması gereklidir. Kent mimarisi engellilerin hayatını zorlaştırıyor. Kaygan zeminler, dar kapılar, trabzansız merdivenler sağlıklı kişiler için sorun değilse de engelliler için aşılması güç engellerdir.''

Toplumda engelli bireye sahip ailelerin kendisini çevreden soyutladığını kaydeden Uskun, ''Maalesef, engeli kendi içimizde yaşıyoruz. Engelli bireylerimizi kapalı kapılar ardında tutuyoruz. Toplumdan dışlıyoruz. Bu da zaten engelli olan bireyin kendisini geliştirememesini ve hatta daha da kötüleşmesini sağlıyor'' dedi. Engellilere ve topluma ortak hareket etme yönünde çağrıda bulunan Uskun, sorunların güç oluşturularak aşılabileceğini bildirdi.