Enerjide nükleer oyunu

Makina Mühendisleri Odası’na göre Türkiye, enerjide var olan potansiyelini kullanmıyor. Bu da nükleere ihtiyaç olmadığını gösteriyor

Mustafa Çakır

Hükümet, tepkilere karşın Akkuyu ve Sinop’un ardından 3. nükleer santral anlaşmasını Çin ile imzaladı. Henüz santralın nereye kurulacağı açıklanmadı. Hükümet elektrik ihtiyacının karşılanabilmesi için nükleer enerji santrallarının şart olduğunu savunuyor. Oysa meslek örgütleri, yüksek fiyatla alım garantisi verilen, dışa bağımlı ve riskli nükleer enerji santrallarına ihtiyaç olmadığına dikkat çekiyor.

Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu, Türkiye’nin enerjide var olan potansiyelini kullanamadığına vurgu yaptı. Nükleere ihtiyaç olmadığına işaret eden grubun hazırladığı raporda yer alan değerlendirmeler şöyle: 

Ocak 2016 itibarıyla, lisans alan elektrik üretim projelerinin kurulu gücü 44 bin 707.08 MW iken, bu projelerden yatırım sürecini başlatanların kurulu gücü ise 38 bin 145.76 MW. 6 bin 561.32 MW kurulu güç, başka bir ifadeyle, lisans alan projelerin yüzde 14.7’siise, lisans almış olmalarına karşın yatırıma geçmedi. 

Mevcut santrallar, lisans almış olan ve yatırım aşamasında olan santrallar ve lisans alması beklenen santrallardan oluşan proje stokunun 127 bin 41.68 MW’lık kurulu gücü, 2016 başında mevcut olan 73 bin 147.60 MW’lık kurulu güçten yüzde 73.68 oranında daha fazla. Bu durum, “ülkenin elektrik ihtiyacının karşılanabilmesi için nükleer enerji santralına ihtiyaç olduğu” iddiasını boşa çıkarıyor.

YERLİ KAYNAKLAR

Türkiye’nin elektrik üretimi amacıyla kullanılabilecek linyit rezevleri ile 17 bin MW kapasitede termik santral kurulabileceği öngörülüyor. TEİAŞ’ın kabul ettiği yıllık 6 bin 220 saatlik çalışma süresiyle, yerli linyite dayalı ilave elektrik üretim kapasitesi 105.740 milyar kWh. 

TEİAŞ’ın yıllık 3 bin 450 saatlik çalışma kabulüyle yıllık 140 milyar kWh eşdeğeri 40 bin 580 MW olarak hesap edilen hidroelektrik potansiyelin 25 bin 867.80 MW’lık kısmı faal durumda. 

Enerji Bakanlığı, rüzgara dayalı olarak kurulabilecek elektrik üretim kurulu gücünü 47 bin 849 MW olarak öngörüyor. Değerlendirmeyi bekleyen 43 bin 346 MW güç ile yıllık 3 bin saatlik çalışmayla yılda 130 milyar kWh ilave arz mümkün. 

İTÜ Enerji Enstitüsü yapılacak yeni sondajlarla jeotermal kaynağa dayalı 2 bin MW kurulu güce ulaşmanın mümkün olabileceğini belirtmiştir. Mevcut kurulu güç olan 614.20 MW düşüldüğünde, değerlendirilebilecek potansiyel olan bin 385.80 MW kurulu güce dayalı olarak, TEİAŞ’ın yıllık 7 bin 120 çalışma saati kabulüyle, 9.9 milyar kWh ilave arz mümkün.

Ayrıca, güneşe dayalı yıllık 400 milyar kWh, biyoyakıtlara dayalı 35 milyar kWh potansiyel söz konusu. 

Türkiye’deki mevcut santrallar tam kapasite ile çalıştırılacak olursa, yıllık üretim 394.218 milyar kWh’a ulaşabilecek. Başka bir ifadeyle, 2015 yılı üretimi 261.783 milyar kWh’ın, yarısından daha fazla olan 134.527 milyar kWh güçte atıl bir kapasite değerlendirmeyi bekliyor. 

Mevcut santrallarda değerlendirilmeyi bekleyen kapasite, elektrik üretiminde yararlanılabilecek yerli ve yenilenebilir kaynaklar ve enerjiyi daha verimli kullanmanın yaratacağı potansiyel, ilave bir trilyon kWh kapasiteye işaret ediyor.