En pahalı benzin Türkiye’de

Litre fiyatı ilk kez 6 TL’yi aşarak rekor kıran benzinin ardından, motorine de litre fiyatında 10 kuruş zam geldi. Benzinin 6 TL’yi aştığı Türkiye, gelir düzeyine göre dünyada benzinin en pahalı olduğu ülke.

Emre Deveci

Litre fiyatı ilk kez 6 TL’yi aşarak rekor kıran benzinin ardından, motorine de zam geldi. Yarından itibaren geçerli olmak üzere motorinin litre fiyatı 10 kuruş zamlandı. Son zamlarla birlikte İstanbul’da 95 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı 5.78 TL’ye, motorinin litre fiyatı ise 5.24 TL’ye yükseldi. Rafineri ve ikmal noktalarına uzaklığı nedeniyle akaryakıt fiyatlarının görece yüksek olduğu Hakkâri’de ise benzinin litresi 6.02 TL, motorinin ise litresi 5.51 TL’ye ulaştı. 55 litrelik bir depo benzinin fiyatı İstanbul’da 317.9 TL’ye yükseldi. Hakkâri’de bu rakam 331.1 TL’ye ulaştı.

Dünyada ilk sırada

Türkiye, dünyada benzinin en pahalı olduğu ülkerden biri. Gelir seviyesine göre bakıldığında ise en pahalı olduğu ülke. Dünkü dolar kuruna göre benzinin litre fiyatı İstanbul’da 1.52, Hakkâri’de 1.59 ABD Doları seviyelerinde. Dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip olan Venezüella, dünyada benzinin en ucuz olduğu ülke. Diğer petrol zengini ülkeler Suudi Arabistan, İran ve Türmenistan da ucuzlukta Venezüella’yı takip ediyor. GlobalPetrolPrices. com’un verilerine göre, dünyada benzinin en pahalı olduğu ülke 2.07 dolar ile İzlanda. İzlanda’yı, Norveç, Monaco ve Hong Kong takip ediyor. Ancak bu ülkeler dünyada kişi başına gelirin de en yüksek olduğu ülkeler.

Yüzde 55’i vergi

Kişi başına milli gelir İzlanda’da 60 bin, Norveç’te 70 bin, Hong Kong’da 45 bin dolar seviyelerinde. Türkiye’de ise bu rakam 10 bin dolar civarında. Bu nedenle, kişi başına düşen milli gelir göz önüne alındığında dünyanın en pahalı benzini Türkiye’de satılıyor. Vergi Uzmanı Ozan Bingöl’ün verdiği rakamlara göre, Türkiye’de ortalama litre fiyatı 5.85 TL olan benzinin 0.89 TL’i KDV, 2.37 TL’si ÖTV. Yani 5.85 TL’lik benzinin 3.26 TL’si, oran olarak söylersek satış fiyatının yüzde 55.7’si vergilerden oluşuyor. Litresi ortalama 5.32 TL olan motorinde ise vergi payı 2.60 TL. Motorindeki vergi oranı ise yüzde 48.8 seviyesinde bulunuyor. Dünyada 2018’de yüksek ekonomik büyüme rakamları beklendiği ve petrol üretiminde kısıntılar sürdüğü için petrol fiyatlarının mevcut 70 dolar seviyesinin de üzerine çıkabileceği tahmin ediliyor. Bu durum, yeni zamların da habercisi.

 

Sera gazında büyük artış

Türkiye’de 2015’te enerji sektöründen kaynaklanan sera gazı emisyonlarında 1990’a göre yüzde 153.1 arttı. Sera gazı küresel ısınmanın başlıca nedenlerinden biri olarak kabul ediliyor. IV. Enerji Verimliliği Kongresi’nde Türkiye’nin 475 milyon ton CO2 eşdeğerini geçen seragazı emisyonlarının yüzde 70’ten fazlasının enerji kaynaklı olduğu açıklandı. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Kocaeli Şubesi’nin yürütücülüğünde yapılan kongrenin sonuç bildirgesinde enerrjinin toplum yararını gözetecek biçimde planlanması, üretimi ve arzı için kamusal nitelikte bir hizmet olmasının önemine dikkat çekildi. Bildirgede “Kalkınmada; enerji kullanımını azaltan, enerjiyi verimli kullanan, enerjiyi yerli ve yenilenebilir kaynaklarla, yurtiçinde üretilen ekipmanlarla temin eden bir modele geçiş sağlanmalıdır” denildi. Katma değeri görece düşük, yoğun enerji tüketen, eski teknolojili, çevre kirliliği yaratabilen sanayi sektörleri yerine enerji tüketimi düşük, ithalata bağımlı olmayan, katma değeri yüksek, yerli üretime dayalı teknolojilerin kullanılması önerildi.