Emeklilik ikramiyesi gaspı: İhraçlar haklı fesihmiş

Bürokrasi KHK ile ihraç edilenlerin emekli ikramiyelerini vermemekte direniyor. Mahkemeler, bürokrasinin inadına karşı emeklilik ikramiyesini hak olarak tespit ettikçe, devlet gaspa yeni gerekçeler buluyor.

Sinan Tartanoğlu

Son gerekçe emeklilik ikramiyesi hakkını arayan Hak ve Adalet Platformu Sözcüsü Ömer Faruk Gergerlioğlu’na sunuldu.

SGK, KHK ile ihraç edilen Gergerlioğlu’na “Memurların kurumlarınca haklı bir nedenle görevine son verilmiş olması ikramiye ödenmesine engel bir hal teşkil etmektedir” yanıtını verdi.

Sosyal Güvenlik Kurumu, OHAL KHK’ları ile ihraç edilen kamu görevlilerinin, emeklilik başvurularına olumlu yanıt veriyor. Bu kişilere emekli aylığı da bağlanıyor. Ancak emekli ikramiyelerini gasp ediyor. Emeklilik ikramiyelerinin hak olduğu tespitinden yola çıkarak, mahkemeler tarafından çok sayıda iptal kararının emsal teşkil etmesine karşın, idarenin inadı sürüyor.

KHK hükmü yok

Darbe girişiminin ardından onbinlerce kamu görevlisi OHL KHK’ları ihraç edildi. İhraç edilen kamu görevlilerinin özlük hakları ile ilgili çok sayıda KHK’da ihraç edilenlerin emeklilik ve ikramiyeleri ile ilgili bir düzenleme yapılmadı. SGK da emeklilik ikramiyelerinin ödenmemesi ile ilgili kararlarında OHAL KHK’larını değil Emekli Sandığı Yasası ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası hükümlerini gerekçe gösterdi.

‘İhraç, kıdem tazminatı gerektirmez’

Buna göre verilen çok sayıda kararda, “Farklı sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak geçen hizmetleri birlşetirilmek suretiyle aylık bağlananlara yapılacak ikramiye ödemesinin ise Sandığa tabi hizmetin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olması koşuluna bağlandığı” değerlendirmesi yapıldı ve emekli ikramiyesi talepleri, “kamu görevinden kıdem tazminatı gerektirmeyecek şekilde çıkarıldığı” gerekçeleriyle reddedildi.

‘Eşitliğe ve hakkaniyete aykırı’

Ankara 16. İdare Mahkemesi, ihraç edilen bir kamu personelinin SGK’nın işlemine karşı verdiği bir kararda, “Hizmetin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermediğinden bahisle ikramiyeden yoksun bırakılmasının eşitliğe ve hakkaniyete aykırılık oluşturacağı açıktır. Sandığa tabi hizmetin ne şekilde sona ermiş olmasına bakılmaksızın ikramiye ödemesinden yararlandırılması gerekirken, aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir” ifadeleri kullanıldı.

İdare mahkemesinden Anayasal gerekçe

Ankara 4. İdare Mahkemesi de 27 Şubat 2018’de ihraç edilen bir polisle ilgili verdiği kararında “Davacının işlem sebebiyle yoksun kaldığı parasal kayıplarının tazmini Anayasa’nın 155. maddesinin gereği olup, davacının hak ettiği emekli ikramiyesinin yasal faiziyle birlikte ödenmesi gerekmektedir” denildi. Böylece idare mahkemesi OHAL hukukunun yarattığı bir idari işlemin iptalinde Anayasa’nın “İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır... İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür” hükmünü gerekçe göstermiş oldu.

KHK ihracı haklı fesih gerekçesi

Eski Mazlum Der Başkanı, Hak ve Adalet Platformu Sözcüsü Ömer Faruk Gergerlioğlu, 7 Ocak 2017’de çıkarılan OHAL KHK’sı ile doktorluktan ihraç edildi. Gergerlioğlu, ihraç edildikten sonra emeklilik başvurusu yaptı ve kabul edildi. Farklı sosyal güvenlik kurumlarında hizmeti olmamasına bütün hizmetinin Emekli Sandığı kapsamında olmasına karşın Gergerlioğlu’nun emekli ikramiyesi ödenmedi. 16 Ocak’ta SGK’ya ikrameyisinin ödenmesi için başvuran Gergerlioğlu’na ikramiyenin ödenmemesi için İş Kanunu’nun haklı fesih düzenlemesi gerekçe gösterildi. SGK işleminde, “İşverenin haklı fesih nedenleri kıdem tazminatı ödenmesine engel bir hal olarak ortaya çıkmaktadır. Memurların kurumlarınca haklı bir nedenle görevlerine son verilmiş olması ikramiye ödenmesine engel bir hal teşkil etmektedir. Görevinizden kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak ayrılmadığınızdan memuriyet hizmetleriniz nedeniyle tarafınıza emekli ikramiyesi ödenmesi kanunen mümkün değildir” ifadeleri kullanıldı.

‘Devlet ciddiyetine adına inanılmaz’
SGK’nin işlemine karşı dava açtığını belirten Gergerlioğlu, “Bende birleştirme işlemi yok. Emekli Sandığı ile başladım, Emekli Sandığı ile bitirdim. Bana sundukları gerekçede kendilerine göre bir gerekçe bulmuşlar. Yapılan çirkin. 27 yıllık hizmet boyunca kesileni vermiyorsun. İdare mahkemeleri zaten iptal ediyor. Ama devam ediyorlar. Devlet ciddiyeti adına inanılmaz. Askeriyede olanların emeklilik başvurularını kabul etmiyorlar. İspatlanmış bir suç yok, tutuklu, emekli de olamıyor. Böyle uygulamalar da var. Binlerce kişinin başına geliyor” dedi.