Emekçiye bayram hayal

Küçükbaş hayvan için en az 700 lirayı gözden çıkarması gereken çalışana bayram yok.

Mustafa Çakır/Cumhuriyet

Emekçiye bayram bu yıl da hayal... Günlüğü 27.90 liraya gelen asgari ücretle kurbanlık bir yana, bir kilo et alabilmek bile mümkün değil. Aynı durum memurlar için de geçerli. Ortalama 2 bin 185 lira olan memur maaşıyla gıda, kira ve temel ihtiyaçlar düşüldükten sonra 700 liraya küçükbaş kurbanlık alabilmek olanaksız. İşçi ve memur büyükbaş kurbanlık için hisse almak isterse de yaklaşık 800 lirayı gözden çıkarması gerekiyor. Yani o da olanaksız.

Kurban Bayramı’na bir hafta kaldı. Ancak işçide de memurda da kurbanlık alacak para yok. Türk-İş’e göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı, yani “açlık sınırı” 1190.04 lira. Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt) ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların tutarı, yani “yoksulluk sınırı” da 3 bin 876.37 lira. Bir kişinin yaşama maliyeti de 1410 lira. Şu anda asgari ücret net 891.03 lira. Günlük 27.90 lira. Bu asgari ücretle bir kilo et almak bile mümkün değil. Çünkü etin de kıymanın da kilosu yaklaşık 30 lira. Sadece gıda harcamaları geçen yılın aynı dönemine göre 158 lira arttı.

Memur da aynı durumda

Aynı durum memurlar için de geçerli. Memur-Sen’in imza attığı toplusözleşmeye göre 2014 yılının tamamı için memur maaşlarına sadece 123 lira zam yapıldı. Yine toplusözleşmeye göre memur bu yıl enflasyon farkı da alamadı. Şu anda ortalama memur maaşı 2 bin 185 lira. Türkiye Kamu-Sen’in verilerine göre kira ve gıda düşüldüğünde, memurun ailesinin ulaşım, sağlık, eğitim, haberleşme, giyim gibi diğer zorunlu gereksinimlerini karşılaması için maaşından geriye sadece 597.46 lira kalıyor. Memurun cebindeki son para da bu harcamalara gidiyor. Memurun aylık kira ve gıda harcamaları geçen yıla göre 197 lira arttı. 1391 liradan 1588 liraya çıktı. Asgari ücretli bir işçi ile ortalama maaş alan bir memurun, geçen yıla göre bu yıl 600 liradan yaklaşık 700 liraya yükselen küçükbaş kurbanlık alabilmesi mümkün değil. İşçi ve memurun büyükbaş kurbanlık için hisse alması da olanaksız. Büyükbaş kurbanlıklarda 1/7 hisse geçen yıl 700 lira civarındaydı. Bu yıl ise bin lirayı bile aştı. Bu rakamlara göre küçükbaş kurbanlık alamayan emekçinin, büyükbaş kurbanlık için hisse alabilmesi de olanaksız.