El Beşir 8 yıl sonra geldi

İsrail’in ‘terörist’ ilan edildiği İstanbul’daki toplantıda ‘soykırımcı’ ağırlandı.

Duygu Güvenç / Cumhuriyet

 

Kasap Türkiye’de!

 

 

İsrail'in “terörist” ilan edildiği toplantıda “soykırımcı” ağırlandı:Darfur kasabı olarak anılan ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında tutuklama kararı çıkarttığı BM Güvenlik konseyi’nin de bu karara uyulması için çağrı yaptığı Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir, 8 yıl sonra Türkiye’ye geldi. Böylece, İsrail’i terör devleti olarak tanımlayarak olağanüstü zirve çağrısı yapan Türkiye, üst düzey temsil için bir soykırımcıyı ağırladı. 

 

Darfur kasabı olarak anılan ve Lahey'de bulunan Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında tutuklama kararı çıkarttığı BM Güvenlik Konseyi’nin de bu karara uyulması için çağrı yaptığı Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir, 8 yıl sonra sonra Türkiye'ye gelerek, İsrail'in “terör devleti” olarak tanımlandığı İslami İşbirliği Teşkilatı toplantısına katıldı.Böylece İsrail’e “terör devleti” diyerek yola çıkan Türkiye, soykırımcıya resmen kapısını açmış oldu.

8 yıldır gelmiyordu 
Beşir, 2008 yılında 11’nci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından Türkiye -Afrika İşbirliği Zirvesi sırasında İstanbul’da ağırlanmıştı. Ancak UCM’nin aldığı mahkeme kararının ardından Kasım 2009’da İstanbul’da düzenlenen İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) 25. Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) toplantısına gelmeye hazırlanan Beşir’in kararına Batı sert tepki göstermişti. O dönemde AB, müzakere sürecine bağlı olan Ankara’ya verdiği notada Birlik politikalarıyla uyumlu olmayı taahhüt ettiğini anımsatmıştı. Birçok uluslararası örgüt de soykırımla suçlanan Beşir’in İstanbul’a ziyaretinde tutuklanması için çağrı yapmıştı. Yoğun baskılar üzerine de, Türkiye’den giden “gelme” mesajıyla, Beşir’in İSEDAK toplantısına katılımı son anda iptal edilmişti. 

Türkiye sorumluluk altında

110 ülkenin taraf olduğu Roma Statü’süne Türkiye taraf olmayan nadir Avrupa ülkelerinden biri. Cumhuriyet’e bilgi veren UCM yetkilisi, Türkiye için tutuklama zorunluluğu olmadığını belirtirken, BM Güvenlik Konseyi’nin UCM kararının uygulanması için tüm devletlere çağrı yaptığını anımsattı. Yetkili, “Gönüllü olarak UCM ile işbirliği yapma kararı Türk hükümetindedir” dedi. Güvenlik Konseyi, El Beşir’in işlediği suçları barışa karşı bir tehdit olarak görüyor ve kararı bütün üye devletler bakımından bağlayıcı. Türkiye’nin de El Beşir’i yakalayıp, UCM’ye teslim etme yükümlülüğü, UCM’nin kararından değil, Güvenlik Konseyi kararından kaynaklanıyor. 

3 gün önce UCM, Mart ayında el Beşir’i ağırlayan ve Roma Sözleşmesi’ne taraf olan Ürdün’e karşı UCM “yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) sevk edilmesine” karar verdi. Ürdün’ün El Beşir’i “tutuklanmasının ve mahkemeye teslim edilmesinin” asli görevi olduğu anımsatıldı. 



Kasap’ın namı

El Beşir Darfur’da 300 bin kişinin ölümüne, 2.5 milyon insanın göç etmesine neden oldu. Göçmen kamplarında günde 5 bin kişinin açlıktan, içecek su olmamasından, hastalıktan öldüğü tahmin ediliyor. Yaşanan insanlık dramının boyutları karşısında BM ve Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) harekete geçti. BM Güvenlik Konseyi 2005 yılında kabul ettiği 1593 sayılı kararla sorunu UCM savcısına havale etti.

UCM 2009 yılında El Beşir için tutuklama kararı çıkarttı. El Beşir beş insanlığa karşı suçtan (sivil halka karşı cinayet ve ortadan kaldırma, göçe zorlama, işkence, ırza geçme), iki savaş suçundan(kasıtlı olarak sivil halka saldırı ve yağma) aranıyor.