Ekonomide yılın olayları/ Temmuz

Uluslararası Para Fonu (IMF), 2010 yılı için küresel büyüme tahminini yukarı yönlü revize ederek, yüzde 4,2'den yüzde 4,6'ya çıkardı.
Bakanlar Kurulu, 2010 yılının birinci yarısına ilişkin yüzde 1,06'lık enflasyon farkı ve yüzde 2,5'luk temmuz ayı zammı kapsamında memur maaş katsayılarını yeniden belirledi.
Ocak-Haziran döneminde bütçe açığının yüzde 33,5 oranında azalarak, 15,4 milyar liraya düştü.
Ekonomide 2010 yılının temmuz ayında yaşanan bazı önemli gelişmeler şöyle:

1 Temmuz:
-ABD Temsilciler Meclisi, ülkedeki finansal düzenlemelerin 1930'lardan bu yana en geniş kapsamlı revizyonunu içeren yasa tasarısını onayladı.
Finansal şirketler üzerinde daha sıkı düzenlemeler getiren tasarı, tüketicilerin korunmasının artırılması, bankaların riskli alım-satım ve yatırım faaliyetlerini düşürmeye zorlanması, zor durumdaki şirketlere likidite sağlanmasının kolaylaştırılması ve tüketici kredilerini denetleyen yeni bir federal kurum oluşturulması gibi unsurları içeriyor.
-Toyota Motor, aralarında üst segment Lexus ile Crown markalarının da bulunduğu ve küresel düzeyde satılan 270 bin araçta hatalı motorun bulunduğunu bildirdi.
-OECD raporunda, üye ülkelerin, çiftçilere sağladığı desteğin bir önceki yıla oranla az da olsa arttığı bildirildi. Üye ülkelerde hükümetlerin çiftçilere yaptığı destek, toplam tarım ürünleri gelirleri içinde yüzde 21'den yüzde 22'ye çıktı.
-ABD Hazine Bakanlığı, elindeki Citigroup hisselerinden 1,1 milyar adet daha hissesini sattı.

2 Temmuz:
–Çin'in para birimi yuan, ABD Doları karşısında yine değer kazandı. Yuanın dolar karşısındaki paritesi 6,7720 olarak açıklandı. Şinhua haber ajansı bunu ''yeni bir rekor seviyesi'' olarak değerlendirdi.
-Otomotiv sektörünün ihracatı, yılbaşından bu yana aylık bazda ilk kez haziranda eksiye döndü. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,7 geriledi. Sektör, buna rağmen yılın ilk yarısını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,7'lik artış ve 8 milyar 232 milyon dolar ihracatla kapattı.

3 Temmuz:
-Yunanistan'ın dış borçlarının toplamının son bir yıl içinde yüzde 12 artış kaydederek, 413,5 milyar avroya ulaştığı bildirildi.
-Yiğit Akü ile Forum Mühendislik ortak çalışmasıyla üretilen ve bir otomobile monte edilen, araçlarda yüzde 25-30 oranında yakıt tasarrufu sağlayan Hibrikit-HEB Enerji Sistemi tanıtıldı.

4 Temmuz:
-GFK Türkiye'nin araştırmasına göre Tüketici Güven Endeksi, haziran ayında 5,3 puan artarak 87,6 olarak gerçekleşti. Endeks, böylelikle son 29 ayın en yüksek seviyesine çıktı.

5 Temmuz:
-TÜİK, haziran ayında TÜFE'nin yüzde 0,56, ÜFE'nin ise yüzde 0,50 gerilediğini açıkladı. Haziran ayı itibarıyla yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 8,37, ÜFE'de yüzde 7,64 oldu.

6 Temmuz:
-Türkiye otomotiv pazarında ocak-haziran ayı binek otomobil satışları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,79 azalarak, 186 bin 305 adede geriledi. Hafif ticari araç satışları ise yüzde 9,91 artışla 91 bin 950 adet olarak gerçekleşti.
-Dünya Bankasından, Türkiye Kalkınma Bankası, Ziraat Bankası ve Vakıfbank'a, ''İkinci Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) Finansmana Erişimi Projesi'' için 500 milyon dolar tutarında kredi sağlandı.

7 Temmuz:
-Japon NKSJ Holdings Inc. iştiraki Sompo Japan Insurance, Fiba Sigorta'nın tamamını satın alma kararı aldı.

8 Temmuz:
-Sanayi üretim endeksi, Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,6, bir önceki aya göre yüzde 3,7 arttı.
-IMF, bu yıl için küresel büyüme tahminini yukarı yönlü revize ederek, yüzde 4,2'den yüzde 4,6'ya yükseltti.


9 Temmuz:
-Bakanlar Kurulu, 2010 yılının birinci yarısına ilişkin yüzde 1,06'lık enflasyon farkı ve yüzde 2,5'luk Temmuz ayı zammı kapsamında memur maaş katsayılarını yeniden belirledi. Yeni düzenleme maaşlarda ortalama yüzde 3,59 artış sağlayacak.
-Güney Kore Merkez Bankası, rekor düzeyde düşük bir oran olarak kabul edilen yüzde 2 düzeyindeki faiz oranını yüzde 2,25'e yükseltti. Güney Kore, Ağustos 2008'den bu yana faiz oranlarını artırmıyordu.

10 Temmuz:
-Maliye Bakanı Mehmet Şimşek imzasıyla gönderilen genelgeye göre, işçilere ödenecek kıdem tazminatı tavanı yılın ikinci yarısında 2.517,01 lira olarak uygulanacak. Erbaş ve erlerin ek tazminatı 151 lirayı geçmeyecek. Mal bildirimiyle ilgili net aylık tutar 2.066 lira olacak.
-Türk otomotiv sanayisinde 2010 ocak-haziran döneminde toplam pazar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,4 oranında artarak 289 bin adet düzeyinde gerçekleşti.
–Çin'in dış ticaretindeki fazlanın yılın ilk yarısında 55,3 milyar dolar oldu. Rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 42,5 daralma gösterdi.

12 Temmuz:
-Ödemeler dengesi. Türkiye'nin cari işlemler hesabı mayıs ayında 2 milyar 997 milyon dolar açık verdi. 2010 yılının ocak-mayıs döneminde ise cari işlemler hesabı açığı 17 milyar 433 milyon dolara yükseldi.
-Yeşim Tekstil Sanayi ve Ticaret AŞ'nin üst yöneticisi (CEO) Şenol Şankaya, Uluslararası Hazır Giyim Federasyonu Yönetim Kuruluna seçildi.

13 Temmuz:
-Fransa'da Bakanlar Kurulu, emeklilik yaşının 60'dan 62'ye yükseltilmesini de içeren emeklilik reformu taslağını onayladı.
-Avrupa Birliği (AB), Bulgaristan, Danimarka, Kıbrıs Rum Kesimi ve Finlandiya için bütçe açığı soruşturması başlattı.
-Alman enerji şirketi RWE, Gazprom tarafından Güney Akım Boru Hattı yapımı için konsorsiyuma katılması konusunda teklif aldığını doğruladı. RWE, Nabucco Boru Hattı Projesi için de kararlılığını açıkladı.

14 Temmuz:
-Dünyanın en büyük 500 şirketi. Dünyanın en büyük şirketi ABD'li Wal-Mart oldu. Wal-Mart'ı petrol şirketleri Royal Dutch Shell ve Exxon Mobil izliyor. İlk 500'e Türkiye'den sadece Koç Holding girdi. Koç Holding önceki yıl 172. sırada iken geçen yıl 273. sıraya geriledi.
-Çin, Arjantin'de, demiryollarına 10 milyar dolarlık yatırım yapacak.


15 Temmuz:
-TÜİK, nisan ayında işsizlik oranının geçen yılın aynı ayına göre 2,9 puanlık azalışla yüzde 12 seviyesinde gerçekleştiğini açıkladı.
-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, gecelik faiz oranları borçlanmada yüzde 6,50, borç vermede ise yüzde 9 olarak uygulanacak.
-Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu yılın ocak-haziran döneminde bütçe açığının yüzde 33,5 oranında azalarak, 15,4 milyar liraya düştüğünü bildirdi.
-Türk Hava Yolları (THY) Teknik A.Ş, İstanbul'da bakım, tamir ve onarım hizmetleri sağlamak üzere Goodrich Corporation'ın alt kuruluşu Goodrich Aerostructures (Rohr, Inc.) şirketi ile ''Goodrich THY Teknik Servis Merkezi Limited Şirketi'' adı altında ortak girişim şirketi kurdu.
-ABD Merkez Bankası (FED), 2010 yılı ekonomik büyüme tahminini aşağı yönlü revize ederek, 3,2-3,7 aralığından yüzde 3,0-3,5 seviyesine çekti.
-Türkiye Halk Bankası AŞ, uluslararası piyasalardan 130 milyon dolar ve 349 milyon avro tutarında iki ayrı dilimden oluşan 1 yıl vadeli sendikasyon kredisi aldı.

16 Temmuz:
-Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ''Mali Kural yasasına ilişkin çalışmalar, bu döneme yetişmiyor, daha sonraki dönemlerde tabii ki değerlendirilir'' dedi.
Yıllardır örtük bir mali kural çerçevesinde bütçe uygulamalarını zaten yaptıklarını belirten Şimşek, dolayısıyla o anlamda kuraldan vazgeçme diye bir şeyin söz konusu olmadığını bildirdi.
-ANKA'nın hangardan çıkarılması nedeniyle TUSAŞ'ın Akıncı'daki tesislerinde tören düzenlendi. Türk İnsansız Hava Aracı (TİHA) ANKA'nın, 17 metre kanat açıklığı, 1600 kilogram kalkış ağırlığıyla, kendi sınıfının en üst kapasiteli uçakları arasında yer aldığını söyledi.
-ABD'de, konut piyasasındaki çöküşten kar etmek için strateji geliştirdiği ve müşterilerinin zararına milyarlarca dolar para kazandığı belirtilen yatırım bankası Goldman Sachs, hakkındaki dolandırıcılık suçlamaları dolayısıyla ceza olarak 550 milyon dolar ödemeyi kabul etti.

18 Temmuz:
-İstanbul serbest piyasada avro üç aylık aradan sonra tekrar 2,0000 lirayı gördü.

21 Temmuz:
-Tofaş'ın mühendis ve işçisinin emeği ve Türkiye'de Ar-Ge çalışması yapılan ilk gerçek elektrikli araç olduğu bildirilen ''Fiat Doblo EV''nin ilk test sürüşü de gerçekleştirildi.

22 Temmuz:
-İMKB Bileşik Endeksi, yaklaşık 3,5 aylık aradan sonra tüm zamanların seans içi rekorunu kırarken, tarihinde ilk kez 60.000 puanı da görmüş oldu.

-23 Temmuz:
-TÜİK'e göre, Türkiye'de, geçen yıl, kültürel ve bilimsel faaliyet yüzde 2,3 arttı.
-ABD Eximbank Başkanı Fred P. Hochberg, ABD Eximbank olarak Türkiye'ye halihazırda sağladıkları 1,6 milyar dolar tutarındaki ihracat kredilerini, en kısa zamanda ikiye katlayarak 3 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini bildirdi.

25 Temmuz:
-Türkiye, İslam Ülkeleri Standardlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) Tüzüğünü onayladı.
-IMF, Romanya'ya verdikleri kredinin 900 milyon avroluk kredi dilimini serbest bıraktı.
-ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, ABD ekonomisinin toparlanmaya başladığını, çift dipli resesyon beklemediğini söyledi.

26 Temmuz:
-Merkez Bankası Reel Kesim Güven Endeksi, temmuzda, bir önceki aya göre 1 puan artarak 112,7 puan seviyesinde gerçekleşti.
-İmalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı Temmuz ayında, geçen yılın aynı ayına göre 7,3 puan artarak yüzde 74,7 oldu. Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, Merkez Bankası tarafından bugün açıklanan kapasite kullanım oranının son 21 ayın zirvesini işaret ettiğini belirterek, bu oranın piyasa beklentilerinin de üstünde olduğunu belirtti.

27 Temmuz:
-İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) hazırladığı ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması''na göre 2009 yılında satış vergileri hariç net üretimden satışlara göre TÜPRAŞ, 2005 yılından bu yana olduğu gibi yine ilk sırada yer aldı. Üretimden satışlara göre, 15 milyar 495 milyon 595 bin 133 lirayla Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu olan TÜPRAŞ'ı 6 milyar 527 milyon 417 bin 392 lirayla Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ), 5 milyar 473 milyon 800 bin 40 lirayla da OYAK Renault izledi.
-Hindistan Merkez Bankası yükselen fiyatlarla mücadele etmek için faiz oranlarını beklenenden daha fazla artırdı. Merkez Bankası, repo oranını çeyrek puan artırarak yüzde 5,75'e, ters repo oranını da yarım puan artırarak yüzde 4,5'e çıkardı.

28 Temmuz:
-IMF, Çin'i para birimi yuanın değerinin altında olduğunu bildirdi.
-Wall Street Journal'ın hazırladığı listeye göre, geçtiğimiz 10 yılda en çok kazanan üst yönetici, 1,84 milyar dolar ücret alan Oracle'ın patronu Larry Ellison. Ellison'ı 1,14 milyar dolar ücret alan IAC/Interactive'in CEO'su Barry Diller ve 857 milyon dolar kazanan Occidental Petroleum'un patronu Ray Irani takip ediyor.
-İç borç senetlerinde ortalama vade, tahvilde uzadı. Haziran sonu itibariyle iç borçlanmada ortalama vade tahvilde 45,3 aya çıkarken bonoda 6,8 aya geriledi. İç borç stokunun reel faizi, Haziran'da yüzde 2,61'e yükseldi.

29 Temmuz:
-Merkez Bankası, yabancı para yükümlülüklerinde yüzde 9,5 olan zorunlu karşılık oranını yüzde 10'a çıkardı. Türk parası yükümlülüklerde yüzde 5 olan oranı değiştirmedi. Banka açıklamasında, ''Yabancı para zorunlu karşılık oranında yapılan bu artışla piyasadan yaklaşık 719,6 milyon dolar döviz likiditesi çekilmiş olacaktır'' denildi.
-Türkiye'nin turizm geliri, yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,4 artarak, 4 milyar 558 milyon 849 bin 846 dolar oldu.
-TÜİK araştırmasına göre, Türkiye'de gelir dağılımında değişim gözlenmedi. En yoksul yüzde 20 ile en zengin yüzde 20 arasındaki gelir farkı, 2008'de, bir önceki yılda olduğu gibi 8,1 kat oldu.
-Avro Bölgesi'nde ekonomik güven endeksi, Temmuz ayında son 2 yılın en üst düzeyine çıktı. AB Komisyonu'ndan yapılan açıklamada, 16 üyeli Avro Bölgesi'nde bir önceki aya göre temmuz ayında 2,3 puan artarak 101,3 puana çıkan ekonomik güven endeksine en büyük katkıyı Almanya'nın yaptığı bildirildi.
-İtalya Parlamentosu, 2012 yılına kadar bütçe açığını azaltmak için hazırlanan 25 milyar avroluk tasarruf planını kabul etti.

30 Temmuz:
- Türkiye'nin ihracatı haziran ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,8 artarak, 9 milyar 567 milyon dolar oldu. İthalat da haziran ayında yüzde 21,5 artarak, 15 milyar 185 milyon dolara yükseldi.
Yılın ilk 6 ayındaki ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,9 artışla 54 milyar 822 milyon dolar, ithalatı da yüzde 33,6 artışla 83 milyar 324 milyon dolar oldu.
-Hazine, 30 Mart 2021 vadeli tahvilin artırımında 1 milyar dolar ihraç yaptı. Hazineden yapılan açıklamada, ''Bu ihraçla, bugüne kadar hazine tarafından dolar piyasasında yapılan en düşük maliyetli borçlanma gerçekleştirildi'' denildi.

31 Temmuz:
- ABD'de dört eyalette beş banka daha kapandı. Böylece ABD'de bu yıl kapanan banka sayısı 108'e çıktı.