Eğitimde uçurum

Birleşik Kamu-İş, eğitim harcamalarında zenginle fakirin arasındaki uçurumu ortaya koydu. Hazırlanan rapora göre, en zengin 2 milyon 182 bin aile eğitim için 8 milyar 990 milyon lira harcarken; en yoksul 2 milyon 182 bin aile ise sadece 115 milyon liralık eğitim harcaması yapabiliyor. Eğitim için yapılan harcamada iki kesim arasında 78 katlık bir uçurum oluşuyor. Eğitime para harcamak, mutlu azınlığın ayrıcalığı haline geliyor. Eğitim alanında gelir dağılımından kaynaklanan eşitsizliğin, gelir dağılımını daha da olumsuz etkilemesi bekleniyor.

Yeni eğitim öğretim yılı 19 Eylül’de başlıyor. Birleşik Kamu-İş, ilk ders zili öncesinde, zengin ile fakirin eğitime yaptığı harcamayı araştırdı. Aradaki fark, gelir dağılımındaki adaletsizliğin, okullarda da kendisini hissettirdiğini ortaya koydu. Raporun dikkat çeken kısımları şöyle:

Devletin resmi rakamları, gelir dağılımındaki bozulmanın yansıdığı eğitim harcamalarındaki büyük adaletsizliğin Türk toplumunu “eğitimsizliğe” doğru sürüklediğini ortaya koyuyor. Türkiye toplamının iyi eğitilmiş bir azınlıkla kötü eğitilmiş ya da eğitilememiş bir büyük çoğunluk olarak ayrılmaya doğru ilerlediği gözleniyor. Eğitim alanında yaşanan eşitsizlik ise gelir dağılımının gelecekte daha da bozulması ya da en iyi ihtimalle bu bozuk halinin devam etmesi riskini artırıyor.

Ayda 66 TL eğitime

Türkiye’de geçen yıl aile başına aylık 66 lira, yıllık ise 792 liralık bir eğitim harcaması yapıldı. Ailelerin eğitime yaptıkları aylık ve yıllık ortalama eğitim harcamasının bu kadar düşük olması, büyük bir çoğunluğun eğitim için tek kuruş para harcayamamasından kaynaklanıyor. Dolayısıyla Türkiye’de eğitime para harcamak “mutlu azınlığın” ayrıcalığı haline geliyor. Yoksul aileler eğitim için ayda ortalama 5 liralık harcama yapabiliyor.

78 kat uçurum

Türkiye’deki eğitim harcamalarının yüzde 52.3’ünü en zengin yüzde 10’lik kesim gerçekleştiriyor. En yoksul yüzde 10’luk kesimin yaptığı eğitim harcaması ise yüzde 0.7’de kalıyor. Eğitim için yapılan harcamada iki kesim arasında 78 katlık bir uçurum oluşuyor.

Yoksul aileler harcayabildikleri her 100 liranın sadece 40 kuruşunu eğitime ayırabilirken, en zengin yüzde 10’luk kesim ise 100 liralık harcamasının 4.8 lirasını eğitime harcayabiliyor. Türkiye’deki en yoksul yüzde 10’luk kesimdeki aileler 2015 yılında aylık olarak ortalama 1.095 TL harcama yaptılar ve bunun da en fazla 4 lirasını eğitime ayırabildiler. En yüksek gelire sahip yüzde 10’luk dilimdeki aileler ise aylık ortalama 7.151 lira harcadılar ve bunun 343 lirasını eğitime harcadılar.