Eğitimde de kriz: İlk ders zam

Kurdaki dalgalanmalar okul masraflarını da vurdu. Bu yıl Türkiye genelindeki okul üniformalarında ve kırtasiye ürünlerinde geçen yıla oranla neredeyse yüzde 100’ü bulan artışlar yaşandı.
Okul alışverişinin ilçelere göre fiyat aralığını öğrenmek için gezdiğimiz Arnavutköy ve Sultangazi’de kırtasiye alışverişi 50-200 TL arasında değişirken, Üsküdar ve Beşiktaş’ta bu rakam 400 TL’yi aşıyor.
Geçen yıl ilkokula başlayacak bir öğrencinin üniforma masrafı 120 TL iken, bu yıl bu rakam en az 160 TL’den başlayıp, 250 TL’ye kadar çıkıyor. Ortaokula başlayacak bir öğrencinin üniforma masrafı da 135-150 TL arasında değişirken, kırtasiye malzemeleriyle birlikte bu rakam 250 TL’yi buluyor. Lise öğrencilerinin üniforma masrafı ise en az 185-200 TL’den başlıyor. Yalnızca üniforma masraflarının geçen seneki maliyeti ortaokul öğrencileri için 120-130 TL; lise öğrencileri için ise 130-145 TL idi. Bu yıl bir öğrencinin tüm okul masrafları ise servis, kitap ve yardımcı kitaplar hariç 800 ile 1000 lira arasında değişiyor.

İthal ürünler uçtu

Beşiktaş’taki satıcı Adem Durmuş, özellikle ithal kırtasiye malzemelerinde fahiş fiyat artışlarının yaşandığına dikkat çekerek “Geçen sene 33 TL olan kalemler, bu yıl 45 TL’yi hatta 75 TL’yi buldu. İthal edilen markalara gelen fiyat güncellemeleri o kadar sık değişiyor ki çareyi ürün üzerine fiyat etiketi koymamakta buluyoruz” dedi. Üsküdar’daki satıcı Erol Görmüş ise, öğrencinin olmazsa olmaz sayılabilecek temel kırtasiye malzemelerin fiyatlarını defter için 11.90-30 TL, çanta için 70-180 TL, tükenmez kalem için 5.5-10.5 TL olarak sıraladı.

Şişli’deki bir kırtasiye ise, velileri zor durumda bırakmamak için ellerindeki stokların bitmesini beklediğini, gelecek yeni ürünlerle birlikte asıl zamların başlayacağını ifade etti.

 

80 bin istihdam

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, okulların açılmasıyla birlikte Toplum Yararına Çalışma Programı (TYP) kapsamında, okulların temizlik, bakım ve onarımı görevlerinde çalışmak üzere 80 bin kişiyi işe alacak. Başvurular İŞKUR üzerinden alınırken, program okulların açılmasıyla başlayacak. Okullarda görev alacak her bir katılımcı için aylık asgari ücret üzerinden ödemeler gerçekleştirilecek.

Servisler cep yakacak

Akaryakıtta ÖTV ugulaması olduğu halde 7 TL'yi zorlayan benzin fiyatları, okul servislerinin İstanbul'da yüzde 12, Ankara'da yüzde 13, İzmir'de yüzde 29 zamlanmasına yol açtı. İstanbul'da 0-1 km arasındaki servis ücretleri aylık 190 TL'den 215 TL'ye yükselirken, en uzak mesafe olan 23-25 km arası ise 475 TL'den 525 TL'ye çıktı. Ankara'da bu rakamlar yalnızca 0-3 km için, yıllık 1.611 liradan 1.818 liraya çıktı. Ankara Servis Aracı İşletmecileri Odası Başkanı Halil İbrahim Seyfi, "15 kilometreyi aşan her kilometre için alınacak ücret, yüzde 14,8 zamla 47 liradan 54 liraya çıkarıldı" denildi.

İzmir'de ise yıllık 1.395 liradan 0-3 kilometrelerdeki ücret 1.800 liraya çıktı.

Tedbire ek zam

Geçen yıl servis minibüsünde unutulması sonucu yaşanan çocuk ölümlerinde sonra aileler servislere karşı temkinli yaklaşmaya başlamış, servislerde rehber personel bulundurma zorunluluğu gündeme getirilmişti. Bu konu, İzmir'de rehber personel bulundurulması zorunlu servislerde fiyatlara yüzde 10 ilave zam yaşanmasına neden oldu. İzmir Otobüsçüler  ve Umum Servis Araçları İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Basri Bostancı, anaokulu ve özel okullar için servis ücretlerinin mesafeye göre aylık 240 lira ile 540 lira arasında değiştini kaydetti. Bu yıl alınan tedbirler kapsamında, servisler okula uzaklık, coğrafi ve iklim şartları dikkate alınarak öğrencileri ders başlangıcından en fazla 15 dakika önce okula teslim edecek, öğrenciler evden daha erken alınarak okula daha erken bırakılmayacak.  

Geçen yıl servis minibüsünde unutulması sonucu yaşanan çocuk ölümlerinde sonra aileler servislere karşı temkinli yaklaşmaya başlamış, servislerde rehber personel bulundurma zorunluluğu gündeme getirilmişti. Bu konu, İzmir'de rehber personel bulundurulması zorunlu servislerde fiyatlara yüzde 10 ilave zam yaşanmasına neden oldu. İzmir Otobüsçüler  ve Umum Servis Araçları İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Basri Bostancı, anaokulu ve özel okullar için servis ücretlerinin mesafeye göre aylık 240 lira ile 540 lira arasında değiştini kaydetti. Bu yıl alınan tedbirler kapsamında, servisler okula uzaklık, coğrafi ve iklim şartları dikkate alınarak öğrencileri ders başlangıcından en fazla 15 dakika önce okula teslim edecek, öğrenciler evden daha erken alınarak okula daha erken bırakılmayacak.