Dünyada Geçen Hafta

Japonya’da 54 yıllık iktidar yıkıldı

Japonya’da 30 Ağustos’ta yapılan genel seçimlerde ülkeyi 54 yıldır yöneten Liberal Demokrat Parti (LDP) ağır bir yenilgiye uğrarken, muhalefetteki Japon Demokrat Partisi (JDP) büyük zafer kazandı. JDP, parlamentonun 480 üyeli alt meclisinde 315 milletvekilliği kazandı. Seçimler öncesinde JDP’nin alt mecliste 115 sandalyesi vardı. Başbakan Taro Aso önderliğindeki LDP’nin 300 olan milletvekili sayısı 100’e düşerken, LDP’nin koalisyon ortağı Yeni Komeito Partisi 23 sandalye kazandı. LDP, 1993-1994 yıllarında, 10 aylık bir kesinti dışında, 1955’ten beri Japonya’yı yönetiyor. LDP’nin, işsizlik, yüksek vergiler ve ekonomik sorunlar nedeniyle halkın desteğini kaybettiği belirtiliyor.

Almanya’da seçim deprem

27 Eylül’deki genel seçimlere dört hafta kala yapılan yerel seçimler, bütün tahminleri altüst etti. Genel seçimleri iktidardaki Hıristiyan Demokratların kazanacağına kesin gözüyle bakılırken, 30 Ağustos'ta dört eyalette yapılan yapılan yerel seçimin sonuçları Başbakan Angela Merkel’de ‘soğuk duş’ etkisi yarattı. Yerel seçimlerde özellikle Sol Parti’nin çıkışı, genel seçimleri yepyeni bir yola soktu.

Karadeniz'de sular ısınıyor

Gürcistan’ın, Gürcistan’dan tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Abhazya’ya yakıt götürmeye çalışmakla suçlanan Panama bandıralı geminin Türk kaptanı Mehmet Öztürk’e 24 yıl hapis cezası vermesinin ardından bölge yine hareketlendi. Öztürk'ün temyize başvuracağı açıklandı. Abhazya lideri Sergey Bağapş, karasularına girecek Gürcü gemilerini imha edeceklerini söyledi. Rusya da Abhazya’ya gemilerin ulaşmasının engellenmemesi konusunda Gürcistan’ı uyardı. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Andrey Nesterenko, televizyonda yayımlanan açıklamasında, “Abhazya’ya deniz ablukası uygulamaya yönelik girişimlerin ciddi bir silahlı olaya yol açabileceğini” söyledi. Nesterenko, Gürcü yetkililerin Abhazya kıyıları yakınında ticari gemilere el koyma vakalarının, 1982 Deniz Hukuku sözleşmesinin açıkça ihlali olduğunu ve uluslararası hukuk alanında keyfi bir eylem olduğunu belirtti. Gürcistan’dan tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Abhazya, Gürcistan’ın bu yıl Karadeniz’de 23 gemiyi durdurduğunu belirtiyor. Tiflis yönetimiyse, bu gemilerin bölgeye izinsiz girdiğini savunuyor.

Kaddafi 40. yılını kutladı

Batı ülkeleriyle gergin ilişkileri nedeniyle sık sık eleştirilerin hedefinde olan Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi, ülke çapında düzenlenen etkinliklerle iktidarının 40. yılını kutladı. Son olarak ölüm döşeğinde olduğu için İskoçya’nın serbest bıraktığı 1988’deki Lockerbie saldırısı sanığı Abdül Ali Muhammed el Megrahi’ye kucak açarak ABD ve İngiltere’nin tepkisini çeken Kaddafi için, başkent Trablus’taki kutlamalar hafta boyunca sürdü. Batı destekli Kral I. İdris’i 1 Eylül 1969’da kansız bir darbeyle deviren Muammer Kaddafi, özellikle Batı ülkelerine muhalefeti ve sert çıkışlarıyla tanınıyor.

Yunanistan erken seçime gidiyor

Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis, ülkede erken seçime gidileceğini açıkladı. Konuyla ilgili yaptığı açıklamada, uluslararası ekonomik kriz nedeniyle zor kararlar alınması gerektiğini belirten Karamanlis, “Ülkemiz ekonomik açıdan kritik bir dönemden geçiyor. Bu güç kararların derhal alınması gerek, çünkü tehlike büyük. Maalesef kolay bir çıkış yolu yok.

Bu kararları derhal almak ve ülkemizin geleceği için uygulamak zorundayız. Bu nedenle, halktan yetki almak gereğinin doğduğu kanısındayım“ dedi. Yunan basını, Başbakan Kostas Karamanlis’in erken seçim kararıyla ekonomik krizin faturasını ödemekten kaçtığı yorumunu yaptı.

Endonezya’da deprem

Dünyanın en kalabalık Müslüman nüfusuna sahip Endonezya’da 2 Eylül'de 7 şiddetinde deprem meydana geldi. 63 kişinin hayatını kaybettiği depremin etkili olduğu Cava Adası’nın batısında enkaz altında kalanları kurtarmak için ekipler zamana karşı yarıştı. Depremde 5 bin kişinin evlerini terk etmek zorunda kaldığı, 18 bin evin zarar gördüğü bildirildi. Evlerini kaybeden ve artçı şoklar nedeniyle açık alanlarda kamp kuran halkın gıda bulmakta zorlandığı kaydedildi.

İran’da ilk kadın bakan

İran’da 12 Haziran’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından yaşanan gerilimin gölgesinde 10. hükümet kabinesindeki her bir bakan adayı için ayrı ayrı yapılan güven oylaması 3 Eylül'de tamamlandı. İran Meclisi, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad tarafından sunulan yeni kabinedeki 21 üyeden 18’ine güvenoyu verirken, Sağlık Bakanlığı’na aday gösterilen Merziye Vahid Destcerdi İran İslam Cumhuriyeti’nin ilk kadın bakanı oldu. Beş gün süren oturumun sonunda 50 yaşındaki Destcerdi, toplam 286 oydan 175’ini aldı. Savunma Bakanlığı’na aday gösterilen, tartışmalı isim General Ahmed Vahidi ise 286 oydan 227’sini alarak en yüksek oyla seçilen bakan oldu. Vahidi, 1994’te Arjantin’deki bir Yahudi kültür merkezine düzenlenen ve 85 kişinin öldüğü bombalama olayıyla ilgili olarak Interpol tarafından aranıyor. Ahmedinejad, beş gündür süren oturumların “tam bir demokrasi göstergesi” olduğunu savundu. Kabinenin onaylanması, Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ın tartışmalı iktidarı açısından önemli bir sınav niteliği taşıyordu.

El Maliki, BM soruşturması istedi

Irak Başbakanı Nuri el Maliki, saldırganlıkla suçladığı Suriye hakkında Birleşmiş Milletler (BM) soruşturması açılması çağrısında bulundu. Irak Başbakanı, geçen temmuz ayı sonunda Suriye’nin başkenti Şam yakınlarında, Irak’a Saddam Hüseyin döneminde iktidarda olan Baas partisi üyelerinin ve radikal Sünnilerin katıldığı bir toplantı düzenlendiğini, Suriye gizli servisinin de toplantıda hazır bulunduğunu öne sürdü. Suriye’yi 18 Ağustos’ta ziyaret ettiğini hatırlatan El Maliki, bu ziyaret sırasında Suriyeli yetkililere Irak güvenlik güçlerinin, 30 Temmuz’da yapılan toplantıya ilişkin aldığı istihbaratı ilettiğini söyledi. El Maliki’nin Suriye ziyaretinden 1 gün sonra Bağdat’ta kamu binalarının hedef alındığı saldırılarda 95 kişi ölmüş, 600 kişi de yaralanmıştı. Irak Başbakanı saldırıların soruşturulması amacıyla bağımsız bir uluslararası komisyon kurulmasını istedi.

Afganistan'da 'sivil' operasyonu

Afganistan’ın kuzeyinde Taliban militanlarının kaçırdığı iki yakıt tankerine NATO uçaklarının düzenlediği hava saldırısında yaklaşık 90 kişi öldü; ölenler arasında sivillerin de olduğu bildirildi. Tacikistan’dan Afganistan’ın başkenti Kâbil’e gitmekte olan NATO’ya ait iki yakıt tankeri 3 Eylül'de akşam saatlerinde Kunduz eyaletinde Taliban militanlarınca kaçırıldı.

Tankerleri kaçırdıklarını doğrulayan Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid, tankerlerden birinin Aliabad bölgesinde yolda nehir yatağına saplandığını, bunun üzerine yakıtı boşaltmaya karar verdiklerini ve civardaki köylüleri de yakıt almaları için çağırdıklarını söyledi. Sözcü, tam bu sırada büyük bir patlama olduğunu açıkladı. NATO tarafından tankerlere havadan düzenlenen roket saldırısında çok sayıda sivil ölümden bahsediliyor.

Görgü tanıkları Taliban sözcüsünün ifadelerini doğruladılar. Militanları hedef aldıklarını açıklayan NATO’ya bağlı Uluslararası Güvenlik Destek Gücü (ISAF) ve Birleşmiş Milletler Afgan yetkililerle birlikte sivil kayıpları araştırıyor.

K.Kore: Nükleerde son aşamadayız

Kuzey Kore 5 Eylül'de, Birleşmiş Milletler ambargolarına yanıt olarak, nükleer silah yapımında kullanılabilecek zenginleştirilmiş uranyuma ulaşmanın son aşamasında olduğunu bildirdi. Kuzey Kore resmi haber ajansı KCNA’nın haberine göre, BM Güvenlik Konseyi Başkanlığı’na gönderilen mektupta, “uranyum zenginleştirme denemelerinin başarıyla yapıldığı ve sürecin son aşamasına gelindiği” belirtildi. Mektupta, “Hem ambargolara hem de diyaloğa hazırız” denildi.. Birleşmiş Milletler, Pyongyang’ın mayıs ayındaki nükleer faaliyetlerinin ardından ülkeye daha fazla yaptırım uygulamaya başlamıştı.

Chavez, dünyayı ikiye böldü

Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez, çeşitli ülkeleri ziyaret ederken,  5 Eylül'de 50 ülkede Chavez karşıtları ve yanlıları gösteriler düzenledi. Venezüella'nın başkenti Caracas'ta yapılan ve Chavez'in "otoriter yönetimini daha da büyüttüğü" eleştirilerinin dile getirildiği protesto gösterisine on binlerce kişi katılırken, başkentte eşzamanlı olarak yapılan Chavez destekçilerinin gösterisine katılımın da on binlerce olduğu bildirildi. Ülkede ekonomide devletleştirilme politikası, petrol fiyatlarının artmasına bağlı olarak ekonomide meydana gelen iyileşmeler ve son dönemde de muhalefet ve medyaya yönelik sıkıştırma politikalarıyla dünya gündeminde yer bulan Chavez'e yoksullar ve işçiler tarafından verilen desteğin sürdüğü, ancak toplumun diğer kesimlerinin desteğinin önemli oranda azaldığı gözleniyor. Ziyaretleri kapsamında Libya, Cezayir, Suriye ve İran'ı ziyaret eden Chavez'in Belarus ve Rusya'yı da ziyaret etmesi bekleniyor.

(Derleyen: Berza Şimşek)