Dünya borsaları yükselişte

New York Menkul Kıymetler Borsası yükselişle açıldı. Dow Jones endeksi, açılışta 49 puan artarak 10,005 puana çıktı. Nasdaq Bileşik Endeksi de yüzde 1,12 yükselişle açıldı.
Bu arada Latin Amerika borsaları da yükselişle açıldı. Sao Paulo's Ibovespa endeksi yüzde 2,5, Şili IPSA endeksi yüzde 1,8 ve Meksika IPC endeksi yüzde 2,2 arttı.

Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda FTSE 100 Endeksi şu sıralar yüzde 2,66 değer kazanarak 4.711,31 puana çıktı.

Almanya'da borsanın temel göstergesi DAX Endeksi de yüzde 1,54 artarak 5.470,22 puana, Fransa'da CAC 40 Endeksi yüzde 3,06 değer kazanarak 3.825,48 puana çıktı.
Ayrıca Madrid borsası yüzde 2,1, Brüksel borsası yüzde 1,99 ve Amsterdam borsası yüzde 2,22 yükseldi.

Bu arada Avro bugün ABD Doları karşısında değer kazandı. Dün New York borsasında 1,3457 dolardan işlem gören Avro, bugün 1,3577 dolara çıktı. Avro Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Jean-Claude Trichet'nin, Lüksemburg'da dün yaptığı konuşmada, AMB'nin gerektiği sürece likidite sağlamaya hazır olduğunu söylemesi avronun dolar karşısında değer kazanmasını sağladı. Trichet ayrıca, ''sahnedeki bütün aktörler sorumluluklarını yüklenmeli ve sakin olmalı'' dedi.

Asya'da borsalar Japonya dışında son dört günde ilk kez yükseldi. Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nda Nikkei Endeksi, yüzde 3,03 oranında (317,19) değer kaybederek, 10.155,90 puana geriledi. Nikkei Endeksi bir ara yüzde 5'den fazla değer kaybederek son beş yılda ilk kez psikolojik sınır olan 10 bin puan seviyesinin altına düştü ve 9.916,21 puanı gördü.

Asya'da Tokyo borsasının aksine diğer borsalar kısmen toparlandı. Güney Kore'de KOSPI endeksi yüzde 0,5 yükselirken, Güney Kore para birimi won ABD doları karşısında yüzde 7,5 değer kaybetti.

Avustralya'da borsa yüzde 1,7, Singapur'da da borsa yüzde 2,3 yükseldi. Japonya dışında Asya-Pasifik endeksi de yüzde 1,5 arttı. Hong Kong borsası tatil nedeniyle kapalı.

Arap dünyasında borsalar bugün rekor oranda düştü. Mısır'da Kahire borsasında CASE endeksi bugün yüzde 16,4 oranında değer kaybederek, son iki yıldaki en düşük seviyesine indi. Bu yıl şimdiye kadar CASE endeksi yüzde 44 oranında geriledi. CASE yetkilileri, bazı önemli firmaların hisselerinin yüzde 10'dan fazla gerilemesi nedeniyle borsada işlemleri geçici olarak durdurdu. Suudi Arabistan'da dün yüzde 9,81 gerileyen borsa bugün de yüzde 7 düştü. Dubai borsası yüzde 5 değer kaybetti. Dünü yüzde 3,45 kayıpla kapatan Kuveyt borsası bugün de yüzde 2,64 düştü.

IMF'den açıklamalar

Uluslararası Para Fonunun (IMF) 1997-1998 yıllarındaki Asya Mali Krizi döneminde başkanlığını yürüten Michel Camdessus, fonun, mali işlemlerin kontrolü de dahil olmak üzere sorumluluklarını artırması gerektiğini bildirdi.

IMF eski başkanı Camdessus, Filipinlerin başkenti Manila'da düzenlenen bir iş forumu sırasında gazetecilere yaptığı açıklamada, küresel ekonominin, özellikle Asya ekonomilerinin dayanıklılığı sayesinde resesyona (durgunluk) girme ihtimali olmadığınısöyledi.

Şu an küresel sistemin ihtiyacı olan reformları 12 yıl önce Asya krizi sonrasında önerdiklerini ifade eden Camdessus, bir kez daha küresel kredi krizi yaşanmaması için IMF'nin mali işlemlerdeki görev ve yetkilerinin artırılması gerektiğini belirtti.

''Tuhaf olan şey, ne yapmanız gerektiğine karar vermek için bir krize ihtiyacınız var. Fakat kriz bittiğinde reformları unutuyorsunuz'' diyen Camdessus, bunun, bu sefer geçerli olmayacağını umduğunu söyledi.

Camdessus, küresel ekonomik aktivitenin bu yıl yavaşlayacağını, ancak dünyaekonomisinin 2009 yılı sonunda yüzde 3 büyümeye döneceğini belirterek, ''Asya'nın dinamizmi dünyayı resesyondan koruyacak'' dedi.

Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel kredi krizinden kaynaklanan zararların 1,4 trilyon dolara ulaştığını tahmin ettiği belirtti. IMF tarafından hazırlanan ''Küresel Finansal İstikrar'' Raporu yayımlandı. Raporda, büyük bankaların önümüzdeki birkaç yılda yaklaşık 675 milyar dolarlık sermayeyi yutacağı öngörüldü.

Faiz indirimi bekleniyor

Piyasalardaki kısmi düzelmenin en önemli nedeni olarak fkoordineli faiz indirim beklentileri gösteriliyor. Avustralya'nın yaptığı 100 baz puanlık indirim piyasalar tarafından olumlu algılanırken, şimdi yatırımcılar diğer merkez bankalarının da bu adımı takip etmesini bekliyor. 

Toronto Dominio Bank Trader'ı Süha Yaygın, eğer faiz indirimi olmazsa piyasanın daha tedirgin olacağını ve çok büyük fiyat dalgalanmaları yaşanacağını kaydetti. Yaygın, "Faiz indirimlerinin gelmesi halinde ise olumlu bir sonuç ortaya çıkar. Burada özellikle de FED'in cesaretli olup faizlerde indirim yapması lazım. 100 baz puanlık bir faiz indirimi gerekiyor. Eğer bir iki günde bu faiz indirimleri gelmezse dalgalanmalar çok ciddi boyutlara ulaşacak" dedi.

ABD çöküşten son anda kurtuldu

ABD borsalarında dün tarihi bir gün yaşandı. Açılışla birlikte son 4 yıldır ilk kez 10 bin puanın altına inen Dow Jones'ta kayıp bir ara yüzde 8'e kadar dayandı. Ancak gün sonuna doğru ABD Merkez Bankası'nın (FED) faiz indirimi yapabileceği beklentileriyle kayıplar yüzde 4'ün altına indi.

Dow Jones günü yüzde 3.58 düşüşle 9 bin 955, S&P 500 de yüzde 3.85 kayıpla 1057 puandan noktaladı.

FT: "Yükselen piyasalarda 20 yılın en büyük düşüşü"

Yükselen piyasaların, küresel krizin acısını çekeceği bildirilirken, Pazartesi günü yükselen piyasaların borsalarında 20 yılın en büyük günlük düşüşlerinin meydana geldiğine dikkat çekildi. Financial Times gazetesi, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası için “Türk hisseleri, son beş yılı aşkın bir sürenin en büyük düşüşünü gösterdi” diye yazdı. Ekonomi gazetesi Financial Times, yükselen piyasaların, küresel satışların olumsuz etkilerini hissettikleri, Pazartesi günü 20 yılın en büyük günlük düşüşlerin meydana geldiğine dikkat çekti. Hemen hemem tüm yükselen piyasaların, dramatik hissiyattan olumsuz etkilendiğine işaret eden gazete, riskli varlıklardan kaçış devam ederken yükselen piyasalarda para birimlerinin değerinin ve tahvil fiyatlarının rekor düzeylere indiğini kaydetti.

İngiliz gazetesi, Alman Hypo Real Estate bankasının çöküşünün, yükselen piyasalardaki olumsuz hissiyatın oluşmasında ağırlıklı bir faktör oluşturduğunu belirtti. Gazeteye konuşan RBC Capital Markets’in yükselen piyasalar stratejisti Nigel Rendell de, kredi krizinin ABD’den Avrupa’ya yayılmasının taşıdığı öneme dikkat çekerken yakın bir risk olmazsa da her şeyin elden çıkarıldığını, bunun da yükselen piyasaların varlıklarını vurduğunu ifade etti.

Yatırımcıların kaygıları giderek artıyor

Yatırımcıların dünya ekonomisine ilişkin kaygılarının giderek arttığını kaydeden Rendell, yatırımcıların sadece en güvenli varlıklara yatırım yaptığını söyledi. Rendell “Tüm yükselen piyasalar bunun acısını duyacak ve bu bir süre de devam edecek gibi. Ham madde üreticisi olsun, büyük fazlalıkları veya büyük açıkları olsun, tüm yükselen piyasaları darbe yiyor” değerlendirmesini yaptı.

Financial Times, diğer bazı analistlerin de, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin gibi büyük yükselen piyasaların krizden etkilenmeyeceği savlarının tamamen yanlış çıktığını, büyümelerinin ihracata dayanan yükselen piyasaların derin küresel yavaşlamadan etkileneceğini söylediklerine dikkat çekti. Haberinde ham petrol fiyatlarında meydana gelen yüzde 4.1 düşüşe de işaret eden gazete, borsa endeksinin Brezilya’da yüzde 15, Rusya’da yüzde 20’ye yakın, Çin’de yüzde 5.1, Hindistan’da yüzde 5.8 oranında değer kaybettiğine işaret etti. Gazete, Türkiye’deki gelişmelere de dikkat çekerek “Türk hisseleri, son beş yılı aşkın bir sürenin en büyük düşüşünü gösterdi. Türkiye’nin İMKB 100 endeksi, üç yılın en büyük gerilemesi ile yüzde 8.6 düşerek 31.574,74’e indi” diye yazdı.

Financial Times, Arjantin’de hisseler, tahvil ve para biriminin çok ağır kayıplara uğradığını, Meksika’da da para birimi pesonun dolar karşısında dört yılın en düşük düzeyine indiğini kaydetti.