Doğu’da tefeci terörü
Artan çatışmalar, sokağa çıkma yasakları nedeniyle zor günler geçiren Doğu’daki iş insanları bankalardan kredi alamayınca fahiş faizlerle tefecilerin tuzağına düşüyor
Şehriban KıraçSokağa çıkma yasakları, artan çatışmalar nedeniyle ekonomisi dip yapan Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da şimdi de tefeci terörü patladı. Bankalardan kredi alamayan iş insanları ve esnaf tefecilerin tuzağına düşüyor.Bölgede iş yapanlar ve esnaf fahiş faiz oranlarıyla tefecilerden borçlandıklarını belirtirken, bazı illerde tefeci sayısı ticaret ve sanayi odalarına üye kişi sayısını bile aşmış.
Bölgedeki bazı ticaret ve sanayi odası yöneticileri de “Banka kapılarından çıkınca eli çantalı tefeciler etrafımızı sarıyor” şikâyetinde bulundu. Bankaların Doğu illerine karşı bakışının değişmesi gerektiğini vurgulayan iş insanları, “Ekspertizler 10 milyon liralık gayrimenkullerimizin değerini 3 milyon TL gösteriyor. Teminat az olunca çok az kredi veriyorlar” ifadesini kullandılar.
TAKİP ORANI ARTTI
Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki 23 ilde 2015 ilk 6 ayda 3 milyar 161 bin TL olan takipteki kredi oranı 2016 ilk 6 ayda yüzde 37’lik artışla 4 milyar 347 bin TL’ye çıktı. Takipteki kredi oranı Diyarbakır’da yüzde 39, Bingöl’de yüzde 88, Şırnak’ta yüzde 40, Elazığ’da yüzde 48, Bitlis’te yüzde 62 civarında.
BANKALAR KAPALI
Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki 23 ilde 2015 ilk 6 ayda 3 milyar 161 bin TL olan takipteki kredi oranı 2016 ilk 6 ayda yüzde 37’lik artışla 4 milyar 347 bin TL’ye çıktı. Takipteki kredi oranı Diyarbakır’da yüzde 39, Bingöl’de yüzde 88, Şırnak’ta yüzde 40, Elazığ’da yüzde 48, Bitlis’te yüzde 62 civarında.
İŞSİZLİK PATLAR
Bankalar kredi vermediği için son dönemlerde Doğu ve Güneydoğu illerinde tefecilik olaylarının da arttığını dile getiren Geliş, “Tefecilik Türkiye’nin sorunu. Ama bu bölgede son dönemlerde daha da arttı. 8 aydır burada bankalar çalışmadığı için borçlu ile borç veren birbirinin yüzünü görmemiş. Bankalar şubelerini kapatıp gidiyor. Bugün burada can çekişen bir hasta var ve bunun ilacı da bankalarda. Ama onlar da çekip gidiyor. Teminatlarımıza 3’te 1 teminat biçiyorlar. Tek dertleri bize kredi vermemek. Biz bankalarla yaşadığımız sorunu hükümet yetkililerine de muhalefet partilerine de ilettik. Bu sorunun acilen çözülmesi gerekiyor. Yoksa ilimizde işsizlik daha da artacak” diye konuştu.
FAHİŞ FAİZ ORANI
Muş Ticaret ve Sanayi Odası (MUŞ TSO) Başkanvekili Özcan Sayılgan da, artık tefecilerin banka kapılarında nöbet tuttuğunu belirterek, “Zorda olan firmayı biliyorlar. Bankadan kredi alamayınca elinde çantalarla banka kapısında onları karşılıyorlar. Fahiş faiz oranlarıyla para veriyorlar. Borç döndürülemediği için de şirketler, esnaf batıyor” dedi. Bankaların kendi bölgelerinde sadece şube olarak durduğunu, ama kredi verme konusunda yardımcı olmadığını vurgulayan Sayılgan, “Gayrimenkul ya da diğer teminatlarımıza çok az değer biçiliyor. 8 liralık komik bir vergi cezası nedeniyle bile bankalar kredi vermiyorlar. Bu bölgeden tamamen vazgeçileceklerse söylesinler” ifadesini kullandı.