'Doğru ayakkabı seçmeyi bilmiyoruz'

Uzmanlar, iyi bir ayakkabının ayağın yapısını ve fonksiyonunu desteklemesi gerektiğine dikkat çekiyor. Spor hekimi Ahmet Hamdi Çağlar, yürüme bozuklukları ve bunların tedavisiyle ilgili bilgiler verdi. Diz hafif bükülü olarak, topuktan parmak ucuna doğru hafifçe basılarak yürünmesi gerektiğini belirten Çağlar, ''Ama topuktan parmak ucuna doğru yapılan hareketin de belli bir süreçte gerçekleşmesi lazım. Tekrar yürüyüşe devam ederken de parmaktan kalkmak gerekiyor'' dedi.

Çağlar, topuktan parmağa geçiş süreci, ayağın yere basma açısı, dışa ve içe yük verme miktarının iyi bir yürüyüş için değerlendirilmesi gereken parametreler olduğunu bildirdi. ''Biyomekanik analiz''de, hassas platformda yapılan yürüme testiyle ayağın yapısına ve fonksiyonuna bakıldığını anlatan Çağlar, böylece bu analiz sayesinde kişinin hem ayakta dururken hem de yürürken ayağının yapısı ve fonksiyonuyla ilgili bilgi edinebildiklerini belirtti.

Çağlar, ayak analiziyle ilgili şu bilgileri verdi: ''Ayak dinamik bir organdır. Hem yürürken hem de koşarken yapısına bakmak gerekir. Biyomekanik analizde hastaların nasıl yürüdüğüne, ayaktaki yük dağılımının nasıl olduğuna bakıyoruz. Analizdeki kırılma noktaları yükün fazla olduğu durumları gösteriyor. Tespit ettiğimiz sorunlar için egzersiz ya da tabanlık öneriyoruz. Hastayı 6 ay ile 1 yıl arasında takip edip değişikliklere bakıyoruz.''

Tedavi için başvuran hastaların ayak ağrılarının büyük bölümünün taban çökmesinden kaynaklandığını, kadınlarda yüksek topuklu ayakkabı giymekten kaynaklanan ağrı, topuk dikeni gibi şikayetlere de sıklıkla rastlandığını ifade etti.
 

Yanlış ayakkabı seçimi

Ayak tabanındaki oyuğun azalması ve düzleşmesi nedeniyle oluşan taban çökmesinin farklı nedenlere bağlı olabildiğini kaydeden Çağlar, şunları belirtti: ''Taban çökmesinin en önemli nedenlerinden biri yanlış ayakkabı seçimi. Ayrıca egzersiz alışkanlığı olmadığı için ayak kasları güçlenmiyor ve vücudu taşımakta zorlanıyor. Kilo da varsa bu sorun iyice artıyor ve kısır döngü şeklinde devam ediyor. Yanlış ayakkabı seçimiyle sorun iyice katlanıyor. Hastalar zaten genellikle ya yanlış ayakkabı seçimi ya da aşırı kilodan kaynaklanan sorunla başvuruyor. İyi bir ayakkabı, ayağın yapısını ve fonksiyonunu desteklemelidir. Doğru bir ayakkabıyla ayak normal fonksiyonunu görmeli, içe basma ve burkulmayı engellemeli, topuğu olması gereken yerde tutmalıdır.''

Yürüme bozukluklarının tespiti için yapılan ''Biyomekanik analiz'' doğrultusunda, hastalara uygun ayakkabı ve tabanlık önerildiğini ifade eden Çağlar, ''Egzersiz ve uygun ayakkabı kullanımıyla sorun giderilmezse tabanlık öneriyoruz'' dedi. 30-35 yaş sonrasında ayak yapısında bir değişme olmadığını, bu yaş sonrasında tabanlıkların ya hastayı rahatlatmak için ömür boyu ya da belirli bir süre için yaşam kalitesini artırmak amacıyla kullanıldığını söyledi.

Ayak biyomekaniğinin sporcular için de önemli olduğunu, kendisinin aynı zamanda Kayserispor'un doktorluğunu yaptığını dile getiren Çağlar, ''Ayak biyomekaniği sporcuların performansını da artırır. Biyomekanik düzeltmelerle performans da düzeltilir. Ufak tefek düzeltmeler bile madalya şansını artıran unsurlardır'' diye konuştu. Ayak başparmağının kullanımının büyük önem taşıdığını anlatan Çağlar, ''Baş parmak yeteri kadar itici olmazsa kemik çıkıntısı oluşur. Aksi durumlarda ise eklem sertliği ortaya çıkar'' dedi.
 

Ayakkabı seçerken dikkat

Spor hekimi Ahmet Hamdi Çağlar, ayakkabı seçerken dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili şu bilgileri aktardı:

-Kötü bir ayakkabı ya ayağın aşırı fonksiyon yapmasına neden olur ya da bu fonksiyonu engeller. İyi bir ayakkabının ayak fonksiyonunu desteklemesi, bu fonksiyonu engellememesi lazım.

-Seçilen yanlış ayakkabıda en büyük sorun topuğun içe ve dışa dönmesidir. İyi bir ayakkabıda topuğu kavrayan kısım koruyucu ve yeterince sert olmalı ki topuk ayakkabının içinde sağa sola dönmemelidir.

-Ayakkabının orta kısmıyla parmak arasındaki bölüm bükülebilmeli, orta kısım bükülmemelidir.

-Ayağın ön kısmındaki genişlik ayağa tam uymalıdır.

-Parmaklar yürürken öne kaydığı için ön tarafta bir parmak boşluk olmalıdır. Aksi takdirde yürürken parmaklar öne kayar ve sıkıntı oluşur.

-Ayakkabı günün belirli saatlerinde alınmalıdır. Gün içindeki aktivitelerin sona ermesinin ardından, ayakta halk arasında ''şişme'' denilen ödem oluştuktan sonra ayakkabı denenmelidir.

-Sağ ve sol ayak arasındaki fark olabileceği için satın alınmadan önce her iki ayakkabı da denenmelidir ve 3-4 dakika bu şekilde beklenmelidir.

-Çocuklarda ayakkabı denendikten sonra ayak kontrol edilmeli, kızarıklık bulunup bulunmadığına bakılmalıdır.

-Ayak yük dağılımını bozduğu için kadınlar 2 santimetreden daha yüksek topuklu ayakkabı tercih etmemelidir.

-Kış aylarında kar ve yağışlı havaya uygun tabanlığı olan ayakkabılar tercih edilmelidir.