Doğarken ölmeyen, büyürken ölüyor!

Türkiye'nin 23 Nisan rakamları...

İklim Öngel/Cumhuriyet

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “en az 3 çocuk” istemesiyle doğum hızında patlama yaşanırken, 2014 yılında bebek ölümleri binde 10.6 ile 5 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Doğarken bebeklerini koruyamayan Türkiye’nin büyürken de çocuklarını koruyamadığı anlaşıldı. Geçen yıl en az 627 çocuk devlet eliyle veya devlet önlem almadığı için öldü. Çocukların 127’si açık alanlarda, 55’i ev kazalarında ölürken, 23’ü intihar etti.
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu’nun hazırladığı faaliyet raporu, ülkelerin gelişmişliğini gösteren en önemli sağlık kirterlerden olan anne-bebek ölümlerinin durumunu ortaya koydu. Rapora göre, 2014’te bebek ölümü binde 10.6 ile son beş yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bebek ölümleri her yıl sistemli olarak artıyor. 2013’te yüz binde 15.9 olan anne ölümleri ise 2014’te yüz binde 15.8 olarak hafif bir düşüş gösterdi. Ancak bu oranın hâlâ 2011’deki anne ölümlerinden yüksek olması dikkat çekti. 2013’te yüzde yüze yakın olan doğum öncesi bakım hizmeti alan kadınların sıklığı yüzde 98.3’e geriledi.
Çocuklar en çok Güneydoğu’da ölüyor
Bebekleri doğarken koruyamayan Türkiye, büyürken de çocukları korumada başarız oldu. Gündem Çocuk Derneği’nin hazırladığı ve 2014 yılı verilerini kapsayan “Türkiye’de Çocuğun Yaşam Hakkı Raporu” da çocukların ölüm neden ve şekillerine ilişkin vahim bir tablo ortaya koydu. Rapora göre en az 627 çocuk devlet eliyle veya devlet önlem almadığı için öldü. 145 çocuk ile en çok Güneydoğu Anadolu’da çocuk ölümleri gerçekleşirken bunu, Akdeniz 97, İç Anadolu ise 84 çocuk ölümüyle takip etti. Ölümler en sık sırasıyla Şanlıurfa, Adana ve Konya’da meydana geldi.
23 çocuk intihar etti
127 çocuğun kent ve kırsaldaki açık alanlarda yaşanan olaylar nedeniyle ölmesi dikkat çekerken, 55 çocuk ev kazaları yüzünden yaşama gözlerini yumdu. 20 çocuk cinayete kurban giderken, ev içi şiddet de 25, akran şiddetiyle 10, çocuk evliliği yüzünden 5 çocuk yaşamını yitirdi. 152 çocuk trafik kazası nedeniyle ölürken, bu ölümlerin genelde oyun oynarken ya da bisiklete binerken gerçekleşmesi dikkat çekti. Uyuşturucu yüzünden ise 9 çocuk ölürken, 23 çocuk intiharı seçti. 61 çocuk iş cinayetlerini kurban giderken, bunlardan 53’ü çocuk işçiydi. Bu gibi devlet önlem almadığı için ortaya çıkan ölümler toplamda 589’u buldu.
Devlet 38 çocuk öldürdü
Devletin ihmali nedeniyle gerçekleşen çocuk ölümlerinin dışında, 38 çocuk da direkt devlet yüzünden yaşamını yitirdi. Toplumsal olaylarda 8 çocuk öldürülürken, sağlık hizmeti alırken 9, eğitim sırasında 10, spor etkinliklerinde 5, bakım hizmeti alırken ve sokakta 1’er çocuk kamu görevlilerinin ihmali yüzünden yaşamını yitirdi. Kapatılma ve alıkonma yerlerinde yaşamını yitiren 2 çocuktan biri intihar ederek, diğeri ise görevlilerin attığı dayak sonucunda öldü.
38 Suriyeli çocuk öldü
Rapora göre 38 Suriyeli çocuk yaşamını yitirirken, bunlardan 6’si sınırı geçerken, 4’ü iş cinayetlerinde, 2’si mayına basarak, 4’ü barınma merkezlerinde öldü.