Doğalgaza fesat karıştı

BOTAŞ’ta Yönetim Kurulu, yetkisini aşarak “gereken şartları taşımayan” METOT-ISKRA-AVİGAZ ortaklığına 62.2 milyon dolarlık iki doğalgaz kompresör istasyonu ihalesi verdi. Mahkeme 10 Şubat 2010’da verdiği kararla, “ihaleye fesat karıştırıldığı ve birden çok evrakta sahtecilik suçunun işlendiği”ne hükmetti. Mahkeme kararına karşın BOTAŞ suçlular hakkında dava açmayınca, CHP Zonguldak Milletvekili Ali Koçal, “ihalelerdeki usulsüzlük ve yolsuzlukların ortaya çıkarılması ve çözülmesi amacıyla” Meclis araştırması açılmasını istedi. CHP Zonguldak Milletvekili Koçal’ın Meclis araştırması açılmasına ilişkin gerekçesine göre olaylar şöyle gelişti:

İki ihaleye 62.2 milyon dolarlık teklif: BOTAŞ 17 Ocak 2005’te Sivas (CS-2) Kompresör İstasyonu Yapım İşi ihalesini, 1 Mart 2005’te de Hanak Kompresör İstasyonu ve Türkgözü Ölçüm Merkezi Yapım İşi ihalesini gerçekleştirdi. Her iki ihalede de METOT İnş. Tic. Ltd. Şti.- ISKRA-AVİGAZ Birleşik Gaz Türbin Teknolojileri K.A.Ş. İş Ortaklığı (MIA) toplam 62 milyon 174 bin 200 dolarlık teklifte bulundu.

Bilançoları dahil belgeleri yetmedi: İhale Komisyonu MIA’yı her iki ihalede de 8 Nisan 2005 tarihinde “ISKRA-AVİGAZ’ın sunduğu ISO 9001:2000 sertifikasının başka firmaya ait olması ve TURKAK onay belgesinin sunulmaması, iş deneyim belgesinin başka bir firma tarafından düzenlenmesi ve bilançosunun orijinal olmaması, yeminli mütercim kaşesinin ve noter onayının bulunmaması ve bilançoların anılan firmanın ihaleye katılımı için gereken şartları taşımaması” nedenleriyle değerlendirme dışı bıraktı.

Çok sayıda yetersizlik çıktı: Bu gerekçelerin yanı sıra her iki ihalede de ayrı ayrı “imza sirkülerinin bulunmaması, Sivas ihalesi için METOT İnşaat’ın iş bitirme belgelerinin yetersiz olması” gibi çok sayıda eksiklik tespit edildi.

İşler Tokar-Peker ortaklığına verildi: İhale Komisyonu her iki ihaleyi de 28 Nisan (Hanak) ve 9 Mayıs (Sivas) tarihlerinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren TOKAR Yapı Tic. AŞ - PEKER İnşaat AŞ İş Ortaklığı üzerinde bırakarak, bu kararlarını BOTAŞ Yönetim Kurulu’na sundu.

Yönetim Kurulu İhale Yasası’nı ihlal etti: Kamu İhale Yasası’nın 40. maddesi hükmüne göre, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylaması veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal etmesi gereken Yönetim Kurulu, 13 Mayıs tarihinde Hanak ihalesine katılan diğer firmaların eksik bilgi ve belgelerinin tamamlatılarak yeniden bir değerlendirme yapılmasını ihale komisyonundan talep etti. Oysa yasanın 37. maddesine göre, tekliflerin değerlendirilmesi ihale komisyonunun yetkisinde ve yönetim kurulunun müdahale yetkisi bulunmuyor.

Kurul, İhale Komisyonu ve Hukuk Müşavirliğini dinlemedi: Komisyonun itirazına karşın, yönetim kurulu, 3 Haziran’da kanuna aykırı şekilde ve hukuk müşavirliğinin olumsuz görüşüne rağmen, hem Hanak ihalesinde değerlendirme dışı bırakılan firmaların noksan ve usulüne uygun olmayan belgelerinin tamamlatılmasında ısrar etti, hem de Sıvas ihalesi için aynı şekilde eksikliklerin tamamlattırılmasını istedi.

İhale zorla MIA’ya verildi: Komisyonun Tokar-Peker İş Ortaklığı üzerinde bıraktığı her iki ihale de, belgelerin tamamlatılması sonucu, yönetim kurulunun 17 Ağustos 2005 tarihli kararı ile MIA üzerinde bırakıldı.

Yönetim Kurulu Ceza Yasası’nı da ihlal etti: Yönetim kurulu ve komisyon, her iki ihalede de yetki aşımıyla Türk Ceza Yasası’nın 235. maddesindeki “ihaleye katılma yeterliğine ve koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye katılmasını sağlamak” suçunu işlemişlerdir.

Mahkeme ‘ihaleye fesat’ dedi: Ankara 10. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 2 Şubat 2010 tarih ve 2010/143 MÜT. sayılı kararıyla “İhaleye fesat karıştırıldığı ve birden çok evrakta sahtecilik suçunun işlendiği konusunda kuvvetli şüphenin ötesinde deliller bulunduğu” hüküm altına alındı ve hüküm Ankara 9. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 12 Şubat 2010 tarih ve 2010/73 D. İş. Numaralı Kararı ile onanmıştır.

Zanlılar hâlâ görevde: Söz konusu ihalelerle ilgili olarak savcılıkça 2008 yılında soruşturma başlatılmasına ve bilirkişi kurulunun 28 Eylül 2009 tarihinde raporunu savcılığa vermesine rağmen hâlâ dava açılmamıştır. İhalelere fesat karıştıran BOTAŞ yetkilileri ise görevlerinin başındadırlar.