Diyanet ilk kez cemevinde

Görmez, Zeytinburnu'nda bulunan Erikli Baba Kültür Derneği ve Cemevini ziyaret ettikten sonra basın mensuplarına yaptığı açıklamada, ''Sözlerime sadece gösterdiğiniz bu ilgiyi biraz da yadırgadığımı söyleyerek başlamak istiyorum. Aslında her zaman olması gereken sıradan bir dostluk ziyaretinin, sıradan bir kardeşlik ziyaretinin bu kadar olağanüstü ve sıra dışı gösterilmesinin şahsen mahcubiyetini yaşıyorum'' diye konuştu.

Alevilerle bin yıldır bu topraklarda birlikte yaşandığını ifade eden Görmez, ''Bizim Allahımız bir, peygamberimiz bir, dinimiz bir, kitabımız bir, bütün inanç esaslarımız bir. Ancak elbette farklılıklar olacaktır. Bu farklılıklar da hem bizim toplumumuzun, hem tarihimizin, hem kültürümüzün, hem de inancımızın çok büyük bir zenginliğidir'' dedi.

Görmez, ziyaretin amacının sadece ''dostlara, canlara lokma yemeğe gelmek olduğunu'' belirterek, şunları kaydetti:

''Başka hiçbir açıklama yapmayı düşünmüyordum. Sadece canlara lokma yemeğe geldim. Ancak siz, gerçekten çok aşırı bir ilgi gösterdiniz. Ben tekrar ediyorum, bu aşırı ilginin şahsen mahcubiyetini yaşıyorum. Çünkü her zaman olması gerekiyor. Eğer bu konuda bir gecikme yaşanmışsa, bu gecikmeden dolayı şahsen üzgün olduğumu ifade etmek istiyorum. Çünkü şu anda çok tarihi bir mekandasınız. Bu mekan Hacı Bektaş-ı Veli'nin halifelerinden Erikli Baba dergahıdır. Aslında bu dergah, İstanbul'un fethine katkıda bulunduğu gibi, Kurtuluş Savaşı'na da katkıda bulunan çok önemli bir dergah. Ayrıca burada Erikli Baba Kültür Derneğinin özellikle son yıllarda özverili çalışmaları, özellikle barışı esas alan, kardeşliği esas alan söylemleri daima dikkat çekmiştir.''

Alevilerin talepleriyle ilgili ''iki kırmızı çizgileri'' bulunduğunu vurgulayan Görmez, Aleviliği İslam'ın dışında göstermeye çalışan yorumların kabul edilemez olduğunu dile getirdi.

Cemevlerinin arsa tahsisinden, içindeki etkinliklerin yapılmasına, su parasından elektrik parasına kadar idamesiyle ilgili her türlü sorunun ortadan kaldırılması gerektiğine işaret eden Görmez, ancak cemevlerinin bir dinin mabedi, caminin alternatifi gibi gösterilmesinin bilimsel, tarihi dayanağı olmadığını belirtti. Görmez, ''Allah bir, Peygamber bir, Ehlibeyt sevgimiz bir. Birbirimize bağlayan ortak değerlerimiz bir. Cemevleri içindeki erkanın özgürce yapılmasını savunuyoruz. Ancak cemevinin caminin bir alternatifi olarak kabul edilmesi mümkün değil. Bunu sizlerin de kabul etmesi mümkün değil'' diye konuştu.

Tarhan da cemevlerinin İslam'ın dışında bir dinin mabedi olmadığını, İslam'ın içinde olduğunu ifade ederek, ancak idamesiyle ilgili sorunların çözümü için bir yasal statü getirilmesi gerektiğini söyledi.

Daha önce Erikli Baba Kültür Derneği ve Cemevi Başkanı Metin Tarhan ve Alevi toplumunun ileri gelenleriyle Diyanet İşleri Başkan Yardımcısıyken de görüştüklerini ifade eden Görmez, ''Daha önceki başkanımızla birlikte oturduk, meselelerimizi konuştuk. Şimdi de bizzat burayı ziyaret etme imkanı bulduğumuz için son derece mutlu olduğumuzu ifade etmek istiyorum. Tekrar ediyorum, ben buraya sadece canların sofrasında lokma yemeğe geldim, ziyaret ettim. Zaten tanışıyorduk, tekrar tanıştık. Onları da heyet olarak başkanlığımıza davet ettim. Onun dışında meseleleri konuşmaya, tartışmaya gelmedim. Sadece bir nezaket ziyaretinde bulundum'' diye konuştu.

Görmez, basın açıklaması öncesinde derneğin içindeki cemevini de ziyaret ederek, burada Binali Doğan isimli Alevi dedesinden bilgi aldı. Daha sonra derneğin bahçesinde bulunan Erikli Baba'nın türbesini de ziyaret eden Görmez, burada dua etti. Bahçede bulunan diğer mezarları da ziyaret eden Görmez, açıklamanın ardından dernekten ayrıldı.

Diyanet İşleri Başkanı Görmez, Tarhan'a hattat bir imam tarafından yapılan Hacı Bektaş-ı Veli'nin ''İncinsen de incitme'' sözünün hat yazısı ile kaleme alındığı bir tablo ve Diyanet İşleri Başkanlığınca hazırlanan Alevi Bektaşi kitaplarından oluşan bir set hediye etti.
 

"Çok önemli bir hafıza ve arşiv oluşturdu"

Diyanet İşleri Başkanı Görmez'in, Zeytinburnu'nda bulunan Erikli Baba Kültür Derneği ve Cemevi ziyareti öncesi basın mensuplarının sorularını yanıtlayan, Erikli Baba Kültür Derneği ve Cemevi Başkanı Metin Tarhan, Alevilerin talepleri bulunduğunu ve bu taleplerden birinin de Cemevlerinin ibadethane olarak yasal statüye kavuşturulması olduğunu söyledi.

İbadethane kavramının gündeme gelmesinin Diyanet İşleri Başkanlığı'nın görev alanıyla örtüşüğünü belirten Tarhan, ''Bu talebin karşılanması için de Diyanet İşleri Başkanlığı'nın görüşüne mutlaka ihtiyaç var. Dönem dönem siyasiler 'Biz kabul edeceğiz ama Diyanet buna cevabı vermiyor veya olumlu görüş bildirmiyor' şeklinde sözler söylenmiştir. Bu anlamda da Diyanet İşleri Başkanı bugün Cemevini ziyaret ediyor'' dedi.

Tarhan, bu ziyaretin çok büyük önem arz ettiğini, ziyaret nedeniyle Cemevlerinin ibadethane olarak yasal statüye kavuşturulması anlamında Diyanet İşleri Başkanı Görmez'in yapacağı açıklamaların önemli olduğunu vurguladı.
Tarhan, şunları kaydetti:

''Ziyaret talebi doğrudan Diyanet İşleri Başkanımızdan geldi. Talep çok nazik ve onurlandırıcı tarzda yapıldı. 'Sizi ziyaret etmek ve lokmanızı paylaşmak istiyoruz' ifadesi kullanıldı. Çünkü lokma önemli bir şey. Cem'e gelen halkımız yemekler yapıyorlar. Bu yemekler paylaşılıyor. Dede de buna dua veriyor. Manevi bir özellik arz ediyor. 'Bunu paylaşalım' demesi de bir inceliği gösteriyor. İkincisi de tarihte karalamacı anlayışlar var. 'Alevilerin yemeği yenilmez' gibi. Belki o yargıyı da kırmak anlamında düşünmüş olabilir.''

Tarhan, bir gazetecinin ''Açılım sürecini nasıl değerlendiriyorsunuz. Başbakan 2007 yılında buraya gelerek Cemevlerinin yasal statüye kavuşması konusunda toplumun 'Hazır olması lazım' demişti. Ne düşünüyorsunuz?'' şeklindeki soruya şöyle cevap verdi:

''Biz 2007'deki seçim öncesinde Sayın Başbakanla burada görüştük. Hiç kuşkusuz, o beyanı da olduğu gibi basına aksetti. Ondan sonra Alevi Çalıştayları başladı. Yaklaşık iki yıldır süren o süreçte doğrudan bulunmuş biriyim ben. Belki hayata somut olarak çok şey çabuk aksetmedi ama çalıştayların da bir özelliği var, onu görmek lazım. Ziyaret, Devlet Bakanlığı nezdinde Aleviler ve devletin ilişkileri açısından, çok önemli bir hafıza ve arşiv oluşturdu diye düşünüyorum. Bundan sonra atılacak adımların devlette hazır olan bir arşivi kullanarak, hayata geçirmek mümkün olabilir. Bu taleplerin hayata geçeceğini düşünüyorum.''

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın siyasi bir kimliğinin olmadığını belirten Tarhan, Alevi toplumunun taleplerinin aynı zamanda uluslararası talepleri de içerdiğini söyledi.

Tarhan, ''Amerikan Din Özgürlükleri Komisyonu tarafından dile getirilir ki bu komisyon doğrudan konsey tarafından seçiliyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Avrupa Parlamentosu kararlarına konu oluyor. Dolayısıyla dış bir tazyik var. Hem de içten doğal talepler var. Bunların tamamlanması çok önemli değil. Önemli olan bunları hayata geçirmektir. Bu nedenle ziyareti, nezaket ziyareti olarak değerlendiriyorum'' diye konuştu.

"Bu taleplerin de neler olduğu kamuoyunda çok açık"

Erikli Baba Kültür Derneği ve Cemevi Başkanı Metin Tarhan, Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez'in, Alevi toplumunun taleplerinin karşılanmasında hiçbir sakınca olmadığını söylediğini belirterek, ''Bu taleplerin de neler olduğu kamuoyunda çok açık ve net olarak biliniyor'' dedi.

Tarhan, ziyaretin ardından yaptığı açıklamada, Diyanet İşleri Başkanı Görmez'in toplumun barışı için, kardeşliği için nezaket ziyareti gerçekleştirdiğini söyledi.

''Biz bu ziyarete belirli anlam ve değerler katmanın ötesinde, önemli bir akademisyenin, aynı zamanda önemli bir kurumumuzun başında olması ve toplumsal olarak taleplerimiz alanında faaliyetler yürütüyor olması nedeniyle ziyarete bir değer atfettik'' diyen Tarhan, bu anlamda bu ziyareti önemsediklerini ifade etti.

Tarhan, Görmez'in ziyaretinin en önemli sebebinin Hacı Bektaş-ı Veli'nin ''İncinsen de incitme'' şiarına uygun, kardeşliği, birlikteliği tesis etmek amacına yönelik olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
''Cemevlerinin ibadethane olarak yasal statüye kavuşturulması hususunu başkanımıza ilettik. Başkanımız çok ince, çok hassasiyet göstererek, talebimizi bizim literatürümüz ile çok nazik bir şekilde ifade etti. Kendisiyle ilgili olan bir alan olmasından ötürü adına konuşmak anlamına gelmemek üzere biz son derece memnunuz. Başkanımızın duruşuyla, fikriyle topluma katkı sunacağına inanıyoruz. Bugün burada çok önemli bir olayın yaşandığı, sizlerin ilgisinden anlaşılıyor. Sayın Diyanet İşleri Başkanımız Mehmet Görmez'in ziyaretini hep birlikte takip ettik ve gördük. Sayın Mehmet Görmez Beyefendi, kurumumuza gerçekleştirdiği ziyaretin amacının burada bir lokma almak, bir lokma yemek, bir ziyarette bulunmak şekilinde tarif etti. Hakikaten bu herhangi bir şekilde bir siyasal algıya sebep olmamak için akademik hassasiyetiyle bunları söylemiş oldu.''

Tarhan, Alevi toplumunun taleplerini Görmez'e ilettiklerini ifade ederek, ''Başkanımız da taleplerimizin, şu veya bu şekilde sürmesinden, karşılanmasından hiç bir rahatsızlık duymadığını söyledi'' dedi.

Alevi toplumunun taleplerinin belli olduğunu belirten Tarhan, ziyaretin çok faydalı olduğunu, ayrıca topluma barış getireceğine, diyalog getireceğine, en önemlisi de Alevi toplumunun taleplerinin, devlete yöneltilen bu taleplerin karşılanmasında Diyanet İşleri Başkanının şahsı veya kurum olarak katkısının olacağını düşündüklerini aktardı.

Tarhan, ''Sayın Diyanet İşleri Başkanımız, Alevi toplumunun taleplerinin karşılanmasında hiçbir sakınca olmadığını söyledi. Bu taleplerin de neler olduğu kamuoyunda çok açık ve net olarak biliniyor'' dedi.