Devlet Tiyatroları’ndaki kıyım TBMM gündeminde

Konuyu yazılı bir soru önergesiyle TBMM gündemine taşıyan CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, bu sayının daha da artabileceğinden endişe duyduklarını ifade etti. Karabat, hakkında kesinleşmiş yargı kararı ve hatta şikâyet dahi olmamasına rağmen sanatçıların iş akitlerinin sonlandırılmasının adalet mekanizmasını yok saymak olduğuna işaret etti. Türkiye’de kurumsal hafızanın ve sürekliliğin AKP’nin uygulamalarıyla zaafa uğratıldığını aktaran Karabat, “Keyfi uygulamalarla Cumhuriyetle yaşıt kurumlarımız felce uğratılıyor. Misafir sanatçı ve süreli sözleşmeli çalışan personelin önemli bir bölümünün keyfi bir şekilde işten çıkarılması kurumlarımıza da büyük zarar veriyor” dedi. Açıklamasında “Ülkede sanat kurumları kapatılıyor, sanatçılar işsiz kalıyor, tiyatro oyunları yasaklanıyor, sansür her alanda yaygınlaşıyorsa o ülkede çağdaşlaşmadan, demokrasi ve kalkınmadan söz edemeyiz” diyen Karabat, “Sanatçısı özgür olmayan, sanatçısı kendini güvende hissetmeyen bir ülkede hiçbir yurttaş da özgür değildir” dedi. Karabat’ın Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından yanıtlanmasını istediği soruların bazıları şöyle: 

Devlet Opera ve Balesi Müdürlüğü, Devlet Tiyatroları Müdürlüğü ile Güzel Sanatlar Müdürlüğü son kadro alımı sınavını ne zaman açmıştır? Yeni bir sınav açılması konusunda herhangi bir planlama söz konusu mudur? Devlet Opera ve Balesi Müdürlüğü, Devlet Tiyatroları Müdürlüğü ile Güzel Sanatlar Müdürlüğü kurumlarının açıklamalarında yeni kadroya alınan sözleşmelilerin “özlük haklarına kavuştuğu” belirtildiği halde 4-b maddesine istinaden çalışan personelin “özlük hakları” açısından sıkıntılar yaşadığı bilinmektedir. Bakanlık bu sıkıntıları gidermek yönünde herhangi bir çalışma yapmakta mıdır? Özlük haklarının tesisi konusunda herhangi bir adım atılmış mıdır? 2019 yılında eksik sanatçı kadrosuyla oynanan kaç oyun vardır? Sanat kurumlarında sözleşmeli çalışmaya son vermeyi düşünüyor musunuz? 

‘YANLIŞTAN DÖNÜN’ ÇAĞRISI

Sanatçıların işten çıkarılmaları hakkında alanda faaliyet yürüten sivil toplum örgütlerinden de tepki geldi. Devlet Tiyatroları Opera ve Balesi Çalışanları Yardımlaşma Vakfı (TOBAV), Devlet Tiyatroları Sanatçıları Derneği (DETİS), Opera Solistleri Derneği (OPSOD), Tiyatro Oyuncuları Meslek Birliği (TOMEB), Kültür Emek Sen ve Opera ve Bale Vakfı (OBAV) tarafından bir açıklama yapılarak “Bu istihdam biçimi sanat kurumlarımızın da geleceğini tehdit eder nitelikte güvencesizdir. 26 Aralık 2019 tarihinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü ile Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü süreli sözleşme ile çalışan sanatçı ve diğer çalışanlarını yeni tip 4 - B kapsamında olduğu iddia edilen sözleşmeye geçireceklerini duyurmuş; bu kapsamda çalışanların bireysel başvuruda bulunmaları istenmiştir. Ancak 2 Ocak 2020 tarihinde anılan sözleşme çok sayıda sanatçı ve diğer çalışanlar için yapılmadığı gibi, kesinleşmiş bir yargı kararı, suç şüphesi ve hatta adli makamlara ulaşmış herhangi bir ihbar olmamasına rağmen güvenlik soruşturması gerekçesiyle iş akitlerinin sonlandırılmıştır. Halbuki 27/12/2018 tarihli Cumhurbaşkanlığının 25 numaralı Kararnamesine göre kurumlar Mayıs 2019’da yönetmeliklerini çıkarmışlar ve bu yönetmelik gereği mevcut çalışanlar doğal olarak yeni sözleşme ile çalıştırılacaktı. Konuya dair ilgili amirlerden çelişkili açıklamalar yapılmış olup yıllardır bu sanat kurumlarında görevlerini (ekonomik açıdan) özverili bir şekilde yerine getiren sanatçı ve diğer çalışanlar, tazminatsız olarak işten çıkarılmışlardır. İlgili ‘S.T.K.’ler olarak ilgili makamların idari çözümleri araştırarak, bu olumsuz tablonun sanatın ve sanat çalışanlarının lehine sonuçlandırılmasını istiyoruz.” denildi.