Denetime büyük tırpan

AKP milletvekilleri tarafından Meclis’e sunulan “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” ile Sayıştay denetimine sınırlama getiriliyor. Önerinin yasalaşması halinde Sayıştay, “kamu idaresinin takdir yetkisini sınırlayacak veya ortadan kaldıracak, idarenin görüşlerine aykırı” rapor düzenleyemeyecek. Yazılan raporları da önce 3 denetçiden oluşan komisyon değerlendirecek. Yasa önerisinin 27. maddesi ile Sayıştay Yasası’nın “Denetimin genel esasları” başlıklı 35. maddesine yeni bir fıkra ekleniyor. Öneri şu düzenlemeleri öngörüyor:

Düzenlilik denetimine sınır: Sayıştay Yasası’na göre, düzenlilik denetimi, “Kamu idarelerinin gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığının tespiti; kamu idarelerinin mali rapor ve tablolarının, bunlara dayanak oluşturan ve ihtiyaç duyulan her türlü belgelerin değerlendirilerek, bunların güvenilirliği ve doğruluğu hakkında görüş bildirilmesi; mali yönetim ve iç kontrol sistemlerinin değerlendirilmesini” kapsıyor. Öneri ile düzenlilik denetimi, “kamu idarelerinin gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin mali nitelikteki tüm hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığının tespitini kapsayacak şekilde” yapılacak. Bunun dışındaki hesap ve işlemler ile diğer faaliyetler “düzenlilik denetimi” kapsamında olmayacak.

Verimlilik değerlendirilmeyecek: Kamu idarelerinin gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin mali nitelikteki tüm hesap ve işlemlerinin denetiminde; yetkili merci ve organlar tarafından usulüne uygun olarak alınan karar veya yapılan iş ve işlemlerin mevzuata ve idarelerce belirlenen hedef ve göstergelere uygun olmasına rağmen, yönetsel bakımdan gerekliliği, ölçülülüğü, etkililiği, ekonomikliği, verimliliği ve benzeri gerekçelerle uygun bulunmadığı yönünde görüş ve öneri içeren yerindelik denetimi sayılabilecek denetim raporu düzenlenemeyecek.

Takdir yetkisi sınırlandırılamayacak: Kamu idaresinin yerine geçerek belirli bir iş ve işlemin yapılmasını veya belirli bir politikanın uygulanmasını zorunlu kılacak, kamu idaresinin takdir yetkisini sınırlayacak veya ortadan kaldıracak görüş ve talep içeren rapor düzenlenemeyecek.

Raporu önce komisyon görecek: Taslak denetim raporları denetim grup başkanlıkları tarafından Başkanlığa sunulmadan önce 3 uzman denetçiden oluşturulacak rapor değerlendirme komisyonları tarafından değerlendirilecek.