Daha önce üretilen aşıya ilk defa yerli üretim dendi

Koca, uluslararası standartlarda üretilen ilk yerli tetanos-difteri aşısının kullanıma hazır olduğunu açıkladı ama... 1931-1996 yılları arası yerli seri üretimi olduğu ortaya çıktı.

Sarp Sağkal

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, uluslararası standartlarda üretilen ilk yerli tetanos-difteri aşısının kullanıma hazır olduğunu açıkladı. Sağlık Bakanlığı’nın aşı sayfasına göre ise, Türkiye’de 1931 yılından 1996 yılına kadar tetanos ve difteri aşıları üretildi. 

Kapatılan Hıfzıssıhha Enstitüsü’nde 1940’lı yıllara kadar tifo, tifüs, difteri, BCG, kolera, boğmaca, tetanos ve kuduz aşıları seri üretimle oluşturuldu. Enstitü 2011 yılında kapatıldı. Koca, yaptığı yazılı açıklamada, “yerelleşme ve millileşme politikası doğrultusunda” bakanlığın desteğiyle 2015’ten beri yürütülen çalışmaların ilk sonuçlarını verdiğini belirtti. 

“Uluslararası standartlarda üretilen ilk yerli aşımız kullanıma hazır” diyen Koca, “Erişkin tipi tetanos-difteri aşısının tüm üretim süreçleri tamamen yerli imkânlarla tamamlandı. 

Ankara’nın Akyurt ilçesinde 2015 yılında başlanan proje kapsamında yüklenici firma Turk İlaç, ilk dolumu 2017’de yaptı. İyi Üretim Prosesi (GMP) belgesi olan tesislerde antijen üretimi de dahil tüm süreçler yerli imkânlarla tamamlanarak üretime geçildi. 

Gerekli kalite denetimleri yapılan ve uygunluğu onaylanan erişkin tipi tetanos-difteri aşısının ilk teslimatı bakanlığımıza yapıldı” ifadelerini kullandı. Oysa, Sağlık Bakanlığı’nın “Türkiye’de Aşının Tarihçesi” adlı internet sitesine göre, Türkiye’deki ilk yerli aşı çalışmaları Osmanlı dönemine dayanıyor. 

Buna göre, 1913 yılında dizanteri ve veba aşıları Türkiye’de ilk defa hazırlandı ve uygulandı. Cumhuriyet döneminde, 1928’de kurulan Hıfzıssıhha Enstütüsü ile üretim merkezileştirildi. 

Burada 1940’lı yıllara kadar tifo, tifüs, difteri, BCG, kolera, boğmaca, tetanos, kuduz aşıları seri üretimle oluşturuldu. Türkiye’de 1931 yılından 1996 yılına kadar tetanos ve difteri aşıları üretildi. Kolera salgını için Çin’e 1940 yılında aşı gönderildi. 

Türkiye’nin İnfluanza Laboratuvarı, 1950’de DSÖ tarafından Uluslararası Bölgesel İnfluenza Merkezi olarak tanındı ve grip aşısı üretimine geçildi.