‘Daha fazla cezaevi daha fazla işkence’

AKP iktidarı döneminde cezaevlerine ilişkin rapor hazırlayan CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Tekin Bingöl, “AKP manifestosu gerçekleri yansıtmıyor. Çünkü bu manifestoda Türkiye’nin gerçekleri bulunmuyor. Bu ülkenin gerçeklerini görmek isteyenler ülkenin cezaevlerine baksınlar. AKP’nin Gizli Manifestosu: ‘Daha fazla cezaevi, daha fazla ölüm, daha fazla işkence’” dedi.

CHP’li Bingöl, AKP döneminde cezaevlerine ilişkin raporunu açıkladı. OHAL döneminde cezaevlerinde hak ihlallerindeki artışa dikkat çekilen raporda “Cezaevleri ıslah edici özelliklerini yitirmiş, sadece cezalandırma işleminin uygulandığı yerler haline dönüşmüşlerdir. Özellikle, 2 yıla yaklaşmakta olan OHAL uygulamaları ile cezaevlerinde yaşanan mağduriyetler artmıştır. Haksız tutuklamalar, cezaevlerindeki koşulların yetersizliği ve insan onuruna aykırılığı, renkli kıyafet yasakları ve tek tip kıyafet zorunluluğu, iletişim ve savunma engelleri, aylarca hazırlanmayan iddianameler cezaevlerinde yaşanan sorunları gözler önüne sermektedir” denildi.

Yüzde 285 artış

Raporda, Türkiye’deki ceza infaz kurumlarının kapasitesinin 208 bin olduğu, 140 bin 248’i hükümlü ve 88 bin 745’i tutuklu olmak üzere toplamda 228 bin 993 kişinin cezaevlerinde bulunduğu vurgulanarak, “Bu rakam, AKP’nin iktidara geldiği tarihten bugüne kadar cezaevlerinde bulunan nüfusun yüzde 285 arttığını göstermektedir. Tutuklu ve hükümlü sayısının artması ve cezaevlerinde yer kalmaması sebebiyle denetimli serbestlik uygulaması kapsamına alınan 353 bin 749 kişi ve adli kontrolle serbest bırakılan 280 bin 675 kişi bu rakamlara dahil değildir” ifadeleri kullanıldı.

3 bin tutuklu öldü

Raporda “AKP döneminde 3 bin 432 tutuklu ve hükümlü cezaevinde yaşamını yitirdi. Sadece 2015 yılında hapiste ölen kişi sayısı 426 olarak raporlandı. Bunların 54’ü gözaltında yaşamını yitirirken, 43’ü ise intihar etti. Cezaevlerinde toplam bin 154 hasta tutuklu bulunuyor. Adalet Bakanlığı’nın açıklamış olduğu verilere göre, son 2 yılda cezaevinde 2 bin 300 hasta yaşamını yitirdi. Aralık 2017 tarihiyle, 100 kadarı hamile veya yeni doğum yapmış olan yaklaşık 600 kadının küçük çocuklarıyla gözaltında tutulmaktadır. Cezaevlerinde 12-18 yaş aralığında 1715’i oğlan, 63’ü kız olmak üzere bin 778 tutuklu, 994’ü oğlan, 28’i kız olmak üzere bin 22 hükümlü, toplam 2 bin 800 çocuk mahpus bulunmaktadır” verileri yer aldı.

OHAL KALDIRILMALI

Yapılan incelemelerin ardından cezaevlerine ilişkin CHP’nin önerileri şöyle: l OHAL süreci acilen sonlandırılmalıdır.

* Cezaevlerindeki işkence ve kötü muamele derhal sonlandırılmalı ve iddiaların hepsi bireysel olarak soruşturulmalıdır.

* Tutukluların yargı süreçleri hızlandırılmalıdır.

* Kadın mahpuslara ücretsiz ped sağlanmalıdır.

* Ceza infaz kurumlarında anneleriyle birlikte tutulan çocuklara yapılan mahkûm muamelesi sonlandırılmalıdır ve çocuğun çıkarları göz önünde bulundurularak, onun cezaevlerinin dışındaki koşullara olabildiğince yakın koşullarda bakılması sağlanmalıdır.

* Cezaevleri yeniden Cezaevi İzleme Komisyonlarına ve bağımsız denetime açılmalıdır.