Cumhuriyet'in öyküsü: İlklerin gazetesi
Yunus Nadi, 7 Mayıs 1924’te, yayımlanan ilk sayıda Mustafa Kemal Atatürk ile yaptığı söyleşiyi yayımlayarak “Cumhuriyet devrimlerine bağlılık” ilkesi ile yayın yapacağını, Kemalizmin savunucusu olacağını tüm karşıdevrimcilere gösterdi.
cumhuriyet.com.trCumhuriyet, 1 Kasım 1928’de yapılan Harf Devrimi’nden itibaren Latin harfleriyle yayım yapmaya başladı. Kurulduğu günden bugüne ilklerin gazetesi olan Cumhuriyet, 1929’da ilk olarak Türkiye Güzellik Kraliçesi’nin de seçimini yaptı. Bu yarışma her yıl yinelendi. Cumhuriyet, bu seçimler ile Türk kadınına her daim güven vermeyi hedefledi.
Nadir Nadi başyazar
Yunus Nadi, 1924’ten 1945’e kadar Cumhuriyet’te yöneticilik ve başyazarlık yaptı. Yunus Nadi’nin yaşamını yitirişinin ardından, 1991 yılına kadar başyazarlığı oğlu Nadir Nadi sürdürdü. Nadir Nadi, başyazarlığı boyunca her türlü baskıya karşın Atatürk ilkelerine bağlılığı ve demokrasi yanlısı görüşleri ile Cumhuriyet gazetesinin Türk basın tarihindeki seçkin yerini kazanmasında etkili oldu. Cumhuriyet, yayın ilkelerinden en küçük ödün vermeyen ve Atatürk’ün aydınlanma devrimlerini savunan Nadir Nadi ile yaşamaya devam etti ve kurumsallaştı.
‘Devrim şehitleri’
Nadir Nadi’nin yaşamını yitirişinin ardından gazetede o güne değin “Pencere” köşesiyle yazılar yazan İlhan Selçuk, Cumhuriyet’in başyazarlığını yapmaya başladı. Uzun yıllan başyazarlık yapan Selçuk, 2008 yılında Ergenekon kumpası ile cezaevine atıldı, günden güne sağlığını yitirdi.
Cumhuriyet’i, son nefesine kadar aydınlanmaya ve ulusal çıkarlara uygun yayımlayan Selçuk, 2010’da yaşama gözlerini yumdu. Kurulduğu günden bugüne değin Türk devriminin yılmaz savunucu olan Cumhuriyet, ilkelerinden sapmama uğruna Türk basın tarihinde yazarları arasında en çok şehit veren gazetedir.
Cumhuriyet yazarlarından Bahriye Üçok, Muammer Aksoy, Uğur Mumcu, Ahmet Taner Kışlalı ve İlhan Selçuk; Kemalizm ilkelerini canları pahasına savunmuş ve topluma anlatmışlardır. Cumhuriyet, bu devrim şehitlerinin manevi ve fikri mirasına sahip çıkma ilkesiyle yayımını sürdürmektedir.
İşgallere direndi Atatürk ilke ve devrimlerini savunma konusunda yıllar boyu tüm baskılara ve “işgallere” karşı direnen Cumhuriyet, 95. kuruluş yıldönümünde de Kemalist devrimlerin önderliğinde demokratik kurum ve kuruluşların gelişmesini kararlılıkla savunmaya devam etmektedir. Cumhuriyet, varlığını sürdüreceği yıllar boyunca da “bilinçli okur” kitlesine sahip olma hedefiyle yayın yapmaya ve “fikir gazeteciliğinin” ülke içindeki temsilciliğini yürütmeye devam edecektir.
İstanbul’da kutlamaların adresi: Nâzım Hikmet Kültür Merkezi Kurucumuz Yunus Nadi’nin tanımıyla “Cumhuriyetin, bilimsel ve yaygın tanımıyla demokrasinin savunucusu” olan Cumhuriyet, yeni yaşı bugün İstanbul’daki tören Şişli’deki Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Evi’nde saat 19.00’da açılış konuşmaları ile başlayacak etkinlikle kutlanacak. Etkinlikte, “Yeni Gün’den Cumhuriyet’e” adlı belgesel gösterimi yapılacak. Ardından Hakan Tepeli’nin şefliğindeki Beylikdüzü Gençlik Senfoni Orkestrası ‘95. Yılda 95 Genç Ses ile” bir konser verecek. Kutlamalarda bağlama ustası Erdal Erzincan da bir konser verecek. Ankara’da ‘95. yıl daveti’ Cumhuriyet Gazetesi, “95. Kuruluş Yıldönümü” etkinlikleri kapsamında, bugün başkent Ankara’da da bir davet düzenliyor. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Çankaya Belediyesi, Yenimahalle Belediyesi ve Ankara Cumhuriyet Okurları’nın (CUMOK) katkılarıyla düzenlenen davette açılış konuşmalarının ardından Cumhuriyet’in kuruluş serüvenini anlatan “Yenigün’den Cumhuriyet’e” konulu belgesel gösterimi de yapılacak. Davet, bugün saat 21.00’de, Yenimahalle Nâzım Hikmet Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilecek. ‘Senforock’ konseri Kurulduğu günden bugüne Türk toplumuna ilkleri yaşatan Cumhuriyet gazetesi, kuruluş kutlamalarında bu sene Türkçe Rock’ı senfonik ezgilerle buluşturmayı da hedefliyor. Davet, belgesel gösteriminin ardından senfoni orkestrası eşliğinde coşkulu bir Türkçe Rock konseri ile taçlandırılacak. Konserin şefliğini Anadolu motiflerini senfoniye başarıyla uyarlayan usta şef Musa Göçmen yapacak. |