Covid: İtalya’da hükümetin 'kokteyl aşı' kararı tartışma yarattı

İtalya'da Covid aşı kampanyasında ilk dozu AstraZeneca yaptıran 60 yaş altı kişilerin ikinci dozu Pfizer ya da Moderna aşısı yaptırmasına yönelik karar kafa karışıklığı ve tartışmalara neden oldu.

Hükümetin aşıları karıştırma kararı, AstraZeneca aşısı sonrası bazı kişilerde sıra dışı kan pıhtılaşması görülmesi ve ay başında 18 yaşında bir kişinin bu aşıyı yaptırdıktan sonra pıhtılaşma nedeniyle hayatını kaybetmesinin ardından geldi.

Bilimsel Teknik Komite'nin tavsiyesi üzerine hükümet 11 Haziran'da, AstraZeneca aşısının yalnızca 60 yaş üzerindekilere yapılması kararı aldı. Bu kararla, daha önce ilk doz aşıyı AstraZeneca yaptıran 60 yaş altındakilere, ikinci doz olarak Pfizer ya da Moderna aşısı yapılmaya başlandı.

İtalya İlaç Ajansı da hükümetin kararının ardından geçen hafta, "son haftalarda yayımlanan klinik çalışmalara" dayanarak aşıların karıştırılmasına onay verdi.

İtalya'da ilk dozu AstraZeneca yaptıran 60 yaş altı yaklaşık 1 milyon kişinin bu uygulamadan etkilenmesi bekleniyor. Ancak aşıların karıştırılmasının olası etkilerinin net bilinmemesi gibi kaygılar nedeniyle bazı kişilerin ikinci doz aşı randevusuna gitmemeye başladığı haberleri gelmeye başladı.

Geniş katılımlı koalisyon hükümetinde yer alan aşırı sağcı Lig Partisi lideri Matteo Salvini de ihtiyatlı davranılması gerektiğini söyleyerek "Aşıları karıştırmak kokteyl karıştırmaya benzemez" dedi.

Başkenti Napoli olan Campania Bölge Başkanı Vincenzo De Luca da tepki gösterdi ve kendi bölgesinde aşıları karıştırmayacaklarını söyledi. De Luca daha sonra aşı karıştırma uygulamasına katılsa da hükümetin aşı kampanyasında bir "iletişim kaosu" yarattığı eleştirisinde bulundu.

Milano'daki Humanitas Araştırma Enstitüsü Bilimsel Direktörü, İmmünolog Alberto Mantovani ise bu sabah RaiNews haber kanalına yaptığı açıklamada, "Farklı aşıları kullanmak konusunda az veri var ama deneyler devam ediyor. İyi bir bağışıklık tepkisi elde edilmesini düşünmek mantıklı" dedi. Mantovani, hükümetin 60 yaş altına AstraZeneca aşısı önermemesinin "aşırı ihtiyatlı" davranma isteğinden kaynaklandığını da söyledi.

60 milyon nüfuslu İtalya'da 27 Aralık 2020'de başlayan aşı kampanyasında bugüne kadar 46 milyon kişiye en az bir doz aşı yapıldı, her iki dozu yaptıranların sayısı ise 16 milyona yaklaştı. İtalya'da, Pfizer/BioNTech, Moderna, AstraZeneca ve Janssen aşıları kullanılıyor.

AŞI KARIŞTIRMA KARARI ESNETİLDİ

Yetkililer, yaz sonundan önce "toplum bağışıklığını" mümkün kılacak seviyede geniş bir kitleye aşı yapılmış olmasını hedefliyor. Kafa karışıklığı ve kaygılara yol açacak iletişim hataları ve belirsizliklerin aşı kampanyasını sekteye uğratmasından da endişe ediliyor.

Bu endişeler ve tartışmalar üzerine hükümet, ilk olarak 60 yaş altındakilere zorunlu kılınan aşı karıştırma uygulamasını esnetme kararı aldı. Başbakan Mario Draghi geçen Cuma günü, aşıları karıştırmak istemeyenlerin doktor tavsiyesi almak kaydıyla ikinci dozu da AstraZeneca yaptırmasına izin verileceğini açıkladı.

DRAGHİ'YE İLTİMAS MI GEÇİLDİ?

Öte yandan Draghi'nin, aşı kampanyasına güven tazelemek adına düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamalar da ayrı bir tartışmayı tetikledi. Draghi, kendisinin de ilk dozu AstraZeneca yaptırdığını ancak ikinci dozu Salı günü başka bir aşı ile tamamlayacağını açıkladı.

İtalyan hükümetinin aşıları karıştırma kararı 60 yaş altı için geçerli olsa da 73 yaşındaki Draghi'nin mevcut kuralların dışına çıkarak özel bir uygulamaya tabi tutulacak olması da tepkilere neden oldu.

Başbakan Draghi ise ilk doz aşının ardından yaptırdığı testte antikor seviyesinin düşük çıkması nedeniyle doktorunun ikinci dozu başka bir aşı türüyle yapmasını önerdiğini söyledi.

Sağlık Bakanı Yardımcısı Pierpaolo Sileri bu konudaki eleştirilerle ilgili olarak, "Draghi'nin yaptığı seçim, ilk dozunu AstraZeneca yaptırmış olan 60 yaş üstü tüm vatandaşlar için de mümkün kılınmalı" dedi.

Sileri bugün La Stampa gazetesinde yayımlanan söyleşisinde, AstraZeneca aşısının Avrupa İlaç Ajansı tarafından onaylı olduğunu da hatırlattı ve hükümetin aşıları karıştırma konusunda bir iletişim hatası yaptığını kabul etti.

AŞININ YARATTIĞI RİSK NE DÜZEYDE?

AstraZeneca aşısına ilişkin raporlar, aşının kan pıhtılaşması riskinin 'oldukça seyrek' görüldüğü yönünde.

İngiltere'de 4 Ocak ile 26 Mayıs arasındaki verilere göre, 24,3 milyon kişiye birinci doz, 13,4 milyon kişiye ise her iki doz birden AstraZeneca aşısı uygulandı.

Aşının yapıldığı kişiler arasında toplam 348 kişide pıhtılaşma sorunu görüldü. Bu kişiler arasında 61 kişi yaşamını yitirdi.

Bu verilere göre, pıhtılaşma sorununun ilk dozun ardından bir milyonda 13,6 kişide görüldüğü ortaya çıkıyor. Bu oran, sağlık otoritelerine göre 'çok nadir görülen risk' olarak tanımlanıyor. Öte yandan, pıhtılaşma sorunu Covid-19 hastalarında bir milyonda 42 kişide görülüyor.

İngiltere'de Aşılama ve Bağışıklık Komitesi (JCVI), ilk dozu AstraZeneca aşısıyla olan ve herhangi bir pıhtılaşma sorunu yaşamayan herkesin ikinci dozda da aynı aşıyı yaptırmasını tavsiye ediyor.