Covid aşısı: Güney Afrika, aldığı Oxford-AstraZeneca aşılarını satabilir veya takas edebilir

Güney Afrika Sağlık Bakanı, Oxford-AstraZeneca aşısının ülkedeki yeni koronavirüs varyantına karşı "minimum etki" gösterdiğini ortaya koyan araştırmanın ardından, ellerindeki 1,5 milyon doz kadar aşıyı satmayı veya takas etmeyi düşündüklerini açıkladı.

BBC Türkçe
Getty Images

Güney Afrika Sağlık Bakanı Zweli Mkhize, Oxford-AstraZeneca aşısını satmayı veya takas etmeyi düşündüklerini açıkladı.

Sağlık çalışanlarına bu aşının uygulanması planlanıyordu ancak Oxford-AstraZeneca aşısının ülkedeki yeni koronavirüs varyantına karşı gençler üzerinde "minimum" etki gösterdiğini ortaya koyan küçük çaplı bir araştırmanın ardından plan rafa kaldırıldı.

AstraZenca aşısı yerine Johnson & Johnson şirketinin ürettiği tek dozluk Janssen aşısının kullanılması planlanıyor.

Güney Afrika'nın elinde 1,5 milyon doz AstraZeneca aşısı bulunuyor.

'Aşıları isteyen ülkeler var'

Güney Afrika Sağlık Bakanı Zweli Mkhize, Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, "Bu aşıları kendilerine satmamızı isteyen ülkeler var" diye konuştu.

"Bilim insanlarımız, AstraZeneca aşısının Güney Afrika'da kullanımı konusunda şirketle müteakip görüşmeler yapmaya devam edecek; onların tavsiyesine bağlı olarak, son kullanım tarihinden önce aşı takas edilecek" dedi.

Bakan, basın toplantısı ardından Dünya Sağlık Örgütü yetkilileri ile görüşeceğini söyledi.

Güney Afrika, 1,5 milyon koronavirüs vakası ve 47 bin can kaybı ile Afrika'da Covid-19 salgınının en yoğun yaşandığı ülke.

Komşu Esvatini Krallığı'nda (eski adıyla Svaziland) da sağlık bakanı dün AstraZeneca aşısını kullanmayı düşünmediklerini açıklamıştı.

Araştırmada hangi bulgulara rastlandı?

Güney Afrika Wtiwatersrand Üniverstitesi ile İngiltere'nin Oxford Üniversitesi'nin ortak araştırmasında, yaş ortalamasının 31 olduğu 2 bin sağlıklı genç üzerinde deneme yapıldı. Araştırmanın sonuçları henüz yayımlanmamış ve hakem heyetinin değerlendirmesine tabi tutulmamış olsa da, Oxford-AstraZeneca aşısının, Güney Afrika'daki varyant üzerinde, söz konusu düşük risk grubunda "minimum koruma" sağladığını gösterdi.

Bu da, aşılanan kişilerin bile virüsü bulaştırabileceği anlamına geliyor.

Ancak, grupta 50 yaş üzeri veya başka sağlık sorunları olan yüksek risk sahibi denekler olmadığı için, araştırmada, aşının ağır Covid vakaları bakımından değerlendirmesi yapılmadı.

Oxford Üniversitesi araştırmacıları, ülkede yapılan diğer denemelerde elde edilen sonuçlarda, aşının ağır vakaları engellediğine dair umut verici bulgular elde edildiğini söylüyor.

Güney Afrika, 50 yaş üstü 100 bin kadar sağlık çalışanına AstraZeneca aşısının uygulanmasını planlıyor. Böylece aşının, yeni varyantın daha yaşlı nüfusta ağır hastalığa neden olmasını engelleme oranına bakılacak.

Getty Images

Güney Afrika varyantı hakkında ne biliniyor?

Tüm virüsler gibi koronavirüs de zaman içinde mutasyona uğrayıp değişim geçirebiliyor. Güney Afrika'daki mutasyon sonucu virüsün daha bulaşıcı hale geldiği biliniyor.

Ancak virüs bulaşan kişilerin çoğunda bu varyantın daha ağır hastalığa veya daha fazla ölüme neden olduğuna dair herhangi bir veri bulunmuyor.

Virüsün orijinal halinde olduğu gibi bu varyant da yaşlılar veya başka sağlık sorunları olan kişiler açısından daha fazla risk oluşturuyor.

Bilim insanları, Güney Afrika'daki varyantın Covid vakalarının yüzde 90'ını oluşturduğunu söylüyor.

İngiltere, Avusturya, Norveç, Japonya'nın da dahil olduğu en az 20 ülkede Güney Afrika varyantına rastlandı.

Janssen aşısı

Johnson & Johnson şirketinin Belçika'da Janssen adlı ilaç şirketi üzerinden ürettiği Janssen aşısını Güney Afrika'nın ne miktarda ve ne fiyata alacağına dair müzakereler sürüyor.

Aşıya henüz bu ülkede kullanım onayı verilmedi. Sipariş edilen 9 milyon dozun ilk teslimatı gelecek hafta yapılacak.

Güney Afrika Sağlık Bakanı Zweli Mkhize, 500 bin dozun sağlık çalışanlarının aşılanmasından kullanılacağını belirtti.

Bakan Mkhize, Güney Afrika'nın ayrıca Pfizer/BioNTech aşısından da belli miktarda satın aldığını, SputnikV, Sinovac ve Moderna aşılarıyla ilgili müzakerelerin ise sürdüğünü açıkladı.