Covid 501.V2: Güney Afrika’da tespit edilen mutasyona uğramış koronavirüs türü hakkında neler biliniyor?

İngiltere'nin yanı sıra Güney Afrika da koronavirüsün mutasyona uğramış yeni bir türünü tespit ettiklerini açıkladı. 501.V2 adı verilen bu türle ilgili şu ana kadar elde edilen bilgiler neler?

BBC Türkçe
Getty Images

Koronavirüsün mutasyona uğramış yeni bir türünün tespit edildiği tek yer İngiltere değil.

Güney Afrika'daki bilim insanları, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile birlikte ülkenin bazı bölgelerinde vaka sayısında hızlı bir artışa yol açan koronavirüsün mutasyona uğramış yeni bir türünü incelemeye aldıklarını duyurdu.

501.V2 olarak bilinen bu tür, kısa adı Kriso olan Kwazulu-Natal Research Innovation and Sequencing Platform liderliğindeki bir grup bilim insanı tarafından tespit edildi.

Güney Afrika Sağlık Bakanı Zweli Mkhize, 501.V2 varyantının virüsün önceki türünün aksine gençleri daha fazla etkilediğini açıkladı.

Mkhize, konuyla ilgili düzenlediği basın toplantısında, "Bilim insanları, klinik epidemiyolog görünümde değişim olduğuna dair bulgular sunuyor. Özellikle, kronik hastalığı olmayan daha genç hastalarda hastalık oranının arttığına dikkat çekiyorlar" dedi.

Güney Afrika'daki yeni tür, Aralık ayı başında tespit edildi. Bilim insanları, virüsle ilgili yaptıkları rutin araştırmalar sırasında bir dizi mutasyon olduğunu fark etti.

Getty Images

'Virüs yaşadığı organizmayı öldürmek istemez'

Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Güney Afrika'daki toplam vaka sayısı bu hafta itibarıyla 900 binin, can kaybı da 24 binin üzerine çıktı.

Güney Afrika'daki BBC Muhabiri Pumza Filhani, 501.V2'nin İngiltere'de tespit edilen türden farklı olduğunun düşünüldüğünü aktardı.

Ancak her iki türün de ortak bir özelliği bulunuyor. Tespit edilen virüslerde görülen mutasyon, virüsün hücreye girdiği "spike proteininde" tespit edildi. Bunun da her ikisinin de koronavirüsün diğer türüne göre daha hızlı yayılmasının arkasındaki neden olabileceği düşünülüyor.

İngiltere'deki Oxford Üniversitesi'nin Küresel Sağlık bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Trudy Lang, virüslerin mutasyona uğramalarının doğal olduğunu ve bu değişimlerin her zaman virüsü daha öldürücü bir hale getirmediğini söyledi.

Lang, "Evrim açısından değerlendirildiğinde, virüslerin daha fazla insana yayılabilmek için mutasyona uğramaları gerekir. Bir virüs ne kadar kolay yayılırsa o kadar başarılı olur. Virüsün içinde yaşadığı organizmanın ölümünü istemez" dedi.

Getty Images
Güney Afrika Sağlık Bakanı Zweli Mkhize

Güney Afrika Bakanlık Danışma Komitesi Başkanı Prof. Dr. Salim Abdul Karim, 18 Aralık'ta düzenlediği basın toplantısında, ülkede tespit edilen koronavirüs vakalarında 501.V2'nin artık dominant türe dönüştüğünü belirtti.

Karim, "Kesin konuşmak için hala çok erken ancak elde edilen ilk bilgiler, ilkinden daha çok yayılan ikinci dalganın dominant türünün bu virüs olduğuna işaret ediyor. İkinci dalganın daha mı çok yoksa daha mı az ölüme yol açtığı henüz net değil. Mevcut can kaybı verilerine baktığımızda bizi alarma geçiren bir durum henüz söz konusu değil" dedi.

İngiltere, ülkenin güneydoğusunda tespit edilen mutasyona uğramış türün öncekine kıyasla yüzde 70'e varan oranlarda daha hızlı bulaştığını ifade etti.

Güney Afrikalı uzmanlar ise yayılma hızıyla ilgili verilerin halen toplanmakta olduğunu belirtiyor. Ancak Sağlık Bakanlığı verilerine göre, 6-20 Aralık arasındaki dönemde günlük vaka sayısının ikiye katlandığı görülüyor.

Güney Afrika hükümeti, 14 Aralık'ta WHO ile eşgüdüm içerisinde yürütülen program kapsamında aşı kampanyasına "2021 başında başlanacağını" açıkladı.

Getty Images

Güney Afrika'daki yeni tür ilk olarak Eastern Cape eyaletinde tespit edildi. Ancak daha sonra Western Cape ve Kwazulu-Natal'a da sıçradığı görüldü.

Yetkililer, ülkede ikinci dalganın görüldüğünü belirtiyor ve plaj gibi bazı büyük kamusal alanların kapatılması gibi bir dizi sıkılaştırıcı önlem alıyor.

Aynı İngiltere'ye olduğu gibi aralarında Türkiye'nin de olduğu çok sayıda ülke Güney Afrika ile uçuşları askıya aldı.