Çocuklarda nedeni bilinmeyen ateş, idrar yolu enfeksiyonunun belirtisi olabilir

Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonları (İYE) kalıcı böbrek hasarına neden olabilir. Uzmanlar, “Son yıllarda ateşli çocuklar arasında en sık görülen bakteriyel kaynaklı enfeksiyon olarak tanımlanan idrar yolu enfeksiyonu sıklığı yüzde 4.5- 7.5 arasında değişmektedir. Çocukluk çağında geçirilen ve yeterli tedavi almamış İYE ileride hipertansiyon, gebelik komplikasyonları, böbrek hastalıkları hatta böbrek kaybına kadar gidebilen ciddi sonuçlara neden olabilir” uyarısında bulundular. 

KUSMA VE AĞRI 

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Banu Güngör, İYE’nin görülme sıklığının yaşa ve cinsiyete göre değişkenlik gösterdiğini anımsattı. İdrar yolu enfeksiyonunda klinik bulguların hastanın yaşı ve enfeksiyonun lokalizasyonuna göre değişkenlik göstereceğini belirten Güngör, “Yeni doğanda kilo alımında yavaşlama, ateş, iştahsızlık, huzursuzluk, kusma, karında ağrı gibi spesifik olmayan bulgular verir. Tuvalet eğitimi almış çocuklarda ise ağrılı ve sık idrar yapma, idrar kaçırma gibi bulgular mevcuttur. Çocuklar çağında geçirilen ve yeterli tedavi almamış İYE, ileride hipertansiyon, gebelik komplikasyonları, böbrek hastalıkları hatta böbrek kaybına kadar gidebilen ciddi sonuçlara neden olabilir” dedi. 

RENGE DİKKAT

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Özlem Balcı Ekmekçi ise üniversite-sanayi işbirliği kapsamında geliştirilen ve bakteriyel kaynaklı idrar yolu enfeksiyon tespitinde bir ön tarama testi olarak kullanılması öngörülen akıllı bebek bezinin iki ayrı tabakasına emdirilmiş 2 farklı solüsyonun bulunduğunu söyledi. Ekmekçi, “Enfekte idrarda bulunan gram (-) bakteriler, nitratın nitrite dönüşümüne neden olur ve oluşan nitrit bezin tabakalarına özel yöntemlerle uygulanan bu solüsyonlar ile reaksiyona girerek bezin dış katmanında görülen pembe renk oluşumuna neden olur. Pembe rengin oluşumu idrar yolu enfeksiyonunu gösterir” diye konuştu. 

AKILLI BEZ ÜRETİLDİ

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa ve özel bir firma tarafından yürütülen üniversite-sanayi işbirliği ile geliştirilen “akıllı bebek bezi” sayesinde bebeklerde idrar yolu enfeksiyonları tespit edilebiliyor. Bezin yüzeyine yerleştirilen özel solüsyon renk değiştirerek idrar yolu enfeksiyonu olup olmadığını gösterecek. Akıllı bez çalışmaları Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Banu Güngör ve Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Özlem Balcı Ekmekçi tarafından 3 yıl süren çalışma sonucu ortaya çıktı. “Akıllı bez” üretme fikrinin ortaya çıktığını belirten firmanın CEO’su Özcan Arkan, şunları kaydetti: “4 sene önce böbrek anomalisi nedeniyle sürekli idrar yolu enfeksiyonu geçiren yeğenimin durumu bizi bu ürünü üretmeye itti. Çocuk sürekli idrar yolu enfeksiyonu geçiriyor ki bunların çoğu belirti göstermiyor veya bazıları geç fark ediliyor. Bu sebeple çocuğun bir böbreğinde yüzde 80’e varan işlev kaybı mevcuttu. Doktorlar ‘erken fark edilseydi durum başka olabilirdi’ dediler. Günde çocuğun idrarıyla 4-5 sefer buluşan bir ürün olan bebek bezi üretiyoruz, ‘neden bununla idrar analizi yapamayalım’ dedik. Bu kesinlikle hekimlerimizin veya laboratuvar testlerinin alternatifi değildir. Sağlık sisteminin yükünü hafifletmeyi, doktorlarımızın hızlı tanı koymasına yardımcı olmayı hedefliyoruz.”