Çiftçinin maliyeti enflasyonu geçti

Bu yıl tarımda kullanılan girdi maliyetlerinin enflasyonun üzerinde artması üreticinin belini büktü. Son bir yıllık enflasyon yüzde 11.10, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yüzde 20.16 iken, yem fiyatları yüzde 21 ila yüzde 53 saman yüzde 38, besi yemi yüzde 28 ve mazot yüzde 27 oranında arttı.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, kullanılan girdiler açısından Türkiye’nin yurtdışına bağımlı oluşundan dolayı döviz kurundaki en ufak artışın üretim maliyetlerini çok hızlı bir şekilde artırdığını söyledi. Yoncadaki bir yıllık fiyat artışının yüzde 21 olduğunu, süt yeminin yüzde 26 oranında arttığını kaydeden Atalık, “Girdi fiyatlarındaki en düşük artış ise yüzde 17 ile üre gübresinde görüldü” dedi.

Üretim çıkmazda

meraların her geçen gün amaç dışı kullanımlara tahsis edilerek hayvancılık sektörünün yem ihtiyacını karşılamaktan uzaklaştığını dile getiren Atalık, “Yem yetersizliği fiyatları hızlı bir şekilde yukarı çekerken yem üretimini planlamaksızın sektöre giren işletmeler birbiri ardına iflas ediyor” diye konuştu.

Gerek yem fiyatlarında gerekse girdi fiyatlarındaki artış enflasyonun çok üzerinde gerçekleşirken, Edirne Ticaret Borsası verilerine göre canlı dana fiyatındaki artış yüzde 7, Ankara Ticaret Borsası verilerine göre dana karkas fiyatlarındaki artış yüzde bir ile enflasyonun altında kaldı. Atalık, “Ülkemizin hayvancılık politikası serbest piyasada tüketici fiyatlarına odaklanmış, artan fiyatlara çözüm olarak da ithalat yolu seçilildi. TÜİK’e göre sığır ithalatı 2017’nin ilk 4 ayına göre 2018’in ilk 4 ayında yüzde 110 arttı. Aynı dönem için koyun ithalatı 23 kat, kırmızı et ithalatı 11 kat artış göstererek 2010’dan beri devam eden ithalat rekora gidiyor. Bu durum üretimimizi daha da zorlaştırıyor” dedi.

Makas açıldı

Öte yandan artan maliyetler, üretici ve tüketici fiyatları arasındaki makas da bir kez daha açıldı. Ramazan ayının ikinci yarısına ilişkin verileri açıklayan Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar, marketlerde fiyatı en fazla artan ürünün yüzde 12.17 ile kuru soğan olduğunu üreticide de en fazla fiyat artışının yüzde 45.83 ile kuru soğana yaşandığını söyledi. Bunu yüzde 30.95 ile patates, yüzde 23.81 ile yeşil soğan izledi. Fiyat artışları sivri biberde yüzde 17.65, domateste yüzde 7.95, kuru üzümde yüzde 5, çilekte yüzde 4.29 oldu.

LİMONDAN PEYNİRE ZAM YAĞMURU

Tarımsal girdi maliyetlerinde yaşanan yükselişe, üretici fiyatlarında artışa sebep olurken, marketlerdeki ürün fiyatlarını da zamlandırdı. Buna göre Ramazan’ın ikinci yarısında markette 8 ürünün fiyatı değişmezken, 21 ürün ise zamlandı. Marketlerde fiyatı en fazla artan ürünler yüzde 12.17 ile kuru soğan, yüzde 9.76 ile patates oldu. Bu artışı yüzde 8.31 ile çilek takip etti. 30 Mayıs-11 Haziran arasında geçen 12 günlük süreçte market fiyatları zamlanan diğer ürünler ve zam oranları şöyle: Yeşil mercimek yüzde 7.45, limon yüzde 7.29, kabak yüzde 7.18, salatalık yüzde 6.55, pirinç yüzde 4.30, sivri biber yüzde 3.91, kuru incir yüzde 3.61, tavuk eti yüzde 2.89, nohut yüzde 2.68, fındık yüzde 2.41, süt yüzde 1.93, domates yüzde 1.40, kuzu eti yüzde 0.87, ayçiçeği yağı ve kaşar peyniri yüzde 0.63, dana eti yüzde 0.58, beyaz peynir yüzde 0.49.