CHP’den ürküten uyuşturucu raporu
CHP Bilim Platformu’ndan ‘AKP Türkiyesi’nde gençler madde bağımlılığının pençesinde’ başlıklı politika notu...
Mahmut LıcalıCHP Genel Başkan Yardımcısı Fethi Açıkel başkanlığındaki ARGE - Bilim, Yönetim Kültür Platformu tarafından “AKP Türkiyesi’nde gençler madde bağımlılığının pençesinde” başlıklı politika notu hazırlandı. Türkiye’de madde bağımlılığının geldiği noktayı gözler önüne seren politika notunda yer alan tespitler özetle şöyle:
. Son üç yılda madde bağımlılığı yüzde 20 arttı
. Türkiye’de madde bağımlısı 1,5 milyon kişi var
. Madde bağımlılığı kaynaklı ölümler yüzde 20 arttı
. Yoksulluk ve işsizlik madde bağımlılığını artırıyor
. Türkiye’de ortalama 1000 kişiden 8’i madde bağımlısı
|
Türkiye’de madde kullanımı artıyor: 2002 yılından günümüze alkol ve sigara dışındaki bağımlılık yapan maddelerin kullanımının dikkate değer düzeyde arttığı görülmektedir. Yalnızca son üç yılda madde kullanıcılarının sayısı yüzde 20 oranında artarak 1,5 milyona ulaşmıştır. AKP’nin iktidarda olduğu 2002-2016 yılları arasında, dünyada madde kullananların nüfusa oranında düşüş yaşanmışken, ülkemizde ise ciddi bir artış görülmüştür. 2002 yılında madde kullananların nüfusa oranı binde 7,86 iken bu oran 2016’da binde 8,32’ye çıkmıştır. Madde kullanımında artışı ortaya koyan çarpıcı bir başka veri, tedavi merkezlerine başvurudaki dramatik artıştır. 2006 yılında Türkiye’de tedavi merkezlerine başvuranların sayısı bin 417 iken 2017 yılında bu sayı yaklaşık 9 kat artarak 12 bin 501’e çıkmıştır.
Türkiye ölümlerinde birinci: Dünyada her 100 bin kişi içinde madde kullanımına bağlı olarak hayatını kaybeden insan sayısı 2008 yılında 2 iken, 2016 yılında 1,9’a düşmüştür. Türkiye’de ise aynı rakam 2008’de 0,51 iken 2016 yılında 0,61’e çıkmıştır. Yani ülkemizde madde kullanımından ölenlerin oranı yüzde 20 artmıştır. Madde kullanımından hayatını kaybedenlerin oranında dünyada iyileşme olurken, ülkemizde durum kötüye gitmiştir. BM Uyuşturucu ve Suçla Mücadele Dairesi’nin madde kullanımıyla ilgili verilerine göre, madde kullanımı nedeniyle gerçekleşen ölümlerde Türkiye, Avrupa’da birinci sıradadır. Aşırı doz ölüm vakası, 2006 yılında 56 iken 2016 yılında büyük bir artış ile 920 olarak kayıtlara geçmiştir.
Başlama yaşı 10’un altına düştü: AKP’nin iktidara geldiği dönemde madde kullanımına başlama yaşının ortalama 16,6 olduğu görülmektedir. Bugün gelinen noktada ise ilk kullanım yaşının giderek düştüğü bilinmekte ve elde edilen kısmi veriler ve yapılan sınırlı araştırmalarda 10’a kadar indiği belirtilmektedir. Türkiye’de madde kullananların büyük çoğunluğu erkektir. Yaş grupları incelendiğinde gençlerin ağırlıkta olduğu görülmektedir. Madde kullanıcılarının yarısından fazlası 15-24 yaş aralığındadır.
İşsiz ve yoksullar başı çekiyor: Madde kullanıcılarının ortalama eğitim süresi 6 yıldır. Madde kullanıcılarının büyük bölümü, son bir yıl içerisinde işsiz olduğunu belirtmektedir. İşsiz oldukları dönemde geçici işlerde çalışarak ya da yakınları tarafından desteklenerek geçimlerini sağladıklarını ifade etmektedirler. Araştırma sonuçlarına göre, yoksul bireyler madde kullanıcıları arasında ağırlıktadır. Madde kullanıcılarının demografik verileri incelendiğinde ana risk grubunun yoksul gençler olduğu görülmektedir. Düşük eğitim seviyesi, işsizlik, bekar ve erkek olmak diğer tanımlayıcı kategorilerdir.
Bonzai kullanımı 5 yılda 15 kat arttı: Ülkemizde uyuşturucuya bağlı ölümlerde, bonzaiden kaynaklı ölümler ilk sırayı almaktadır. 2017’de bonzai kullanımından ötürü en az 580 kişi hayatını kaybetmiştir. 2012-1017 yılları arasında bonzai kullanımı 15 kat artmıştır. Artışın temelinde kolay erişim ve ve düşük maliyet faktörleri yatmaktadır.
Adli vakalar yüzde 46 arttı: Madde kullanıcılarının çoğunluğu yaşamlarının bir döneminde kullanılan madde ile ilgili suçlardan, üçte birinden fazlası ise başkaca bir suçtan tutuklandığını ifade etmektedir. Pek çok madde kullanıcısı maddeye erişim amacıyla hırsızlık, madde satıcılığı, yankesicilik ve dilencilik yapmaktadır. 2016 yılında madde kullanımı ile ilgili adli vakalar 81 bin 222 olarak gerçekleşirken, 2017 yılındaki vaka sayısı yüzde 46 artarak, 118 bin 482’ye çıkmıştır.
Tedavi merkezleri ihtiyacı karşılamıyor: Türkiye’de madde bağımlılığına yönelik yeterli sayıda tedavi merkezi bulunmamaktadır. 2017 itibarıyla alkol ve madde bağımlılarını tedavi merkezlerinin toplam yatak kapasitesi bin 26’dır. Buna karşılık 2017’de yatarak tedaviye başvuran madde kullanıcı sayısı 12 bin 501 kişidir. Bu yetersizlik, 16 yıldır iktidarda olan AKP’nin madde bağımlılığı sorunuyla kurumlar nezdinde mücadele etmekte ne kadar başarısız ve isteksiz olduğunu gözler önüne sermektedir.
‘Ekonomik kriz kullanımı artırıyor’
CHP Genel Başkan Yardımcısı Açıkel, AKP’nin yanlış politikaları sonucunda hızla artan madde kullanımı nedeniyle başta gençler olmak üzere tüm toplumun tehdit altında olduğunu belirterek, “Ekonomik krizin etkisiyle işsizlik sorununun ve yoksulluğun büyümesinin madde bağımlılığının artmasına da zemin hazırladığını görmekteyiz” diye konuştu.