CHP'den arabuluculuk tasarısına muhalefet şerhi

AB Uyum Komisyonu Başkanvekili ve CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, CHP İzmir Milletvekili Oğuz Oyan, CHP Ankara Milletvekili Aykan Erdemir, AB Uyum Komisyonu'nda, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Tasarısı'na muhalefet şerhi koydu.
 

CHP'nin karşı oy yazısı

Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı'nın AB uygulamalarıyla uyumsuzluk içermekte olduğuna dikkat çekilen CHP'nin karşı oy yazısında şu tespitler yapıldı: "Medeni hukuka eklemlenebilecek 'alternatif çözümlerin', Türkiye'nin toplumsal ve siyasal yapısında, şer'î hukuka doğru meyletmesi tehlikesi ciddiye alınmak zorundadır. Tarikatların kendi arabuluculuk düzeneklerini kurması önünde hiçbir engel bulunmamaktadır. Endonezya gibi olumsuz örnekler uyarıcı olmalıdır. İngiltere'nin seçtiği yolun da bu bakımdan Türkiye özelinde çok riskli sonuçları olabilecek ve Türkiye'nin hukuk devleti üstyapısı temelden sarsılabilecektir. Bölgeler arası farklılıklar, geri sosyal dokularda feodal örf ve adetlerin uygulama alanı bulması gibi özellikler nedeniyle, böyle bir uygulama ayrıca farklı hukuk yapılarının bölgelere göre de farklı dağılım alanlarına sahip olabileceği ve üniter yapının buradan da darbe yiyebileceği dikkate alınmamıştır. Diyanet'in başlatmayı planladığı 'mele' uygulaması göz önüne alındığında bu kaygının ne kadar yerinde olduğu anlaşılacaktır. Uygulama özellikle kadınların medeni hakları aleyhine yeni tahribatları/ gerilemeleri gündeme getirip pekiştirebilecektir. Medeni hukuk dışı fiili uygulamalara bir anlamda meşruiyet kazandırabilecek, kadını ikinci sınıf bir statüye daha fazla itebilecektir. Adalet Bakanlığı'na, yargı üzerinde esasen varolan müdahaleci tutumunu daha da derinleştirecek imkânlar sunulmaktadır. Bakanlığın bir Daire Başkanlığı arabuluculuk düzeneğini çekip çevirecek yetkilerle donatılmaktadır. Tasarıyla oluşturulan Kurul'un bileşimi ve Kurul'un çalışma usul ve esasları da Adalet Bakanlığı'nın kontrolü altında tasarlanmaktadır. Kanun ile ilgili temel endişe, bölgeler arası farklılıklardan kaynaklanarak üniter devletin mahkemelerini ikame etmesi, hukuk eğitimi almayanların arabuluculuk faaliyetleri yaparak hak kayıplarına neden olabileceği noktasındadır."