Çeşme'deki hortum Türkiye için ne kadar yeni

Çeşme'de bu akşam saatlerinde gerçekleşen hortum felaketi çok sayıda yurttaşın yaralanmasına ve hasara sebep oldu. Peki hortumlar Türkiye için ne kadar yeni? Türkiye'de daha önce hortum olayları oldu mu?

cumhuriyet.com.tr

Deprem, sel, heyelan, çığ gibi doğal afetlere alışkın olan Türkiye'de, seyrek de olsa tropikal iklim kuşağı atmosferinin etkisinden dolayı hortumlar görülebiliyor. Son olarak bu akşam saatlerinde Çeşme'de hortum oldu. Daha önce de Konya, Alanya, Diyarbakır, Adana, Balıkesir ve Şile'de hortum görüldü.

Meteoroloji uzmanları, hortumların (tornado) önceden kestirilemediğini belirtiyor.

Hortum olaylarının Türkiye'de artmasını uzmanlar iklim değşikliğine bağlıyorlar. Uzmanlara göre iklim değişikliği bu hızla devam ederse ve önlemler alınmazsa can ve mal kayıplı hortumlar yaşabiliriz.

TÜRKİYE'DE İLK GÖZLEMLENEN HORTUM OLAYI YİNE ÇEŞME'DE YAŞANMIŞ

Anadolu Haber Ajansına konuşan Newcastle Üniversitesi araştırmacısı, atmosfer bilimci Dr. Abdullah Kahraman, farkına varılamayan çok sayıda hortum hadisesi olduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:

"Yerel basın ve tarihi kayıtlara baktığımızda hortumların bir kısmına rastlıyoruz. Ne olursa olsun elimizdeki gözlem kayıtları eksik. 2009 yılında doktoraya başladıktan sonra sistematik olarak Türkiye'de gerçekleşmiş olan bütün hortumları kayıt altına alıyorum. Türkiye'de bugüne kadar gerçekleşmiş 700 küsür hortumu tespit ederek kayıt altına aldık. Bunların ilki de 1818 yılında Çeşme'deki hortuma kadar gidiyor. Biliyorsunuz ki eski kayıtlar çok fazla değil. Nüfusun az olması ve hortuma tanık edebilecek insan sayısı o dönemlerde az. İkincisi Türkiye'de 20 yıl öncesine kadar hortumlar 'Burada olmaz.' denilen cinsten hadiseler. Ancak hortum bizim yabancı olduğumuz bir hadise değil. Ayrıca bazı hortumlar da fırtına, kasırga şeklinde kayıtlara geçmiş. Ama sonuç itibarıyla hortum sadece Türkiye'de değil, orta enlemlerde nadir de olsa görülen bir olay."

TEKONOLOJİK GELİŞMELER KAYITLARIN TUTULMASINI KOLAYLAŞTIRDI

Hortumların Avrupa'nın da kaderi olduğunu anlatan Kahraman, Avrupalıların hortumu bir dönem "ABD'deki olaylar" olarak gördüğünü ifade etti.

Abdullah Kahraman, son yıllarda internetin ve akıllı telefonların artmasıyla birlikte çok daha fazla veriye ulaşılabildiğini aktararak, şu bilgileri verdi:

"Şimdi anında İstanbul'daki hortumu görebiliyoruz. Bu daha önce hiç mümkün değildi. Ancak bir gazete kupürü, eski bir dergiden görülebiliyordu bu tür hadiseler. Biz bunların hepsini bir araya getirip güvenirlik derecesine göre sınıflandırıp istatistiğini çıkartıyoruz. Son 5 yılda İstanbul ve Kocaeli sınırları içerisinde 13 hortum kaydımız var. Bu hortumlar birden fazla mekanizmayla oluşuyor. Türkiye tarihinde en ölümlü hortum kaydı 1930 yılında Edirne'de kaydedildi. O hortumda 20 kişi hayatını kaybetti. Hortumlar Marmara ve Karadeniz'de yaz ve sonbaharda, Ege ve Akdeniz kıyılarında daha çok kış aylarında, iç ve doğu kesimlerde ise mayıs ile haziran dönemlerinde görülüyor."