Çaresiz değilsin, boşanmak hakkın

Ey kadınlar, tabii ki her evlilik bir ömür sürsün diye başlıyor. Umutlara kavuşmak, hayalleri gerçekleştirmek için... Anne-babamızın evliliği iyi bile olsa bizimki ondan çok daha iyi olacak diye hâyâl ediyoruz. Çocuklarımızı başka türlü yetiştireceğiz diye... Gel zaman git zaman bir bakıyoruz ki biz annemizden, pek severek evlendiğimiz kocamız da babamızdan çoook geri bir noktaya düşmüşüz... Umarız ki böyle olmaz... Ama olur da koca sizi sevmez olur, başka kadınlarla vakit geçirmekten hoşlanır olur. Ya da modern zamanlar diye hem sizi sever hem de bir başkasını...

Ya da başka birine dönüşür, sizi ezer, hor görmeye başlar. Giydiğinizi beğenmez, izlediğiniz filmler başkalaşır. Ya da başka pek çok neden hayatı artık ortak geçirilemez kılar. İşte böyle zamanlarda çaresiz değilsiniz. Zira sizden yüzyıllar önce aynı dertleri çeken kadınlar mücadele ederek elde ettiler boşanma hakkını. İşte o hakkın kullanılma zamanı şimdi.

Cumhuriyet öncesi, evliliğin dört kadınla sınırlandırılması, ilk eş için izin alınması bile önemli ayrıcalıkken 17 Şubat 1926’da Medeni Kanun’un kabulüyle kadınlara kazandırılan çok önemli haklardan biri de evlenme ve boşanma hakkı. Eski ve yeni medeni kanunlarda evliliğin kurulması evlendirme memuru önünde, boşanmanın da hakim kararı ile yapılmasını öngörülüyor.

EŞİNİZ ALDATIYORSA

Eşiniz zina yapıyorsa yani sizi aldatıyorsa hemen boşanma davası açabilirsiniz. Eskiden zina suç da sayılıyor, zina yapan eş ceza da alıyordu. Ancak, Ceza Kanunu'nda var olan zina suçu Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğinden artık zina suç sayılmıyor. Zina sebebiyle açılacak boşanma davası, süreye bağlı. Eşinizin sizi aldattığını öğrendikten itibaren altı ay içinde ve zina eylemi üzerinden beş yıl geçmeden boşanma davasını açmak gerekiyor. Aksi takdirde dava hakkı düşüyor. Eğer aldattığını öğrendiniz ve affettiyseniz, dava hakkını da kaybettiniz demektir.

Zina nedeniyle açılan davalarda hakimin takdiriyle eşiniz artık değerdeki pay hakkından yani evlilik süresince edinilmiş mallardan ya hiç pay alamayacak ya da çok çok az pay alabilecek. Eğer değerden mümkün olduğunca az pay alsın diyorsanız, zinayı kanıtlamanız gerekerebilir. Ama neredeyse her sokakta onlarca kameranın olduğu ülkede bu pek zor olmasa gerek...

 * Eğer eşiniz, hayatınıza kast ediyor, pek kötü veya onur kırıcı davranışlarda bulunuyorsa, boşanmak hakkınız.

Bu sebeple açılacak boşanma davası da süreye bağlı. Hayata kast edilmesi, kötü veya onur kırıcı davranış yapıldığının öğrenilmesinden itibaren altı ay; olayın meydana gelmesinden itibaren beş yıl içinde dava açılması gerekiyor.

İnsanın değerinin, saygınlığının, itibarının, şerefinin aşağılanması veya yok sayılması olarak tanımlanabilecek “Sen de kadın mısın? Ekmek düşmanı. Kaşık düşmanı. Eksik etek. Saçı uzun aklı kısa. Gurursuz kadın. Kadında şeref ne gezer?” gibi sözler, kadına karşı onur kırıcı sözlerdir ve bunları söyleyen eşinizden boşanmak hakkınızdır.

Ancak diğer kusurlar gibi kendisine karşı suç işleyen veya işlemeye teşebbüs eden eşini, affeden tarafın dava hakkı yok.

GEÇİNEMİYORSANIZ

* Eğer eşiniz suç işliyor ve haysiyetsiz bir hayat sürüyorsa boşanmak hakkınız.

* Eşiniz evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek amacıyla sizi terk ederse, terke dayalı boşanmak hakkınız.

Terke dayalı boşanma davası da süreye bağlı. Terke dayalı boşanma davası açılabilmesi için tarafların en az altı ay ayrı kalması gerekiyor.

* Eğer eşiniz akıl hastası ise ve bu hastalığın iyileşme olanağı yoksa, bu resmi kurul raporuyla saptanmışsa boşanmak hakkınız.

* Eşinizle aranızda şiddetli bir geçimsizlik varsa... Boşanma davalarında en çok belirtilen boşanma sebebi...

Eşinizle ruhi yapınız, düşünce tarzınız görgü ve gelenekleri arasında uzlaşmaz farklılıklar varsa, yani eşinizle aranızda duygu, düşünce ve davranış biçimleri yönünden uyum kalmadıysa, sevgi, şefkat ve yakınlık kalmadıysa durumu daha fazla uzatmaya, gerek yok. Sizin ak dediğinize eşiniz kara diyorsa aksi ve kırıcı davranıyorsa sizi hor görüyorsa, aşağılıyorsa, içki ve kumara düşkünlüğü varsa şiddetli geçimsizlik gerekçesiyle boşanmak hakkınız.