Çanakkale Savaşı'nın öteki yüzü (28.08.2015)

Çanakkale Savaşı’nı hümanist, objektif, duyarlı bir bakışla anlatan savaş karşıtı dram, ölüm, keder, önyargı, bağışlama temalarını tartışıyor.

Aslı Selçuk

Dedesi Stanley Wemyss’in 2. Dünya Savaşı’nda kameramanlık yaptığı, altı yaşından beri film setlerinde olan, Gladyatör, Akıl Oyunları, Nuh: Büyük Tufan gibi önemli yapımlarda başrol oynayan Oscar ödüllü Russell Crowe, kariyerinin ikinci döneminde film yönetmenliğine başladı.

Crowe’un ilk yönetmenlik denemesi The Water Diviner’ın senaryosunu eşleri Türk olan Andrew Knight’la Andrew Anastasios yazdılar. Anastasios başka bir projenin araştırmasını yaparken Çanakkale Savaşı sonrasında defin işlemlerinde görevli Yüzbaşı Cyril Hughes’un yazdığı bir mektuba rastlar: “Yaşlı bir adam oğlunun mezarını aramak için taa Avustralya’dan buralara geldi” cümlesi senariste esin kaynağı olur. Senaryoyu okuyunca etkilenen ve suçluluk duyan Crowe, Avustralya’daki Seven Network kanalında “100 yıl sonra Çanakkale mitolojisine açıklık getirmeliyiz, ulus olarak olgun davranıp karşıdakilerin öyküsünü de hesaba katmalıyız. Aramızda hiçbir anlaşmazlık olmayan bağımsız bir ülkeyi işgal ettik “diyerek öyküyü objektif, hümanist, duyarlı bir anlatımla yansıtır, kahramanlıklardan çok yitirilen yaşamları önemser.

1915’te Gelibolu’da üç oğlunu yitiren çiftçi Joshua Connor, oğullarının acısına dayanamayıp yaşamını sonlandıran karısının vasiyeti üzerine 1919’da İstanbul’a gelir. Trajik dram, Avustralya, Yeni Zelanda ve Türk gençlerin erken ölümlerine yakılmış bir ağıt niteliğindedir. Cem Yılmaz’ın başarıyla söylediği “Hey Onbeşli” türküsü de öyküyle bire bir örtüşür. Gelibolu’da salt Avustralyalı, Yeni Zelandalı askerlerin kurban oldukları efsanesine uymayan film savaşı yüceltmez.

Akademi ödüllü görüntü yönetmeni Andrew Lesnie’yle (Yüzüklerin Efendisi) çalışan Crowe ilk yönettiği dramında eski usul öykü anlatımını yeğleyerek kültürel empati kurmayı başarıyor.”Her bireyin bir sevgi, yitirme, acı öyküsü vardır. Filmim ölüm, keder, bağışlama üstüne bir aşk öyküsü” diyen yönetmen Çanakkale Savaşı’nı yeni bir bakış açısıyla anlattığını vurguluyor. Savaş filminden öte savaşın çarpışan ailelere, onların yaşamlarına olan etkisini irdeleyen dram, bağımsız bir Avustralya yapımı.

The Water Diviner (Son Umut) Yönetmen: Russell Crowe Oyuncular: Russell Crowe, Olga Kurylenko, Yılmaz Erdoğan, Cem Yılmaz, Jai Courtney, Ryan Corr, Jacqueline McKenzie, Dylan Georgiades / 2014, 107 dakika, As Sanat.

Format: Dvd, BasOynat.