'Büyük uzlaşının daha da güçlenmesini istiyoruz'

Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuk Jeremiç ile çalışma kahvaltısında bir araya gelen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Davutoğlu, görüşmelerde hem ikili, hem de bölgesel gelişmeleri ortak bir perspektifle değerlendirdiklerini söyleyerek, gerek siyasi, gerekse ekonomik alanda birlikte çalıştıklarını kaydetti. Sırbistan ile imzalanan serbest ticaret anlaşmasının gelecek hafta TBMM'de onaylanacağını bildiren Davutoğlu, bu anlaşmayla birlikte ekonomik ilişkilerin daha da gelişeceğini umduklarını kaydetti. Davutoğlu, Sırbistan'daki altyapı konularında da önemli projeler üzerinde çalıştıklarını, bunların Balkanlar'da son derece önemli stratejik ulaştırma yatırımları olduğunu belirtti.

Bakan Davutoğlu, Türkiye ile Sırbistan'ın Balkanlar'da ekonomik refahın artması için birlikçe çalışmaya ve kültürel işbirliğini artırmaya kararlı olduğunu ifade etti. İki ülke arasında ayrıca üniversiteler ve basın yayın kurumları arasında daha sık teması öngördüklerini de söyleyen Davutoğlu, böylece Türkiye-Sırbistan ilişkilerinin çok sağlam bir sivil toplum zeminine oturacağını bildirdi. Görüşmelerde bölgesel konuları bir kez daha gözden geçirdiklerini ve Bosna Hersek ile yürütülen süreç için bir kez daha Jeremiç'i tebrik ettiğini belirten Davutoğlu, "Biz bu büyük uzlaşının daha büyük adımlarla derinleşerek güçlenmesini istiyoruz" dedi.

Davutoğlu, Bosna Hersek Üçlü Konseyi üyesi Haris Sladziç'in Ankara ziyaretine ilişkin intibalarını da Jeremiç'e aktardığını ifade ederek, Balkanlar bölgesinin istikrar ve refah bölgesine dönüşmesi için çabalarının süreceğini kaydetti. Davutoğlu, Sırbistan'ı dost bir ülke olarak gördüklerini belirterek, artık aylık değil, neredeyse haftalık görüşmelerle bu dostluğun küresel barışa önemli katkılar yapacağına inandığını, bütün bu olumlu gelişmelerde Sırbistan yetkililerinin olumlu ve açık ufuklu şahsiyetlerinin büyük önemi olduğunu söyledi.

Konuk bakan Jeremiç

Konuk bakan Jeremiç de Davutoğlu ile görüşmenin sadece yararlı değil, aynı zamanda ilham verici geçtiğini belirterek, gerek Sırbistan gerekse Türkiye'nin vizyonlarının aynı olduğunu, bunun da istikrarlı, barış ve huzur ortamı içinde yaşayan, Avrupa ile bütünleşen bir Balkanlar olduğunu bildirdi. "Sırbistan ve Türkiye olarak bölgenin sorunlarını sıfıra indirmeye çalışıyoruz" diyen Jeremiç, ikili ilişkilerde de bütün mevcut sorunları sıfıra indirmek istediklerini ve bu tempoyla devam ederlerse hedeflerine kesinlikle ulaşacaklarını kaydetti. Jeremiç, iki ülke arasında bazı sorunlar bulunduğunu, ancak bu sorunların çözümü konusunda her iki tarafın da istekli olduğunu belirterek, Ankara'ya her vesileyle gelişinde iyi ağırlandığını bildirdi.

Jeremiç, görüşmelerde genelde ikili ilişkilere değindiklerini söyleyerek, ekonomik ve kültürel alanlardaki gelişmeler konusunda bilgi alışverişinde bulunduklarını, Türk yatırımcılarının girişimleri ve yatırımlarının bizim bölgede istikrar açısından çok önemli rol oynadığını ifade etti. Jeremiç, Belgrad'ı Sancak'a bağlayacak otoyol inşaatı konusunun kendileri için çok önemli ve stratejik olduğunu belirterek, bu otoyolun bölgenin ve Sancak'ın sosyal ve ekonomik kalkınması için önemli bir hamle olacağını kaydetti.

'Türkiye'nin Kıbrıs konusunda tutumu açık ve net'

Toplantıda bir gazetecinin, "Kıbrıs müzakerelerinde Hristofyas'ın müzakerelerle ilgili olarak ayak sürüdüğünü ve seçimlere kadar ara verme önerisinde bulunduğunu" hatırlatması üzerine, Davutoğlu, Türkiye'nin Kıbrıs konusunda tutumunun "açık ve net" olduğunu kaydetti. "Kıbrıs'ta son derece önemli gelişmelere şahit oluyoruz" diyen Davutoğlu, Türkiye'nin yürütülen müzakerelerde daha önce BM'de tespit edilen parametrelere uygun bir şekilde "kapsamlı ve kalıcı" barışın sağlanmasını istediğini vurgulayarak, müzakerelerin "aralıksız ve daha da yoğun" bir şekilde devamını arzu ettiklerini söyledi.

Davutoğlu, ocak ayında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ın sunduğu öneri paketinin ardından müzakerelerin "büyük bir ivme" kazandığını hatırlatarak, "Bu öneriler paketi, Kıbrıs Türk tarafının ne kadar yapıcı olduğunu, çözüme ne kadar istekli olduğunu bütün dünyaya göstermiştir" diye konuştu. Türkiye'nin, bu çerçevede bütün taraflara geçen iki ayda bu ivmenin kaybedilmemesi hususunda telkinleri olduğunu söyleyen Davutoğlu, KKTC'deki seçimlere rağmen Türk tarafında tam bir mutabakat bulunduğunu ve Türkiye'nin bu mutabakatın arkasında olduğunu vurguladı. "Müzakereler daha da yoğunlaştırılarak devam etmelidir" diyen Davutoğlu, Türkiye tarafının bu konuda "kesinlikle tereddüdü bulunmadığının" altını çizdi ve "Biz aynı kararlılığı Kıbrıs Rum yönetimi tarafından da bekliyoruz" dedi.

Davutoğlu, Türkiye'nin Talat'a verdiği desteği bir kez daha teyit ettiklerini belirterek, müzakerelerin daha da artırılarak bir an önce neticeye ulaşması için her türlü çabayı göstermeye kararlı olduklarını ve bunu BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer'a da ilettiklerini aktardı. "Hiçbir oyalama, gecikme artık mazur gösterilemez" ifadesini kullanan Davutoğlu, KKTC'nin müzakerelerinin ivmesinin artırılmasını istemesini "çok önemli bir kararlılık göstergesi" olarak nitelendirdi.

Davutoğlu, bütün bu gelişmelere rağmen Rum meclisinin aldığı kararı hatırlatarak, "Bu, Güney Kıbrıs'ta söz konusu olan tereddüdün ve iyi niyet eksikliğinin bir işareti olarak görülmelidir. Müzakereler sürerken, müzakerelerin en önemli unsurlarından biriyle ilgili alınan bu karar, maalesef müzakerelerin doğasına aykırı düşmüştür" değerlendirmesinde bulundu. İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband ile bugün bir telefon görüşmesi yapacağını belirten Davutoğlu, görüşmede birçok meselenin yanı sıra Kıbrıs meselesini de ele alacaklarını söyledi.

Davutoğlu, "müzakere sürecini zedeleyen" kararlarla barış çabalarına gölge düşürülmesini istemediklerini vurgulayarak şöyle konuştu: "Barış isteniyorsa hemen müzakerelere yoğun bir ivme kazandırılmalıdır ve herkes bu barış doğrultusunda elinden gelen çabayı göstermelidir, barışı köstekleyecek, engelleyecek çabalardan da uzak durmalıdır. Bugün bu konuyla ilgili herkes için bir kararlılık testi söz konusudur. Türkiye ve KKTC, bu kararlılık testinden defalarca geçmiştir. Şimdi bu kararlılık testi, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi için geçerlidir."

İran nükleer sorunu

İran'ın nükleer programıyla ilgili ihtilaf konusunda Türkiye'nin önerilerinin "ABD tarafından soğuk karşılandığı" yolundaki haberlerin hatırlatılması üzerine Davutoğlu, Türkiye'nin taraflara sunduğu önerilerden bahsetmediklerini, bunların basında yorum şeklinde ortaya konulan hususlar olduğunu söyledi. Davutoğlu, taraflar arasında "iletişim kanallarının açık tutulması ve aradaki görüş ayrılıklarının giderilmesi" için katkı yaptıklarını belirterek şunları söyledi: "Bugün gazetelerde yer alan Sayın (ABD Dışişleri Bakanı Hillary) Clinton'ın Türkiye'nin önerilerini reddettiği gibi bir haber doğru değildir. Nihayet, bu teklif-kabul şeklinde cereyan eden bir istişare değildir. Bunun bilinmesi lazım. Bu istişareler diplomatik bir çözüm bulunması için tarafların bütün görüşleri ele aldığı istişarelerdir. Yani Türkiye bir şey teklif ediyor da değildir, bunun reddedilmesi de söz konusu değildir." Taraflar arasındaki görüşmeleri sürdüreceklerini vurgulayan Dışişleri Bakanı Davutoğlu, görüşmelerin "iyi niyetli" bir şekilde devam ettiğinin altını çizdi.

Davutoğlu, bütün ABD yetkililerinde gayet iyi niyetli bir tutum gördüğünü belirterek, "Böyle bir teklif-ret gibi bir durum söz konusu değil. Aynı, daha açık görüşlü davranışı İran tarafında da müşahede ediyoruz" dedi. "Ümit ederiz ki bu psikolojik eşik aşılır ve diplomatik bir çözümün önü açılır" diyen Davutoğlu, tüm bu çabaların bölgesel ve küresel barış için olduğunu ve Türkiye'nin bu çabalardan ötürü herhangi bir prestij peşinde bulunmadığını sözlerine ekledi.
 

Türkiye - Sırbistan ekonomik ilişkileri

Jeremiç ise bir gazetecinin Türkiye ile Sırbistan arasında ekonomik açıdan konulan hedef olup olmadığını sorması üzerine, iki ülke arasında bu günlerdeki en önemli hususun Belgrad'ı Sancak üzerinden Karadağ'a bağlayacak otoyol projesi olduğunu ve bu projenin "stratejik bir yatırım" olacağını söyledi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile bugün yapacağı görüşmede de otoyol projesini değerlendireceklerini belirten Jeremiç, projede Türk şirketleri ve bankalarının Sırbistan ile ortak olacağını kaydetti.

Jeremiç, Davutoğlu ile Türk Hava Yolları ve Sırbistan Hava Yollarının ortaklaşa neler yapabileceğini ele aldıklarını belirterek, Türkiye'den beklentilerinin TBMM tarafından onaylanacak olan Serbest Ticaret Anlaşması olduğunu vurguladı ve bunun iki ülke ilişkilerine "fevkalade" yardımcı olacağını bildirdi. Türkiye-Sırbistan siyasi ilişkilerinin, ekonomik ve kültürel ilişkilerle destekleneceğini ifade eden Jeremiç, Batı Balkanlar'da Sırbistan'ın en büyük ortağının Türkiye olacağını sözlerine ekledi.