Boşanma krizi

İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) çıkış süreci (Brexit) için bir yılı aşkın bir süre sonunda ortaya çıkan anlaşma taslağı, Londra’da depreme neden oldu. 585 sayfalık taslak, önceki gün İngiliz hükümeti tarafından onaylansa da, dün kabineden Brexit Bakanı dahil olmak üzere üst üste istifalar geldi. Avrupa’dan, boşanma anlaşması taslağına ilişkin memnuniyet açıklamaları yükselirken AB’ye üye ülke liderlerinin 25 Kasım’da konuyu görüşmek üzere acil bir toplantı yapacakları bildirildi.

Brexit Bakanı ayrıldı

Sosyal medya hesabından yayımladığı mektubuyla istifasını duyuran Brexit Bakanı Dominic Raab, Londra’yı ve piyasaları hareketlendirdi. “Vicdanının rahat olmadığını” belirten Raab, Kuzey İrlanda konusunun Birleşik Krallık’ın bütünlüğünü tehdit ettiğini savundu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Esther McVey de görevi bırakmaktan başka seçeneğinin olmadığını belirterek istifa etti.
Bakanların yanı sıra alt kademe bakanlık anlamına gelen “kıdemsiz” statüdeki Brexit Bakanı Suella Braverman ile Kuzey İrlanda Bakanı Shailesh Vara da görevlerini bıraktı.  

Corbyn’den salvo

İstifaların ardından Avam Kamarası’nda milletvekillerinin karşısına çıkan Başbakan May, “Kolay olmayan ancak doğru bir karar verdiğini” belirtti. İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn ise istifalarla birlikte May hükümetinin “dağılmakta olduğunu” savunduğu konuşmasında “anlaşmasız çıkış ve kötü bir anlaşma arasında tercihte bulunma yanlışına düşmemek üzere taslağın geri çekilmesini” istedi.
Muhafazakâr Parti’nin “sert Brexit” yanlısı vekillerinden Jacob Rees-Mogg, Başbakan May’e karşı güvensizlik oylaması talep eden mektubu parlamentoya sunduğunu belirtti.
Avam Kamarası’nda 2. Dünya Savaşı döneminden bu yana en hararetli tartışmaların yaşandığı değerlendirmeleri yapıldı. İstifaların ardından İngiliz sterlininin dolar karşısında yüzde 1.40 değer kaybettiği bildirildi.

Onay zor

Kuzey İrlanda Demokratik Birlik Partisi’nin (DBP) desteğiyle iktidarını sürdüren May’in azınlık hükümetinin parlamentodan taslağı geçirmesi de bir hayli zor görünüyor. İşçi Partisi’nin yanı sıra May’in partisi Muhafazakârlar’dan çok sayıda vekil taslağa karşı çıkarken DBP’nin de hayır oyu vereceği gündeme yansıdı.

Taslakta Kuzey İrlanda için sonu belirsiz bir geçiş rejimi tarif edilmiş olması ve tek pazar uygulamasına benzer bir modelle ülkenin kendi ticari bağımsızlığını tehlikeye atması eleştirilerin odak noktasında. İrlanda Cumhuriyeti’nden metne destek gelirken İskoçya Özerk Yönetimi Başbakanı Nicola Sturgeon bağımsızlığa daha da yaklaştıklarını söyledi.

AB liderleri toplanacak AB’nin Brexit Müzakerecisi Michel Barnier anlaşma çerçevesinde Birlik üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile Kuzey İrlanda arasına sınır konmasından kaçınmak üzere Kuzey’in tek pazar uygulamasına tabi olacağını belirtti. Geçiş rejiminin Temmuz 2020’ye kadar yeni bir anlaşmayla çözülmediği takdirde devam edebileceğini söyledi. Almanya Başbakanı Angela Merkel dahil Avrupa liderlerinden taslağın hazırlanabilmesiyle ilgili memnuniyet açıklamaları gelirken AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, AB liderlerinin 25 Kasım’da bir zirvede bir araya gelerek taslak metni ele alacaklarını bildirdi.