'Borsa İstanbul iki haftaya kadar kurulmuş olacak'

Bu yıl ikincisi düzenlenen Türkiye Türev Konferansı'nda konuşan SPK Başkanı Vedat Akgiray, herkesin Borsa İstanbul kavramını kullandığını, ancak resmi olarak böyle bir kurumun olmadığını söyleyerek, ''Ama eminim ki Borsa İstanbul iki haftaya kadar resmen kurulmuş olacak'' dedi.

Türkiye'nin Türev Ürünler Piyasası'nın (TurkDEX) kendi başına bir başarı hikayesi olduğuna değinen Akgiray, şunları kaydetti: ''2005'ten bu yana alım satıma konu olan sözleşmeler 1,7 milyondan 74 milyona yükseldi ve alışverişin değeri 3 milyar liradan hemen hemen 450 milyar liraya yükseldi. Bu iyi bir yükselme. TurkDEX işini yapıyor. Bir yıl önce tezgah üstü Forex üstü alışverişini de düzenlemeye aldık. Dünyanın her yerinde var. Neden varlığını sürdürdüğünü pek anlamıyorum ama, varlığını sürdürmek istiyorsa düzenlenmesi lazım. Hacmi de hızla büyüyor, iyi ama bizim açımızdan ürkütücü. Bizim Forex konusundaki düzenlememiz sert oldu. Çünkü o piyasadaki oyuncuların çoğu bu alanda okuryazar olmayan insanlar. Onların varlıklarının güvenli ellerde olmasını sağlamalıyız. İstanbul Borsası birkaç hafta içinde sıradan hisse senetlerinin vadeli işlemlerini ve opsiyonlarını başlatacak. Bu yıl içinde kesin olacak. Ayrıca bir repo piyasası da oluşturacağız. Kesinlikle etkin bir türev alışverişi için bonolarda ve tahvillerde de bu piyasanın kurulması lazım.''

Türkiye'de mega borsa yaratmak istediklerini ve bunu başarabilmek için yeni yasada bunu destekleyecek maddelerin olduğuna değinen Akgiray, ''Dün öğrendim, yeni sermaye piyasası yasası gelecek hafta Meclis'te oylamaya gelecek. Yasa geçtikten sonra Borsa İstanbul AŞ resmen kurulmuş olacak. Bütün borsalar altın, TurkDEX ve kurulmakta olanlar, enerji ve emtia borsaları aynı çatı altında bulunacak'' şeklinde konuştu.

Japonya'da Tokyo ve Osaka borsalarının da Türkiye'deki gibi tek bir borsa altında toplandığını, aynı yapının birçok ülkede kullanıldığına dikkati çeken Akgiray, şu değerlendirmelerde bulundu: ''Küresel olarak borsalarda alışverişin yüzde 80'i birkaç borsada gerçekleşiyor. Bu iyi bir şey değil. Tezgah üstü borsalar bir sorun ama borsa alışverişlerinde tekelleşme daha da kötü. Böyle korunmuş bir piyasada tekel kabul edilemez. Bu nedenle Türkiye'de bir mega borsamızın olmasına karar verdik. Rekabet gücünüz, yetişmiş işgücünüz ve yeterli altyapınız yoksa uluslararası bir finans merkezi olamazsınız. Serbest bir piyasa küresel koşullar altında gereklidir. Finansal piyasalarda enformasyonu borsalardan vermeye çalışıyoruz. Dünya çapında bilgi bakımından etkinsizlik çok yaygın. Hisse senedi piyasası ve finansal piyasalar açısından bilgi önemli bir unsur. Şimdi daha fazla borçlanma ve kaldıraç için bunları unuttuk. Bizim işimiz doğru bilginin doğru kulaklara gelmesini sağlamaktır. Bizim işimiz sizin nasıl davrandığınızı düzenlemek değil, bilgi nasıl üretiliyor, nasıl kullanılıyor bunu düzenlemektir. Halka açık bir şirketseniz iyi bir kurumsal yönetişim kurmanız gerekiyor. Artık şirketler aile şirketi değil. Bundan geri dönüş yok.''

 

'Finansı demokratikleştirmek ve insanileştirmek gerekiyor'

Finansal piyasalarda eğitimin şart olduğunu, bunun için de finansal okuryazarlık kampanyaları başlattıklarını anlatan Akgiray, ''Bilgisi olmayan müşteri tabanınız olursa ne yaparsanız yapın istediğiniz sonuçları alamazsınız. Türevler özellikle risk yönetimidir. Riski göz önüne almaz ve spekülatör gibi yatırım yaparsanız tabii ki türev araçlar da bir kumara dönüşür. İşe böyle yaklaşmamak lazım. Finansal eğitimin sağlanması SPK'ya verilmiştir'' dedi.

Düzenlemeciler olarak kendilerine çok büyük işler düştüğünü vurgulayan Akgiray, şöyle konuştu: ''Finansı demokratikleştirmek lazım. Daha fazla insanı işin içine katmamız lazım. Finansı insanileştirmemiz gerekiyor. İnsanileştirmek, insanlar için olmalı ve insanlar tarafından anlaşılır bir formda olması demektir. Anlaşılabilir bilgi olmalı. Biz düzenleyiciler olarak yanlış davranışlar dolayısıyla suçlanıyoruz. Ama ben sizi aldatıyorsam siz de aldanıyorsunuz demektir. Daha akıllı olun, daha bilgili olun ve aldatılmanıza izin vermeyin. Finansı ancak böyle insanileştirebiliriz. Bu da düzenlemecilerin sorumluluğunun bir parçasıdır.''

 

'Hisse senedi piyasaları hala çeşitli nedenlerden ötürü baskı altında'

Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği (TSPAKB) Başkanı Atilla Köksal ise yüksek faizler ve istikrarsızlık yüzünden geçmişte ciddi zararlar gördüklerini belirterek, şöyle konuştu: ''Hisse senedi piyasaları hala çeşitli nedenlerden ötürü baskı altında. 2005-2010 yılları arasında TurkDEX ciddi anlamda büyüme kaydetti ve dünyanın en hızlı büyüyen borsalarından oldu. Geç başlamış olmasına rağmen TurkDEX 41 borsa arasında 27. sırada. Hepimiz sermaye piyasalarının gelişmesi için çalışmalar yapıyoruz ve yeni bir yasa üzerinde çalışılıyor. Yeni yasa ciddi manada Türkiye'deki sermaye piyasasını şekillendirecek. Bütün borsalar Borsa İstanbul altında konsolide edilecek. Çok daha iyi bir pazara ulaşacağız. Sermaye piyasalarının gelişmesi için iki kampanya başlattık. Halka arz kampanyası ile birincil ve ikincil etkiler devreye girecek. Ayrıca yatırımcıların eğitilmesi konusunda da çalışmalarımız olacak ve yatırımlarını çeşitlendirme konusunda eğitilecekler. Türkiye'deki sermaye piyasalarında önümüzdeki on yılda ciddi büyümeler bekliyoruz. Şimdi en büyük bin şirketin sadece yüzde 15'i sadece halka açık. Geçen iki yıllık dönemde bundan bahsedemezdik.''