BM İran'a davetini geri çekti

BM sözcücü kararın gerekçesinin İran'ın Suriye'de geçiş hükümeti kurulması planına destek vermemsi olduğunu kaydetti. Sözcü Cenevre görüşmesinin temel amacının zaten bu olduğunu belirtti.

ABD, Birleşmiş Milletler'e çağrı yaparak Cenevre'de yapılacak Suriye barış görüşmelerine katılması için İran'a yaptığı daveti geri çekmesini istemişti. Suriyeli bazı muhalifler de İran gelecekse, kendilerinin katılmayacaklarını söyledi.

Amerikalı yetkililer ve batının desteklediği bir kısım Suriyeli muhalif, barış görüşmelerinin, Suriye'de bir geçiş hükümeti kurulması amacını İran'ın desteklemediğini söyleyerek itiraz ediyorlar.

Muhalefetteki Ulusal Koalisyon da Suriye'deki Esad rejiminin önde gelen müttefiklerinden İran katılırsa, kendisinin çekileceğini bildirdi.

Ulusal Koalisyon daha önce de kurulacak geçiş hükümetine Beşar Esad'ın dahil olmayacağı konusunda garanti verilmediğini söyleyerek görüşmelere katılmayacağını bildirmişti.

Koalisyonun kurmay başkanı sıfatını taşıyan Munzer Akbik İran'ın katılmasının kendilerine verilen sözlere aykırı olduğunu söyledi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon anlaşmazlığın halli için olağanüstü görüşmeler yapıldığını bildirdi.

Rusya: Saygısızlık olur
Genel Sekreter İranlıların, bir geçiş hükümeti kurulması konusunda "olumlu rol" oynayacakları konusunda güvenceler aldıktan sonra İran'ı da Cenevre'ye davet etmişti.

Bugün bir açıklama yapan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da BM genel sekreterinin İran konusundaki kararını destekledi ve İran'ın çağrılmamasının "saygısızca" olacağını söyledi. Fakat İran ile otuz yıldır resmi diplomatik ilişkilerini kesmiş bulunan ABD İran'ın geçiş hükümeti konusunda taahütte bulunmadan çağırılmaması gerektiğinde ısrar ediyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileri Tahran tarafından yapılan açıklamaların Genel Sekreter Ban'a kapalı kapılar arkasında verilen güvenceleri kapsamadığını, bu nedenle davetin geri alınması gerektiğini söylüyorlar.

ABD ve İngiltere İran'a davetin 2012 tarihli Suriye'de geçiş yönetimi anlaşması yada Cenevre 1 sözleşmesine destek vermesi koşuluyla yapılmasını istiyorlar.

İran'ın pozisyonu
İran BM'den gelen daveti ön koşulsuz kabul ettiğini açıkladı. İran haber ajansı ISNA, Tahran'ın Suriye'de geçiş hükümeti öngören Cenevre 1 sözleşmesine "uyum şartını kabul etmediğini" duyurdu.

ISNA, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Amirabdullahiyan'ın "Cenevre 2 görüşmelerine katılmak için Cenevre 1 sözleşmesini kabul etme şartı kabul edilemez ve bu şart reddedildi" sözlerini de aktardı.

Ama Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Haziran ayında üçüncü bir dönem için cumhurbaşkanı adayı olabileceğini söyledi. Esad görüşmelerde "terörizme karşı mücadelenin" tartışılması gerektiğini söylüyor.

Suriye'de üç yıldır süren çatışma 100,000'den fazla insanın hayatına mal oldu. Tahminen iki milyon kişi ülkeden kaçtı ve 6,5 milyon kişi yerlerinden edildi.