Bit pazarlarında Tenten’in izini sürerken

Antika çerçeveli aynalar, eski mobilyalar, kitaplar ve tablolar arasında köpeği Milu’yu arayan Tenten’in “Milu, Milu, nerelerdeydin sen, yine kedi mi kovaladın” sesi duyulur. Köpeğini bulur, sever Tenten. Parlayan gözlerle ve sevinçle “Milu baksana şuna” dediğinde önünde tek boynuzlu at olan gemi maketini fark etmiş ve makete vurulmuştur. Kendi kendine “Üç yelkenli, çift güverteli. 50 topu var. Aa gerçekten de harika” diye konuşurken Tenten’i fark eden satıcı “Eşi benzeri olmayan bir makettir bu. Efsanevi bir kaptana aitti” diye araya girer. Maketi incelemeye devam eden Tenten “Tek boyn...” ile başladığı sözünü bitiremeden satıcı devam eder “Tek boynuzlu, yelkenli bir savaş gemisi. Çok eski bir gemidir. 16. yy.’dan.” Tenten “17. yy. olmalı” der.

Satıcı “13. Louis” dönemi diye devam edince, Tenten “14. Louis yani” yanıtını verir. Satıcı duymamış gibi yapıp “Dediğim gibi 14. Louis. Tüm denizleri dolaşmış bir gemidir bu. Bundan bir tane daha bulamazsın evlat. Ve sadece iki teklik” sözcükleri dökülür ağzından. Bir gemiye, bir satıcıya bakar Tenten ve “bir teklik veririm” der. Satıcının “tamamdır” demesiyle Tenten’in parayı vermesi neredeyse aynı anda gerçekleşir. Tenten’in Tekboynuz adlı gemiyi görüp Kaptan Haddock’a hediye olarak aldığı yer, Place du Jeu de Balle/Vossen Plein alanında bulunan ve yılın her günü açık olan meşhur Brüksel bit pazarıdır. Yıllar önce Anton Çehov’un “Ayı” ve “Bir Evlenme Teklifi” oyunlarını sahnelerken buradan bir mumluk ve komodin almıştık.

Pazarlıksız olmaz...

Brüksel’in en eski halk semti olan Les Marolles’te hafta içi sabah 6’dan 14.00’e, hafta sonu ise saat 07.00’den 15.00’e kadar açık bit pazarında yüzlerce satıcı çoğunu yerlere yaydıkları ya da karton kutulara koydukları kitap, tablo, çatal bıçak, porselen eşya, heykel, dekorasyon, kaban, çanta, biblo vb. birçok eşyayı tutturduğu fiyata satmak için ellerini kavuşturur. Pazarlık yapmayanın zararlı çıkması kaçınılmazdır. Pazarın kapanışına doğru gelirseniz fiyatlardaki düşüşü kolayca fark edersiniz. Hafta sonunda turistlerin rağbeti fiyatları yükseltir doğal olarak.

“Tek Boynuz Gemisi’’ (2011) filminde Brüksel’in meşhur bit pazarı tezgâhları ve etraftaki kafeler ve binalarla birlikte çok daha çekici yansıtılıyor. Belli ki dönme dolap ya geçici olarak gelmiş ya da artık yok. Aynı şekilde pazarın ortasındaki fıskıyenin de yerinde yeller esiyor. Animasyon filmindeki çadırlı tezgâhlar ve düzen yerini dağınıklığa bırakmış durumda. Çizgi roman versiyonunda, “Tekboynuzun Esrarı” albümümde gemi maketi yerde ve Tenten çömelmiştir, animasyon filminde gemi tezgâhın üzerinde ve Tenten ayaktadır. Hergé, bit pazarını çizgisinde gerçeğe yakın yansıtmış demek ki!

Aklında olmayanı satın almak

1853’te inşa edilen meydan tenisin bir türevi olan ve 19. yy.’da Brüksel’de popüler olan “balle pelote” oynamak için yapılmış. 1873’te Brüksel Belediye yönetimi o zaman şehir merkezindeki Anneessens Meydanı’nda bulunan eski eşya ve elbise pazarını, “yeni merkezi bulvarların görüntüsü üzerinde olumsuz etki yarattığı” gerekçesiyle, Place du Jeu de Bella Meydanı'na taşımış. Brüksel bir bit pazarı ve ikinci el mağazalar cenneti. Kiloyla elbise satılan eskicilerden tutun, “ne ararsan bulunan, her keseye ve kesime uygun” farklı pazarları var. Brüksel’in turistik merkezine yakın Sablon Meydanı’nda düzenlenen, küçük, sevimli daha şık ama daha pahalı antik pazar, cumartesileri gün boyu pazar ise sabah 09.00’dan 14.00’e kadar açık. Burası lüks mobilya, gümüş takılar ve sanat eserleri ile biliniyor. Anderlecht’te (Westland Shopping Center) her pazar 07.00-13.00 arasında binlerce insanın buluştuğu başka bir bit pazarında ise ikinci el aletleri ve kıyafetler, takı, tabaklar, otomobil yedek parçaları vb. ne ararsan var! Forest’deki (Place Saint-Denis) bit pazarı ise biblo, hurda, eski aletler ve ikinci el mobilyalar ile karşınıza çıkıyor. Auderghem semtinde dönüşümlü olarak hafta sonlarında farklı yerlerde bit pazarı düzenleniyor.

Bit pazarlarının belki de en güzel yanı, aradığını değil, hiç aklında bile olmayanı bulman, satın alman. Eşimin aldığı, henüz ünlenmemiş olan bir ressama ait kocaman tabloyu biraz ötede park ettiğimiz arabaya taşırken bunu düşündüm. Halbuki ben Tenten’in tek boynuzlu üç yelkenli, çift güverteli gemisini bulma umuduyla gelmiştim!

erdincutku@binfikir.be

 

zarın ortasındaki fıskıyenin de yerinde yeller esiyor. Animasyon filmindeki çadırlı tezgâhlar ve düzen yerini dağınıklığa bırakmış durumda. Çizgi roman versiyonunda, “Tekboynuzun Esrarı” albümümde gemi maketi yerde ve Tenten çömelmiştir, animasyon filminde gemi tezgâhın üzerinde ve Tenten ayaktadır. Hergé, bit pazarını çizgisinde gerçeğe yakın yansıtmış demek ki! Aklında olmayanı  satın almak 1853’te inşa edilen meydan tenisin bir türevi olan ve 19. yy.’da Brüksel’de popüler olan “balle pelote” oynamak için yapılmış. 1873’te Brüksel Belediye yönetimi o zaman şehir merkezindeki Anneessens Meydanı’nda bulunan eski eşya ve elbise pazarını, “yeni merkezi bulvarların görüntüsü üzerinde olumsuz etki yarattığı” gerekçesiyle, Place du Jeu