BES’le maaş yine eriyecek
Kamu çalışanlarının maaşlarından 15 Nisan’da zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi için kesinti yapılacak. KESK, net maaşlarının kesinti nedeniyle yüzde 4.2 azalacağına açıklayarak, ek ödemelerin emekliliğe yansıtılmasını önerdi.
Mustafa ÇakırKamu çalışanlarının maaşlarından 15 Nisan’da zorunlu BES için kesinti yapılacak. Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), 45 yaşın altındaki tüm kamu çalışanlarının net maaşlarının kesinti nedeniyle yüzde 4.2 azalacağına dikkat çekti. KESK’in hesabına göre, mart ayında 3 bin lira alan kamu çalışanı nisandan itibaren 2 bin 874 lira almaya başlayacak. 26 yaşındaki kamu çalışanı devlet katkısından tam yararlanmak için 30 yıl sistemde kalmak zorunda olacak.
KESK, zorunlu BES’i kamu çalışanı için irdeledi ve şu uyarı-değerlendirmelerde bulundu:
* Emeklilikte refah artırılmak isteniyorsa maaşlardan kesinti yapmak yerine öncelikle ek ödemeler emekli aylığına yansıtılmalı, maaşlardan kesilen gelir vergisi oranları düşürülmeli, dolaylı vergiler aşağı çekilmeli.
Garanti yok
* Çalışanların tasarrufu düşük. Temel neden çalışanların gelirlerinin yetersiz olması. Enflasyonun sürekli arttığı koşullarda çalışanların geliri gıda, kira, ulaşım, eğitim, sağlık gibi temel giderleri karşılamaya dahi yetmiyor.
* BES bir emeklilik programı değil. BES’te kesintiler karşılığında çalışanların eline geçecek tutar konusunda bir garanti yok. Borsa, faiz, mevduat gibi piyasa araçları üzerinden değerlendirilen birikimlerden elde edilen getiri (varsa), tasarruf sahiplerine belirli koşullara bağlı ödeniyor.
* Devlet sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere bin lira başlangıç katkısı verecek. Ayrıca sisteme her ay katılımcı katkı payının yüzde 25’i oranında katkı yapacak. Çalışan, yaş (56) ve süre (en az 10 yıl) koşulunu yerine getirerek sistemde kalırsa birikiminin üzerine yüzde 5 ilave devlet katkısı alacak.
* Ücretinden ayda 50 TL kesilerek BES’e katılan bir asgari ücretli 56 yaş ve 10 yıl koşulunu tamamladığında, devlet katkısı dahil enflasyondan arındırılmış değerlerle aylık 80-90 TL civarında bir geri ödeme alacak. Aynı şekilde iki asgari ücret düzeyinde ücret alan bir çalışan sisteme yaklaşık aylık 100 TL ödeyerek katılıp, 56 yaş ve 10 yıl koşulunu tamamlayarak ayrıldığında aylık 140-160 TL aralığında bir geri ödeme alabilecek. Aylardır “ikinci emeklilik diye yutturulmak istenen” rakamlar bundan ibaret.