Beraata Yargıtay yolu

Yargıtay Ceza Genel Kurulu, yerel mahkemelerinin verdiği hapis cezalarına karşı istinaf mahkemelerinin aldığı beraat kararlarıyla ilgili önemli bir içtihada imza attı. Ceza Genel Kurulu, istinaf mahkemelerinin doğrudan verdiği beraat kararlarının temyiz yolunun açık olduğunu ve Yargıtay’a gidilebileceğine karar verdi. Böylece istinafların sadece 5 yıl ve altı hapis cezaları kesin nitelikte olacak, ancak beraat kararları Yargıtay’a taşınabilecek. Ceza Muhakemesi Yasası’nın 286 maddesine göre, ilk derece mahkemelerinden verilen beş yıl veya daha az hapis cezaları itiraz üzerine bölge adliye mahkemelerine taşınabiliyordu. İlk derece mahkemelerinden verilen beş yıl veya daha az hapis cezalarını artırmayan bölge adliye mahkemesi kararları kesin nitelikteydi ve bunlar temyiz edilemiyordu. Örneğin istinaf mahkemesi, yerel mahkemenin verdiği 4 yıl hapis cezasını 5 yıl üzerine çıkardığında buna karşı Yargıtay’a gidilebiliyordu, fakat 5 yıl ve altı hapis cezalarına Yargıtay yolu kapalıydı. Bir yerel mahkemenin adi bir suçtan verdiği 5 yıl hapis cezası, istinaf mahkemesine taşındı. İstinaf mahkemesi, dosya kapsamında sanığın suç işlediğinin sabit olmadığı gerekçesiyle 5 yıl hapis cezasını bozarak, doğrudan beraata hükmetti. Olayın mağdurları, bu durumu Yargıtay’a temyiz etti. Hukuki boşluk nedeniyle itiraz Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun gündemine geldi. Kurul, oy çokluğuyla istinaf mahkemelerinin doğrudan verdiği beraat kararlarının Yargıtay’a taşınarak temyiz edilebileceğine hükmetti.

En az bir denetim

Kararın gerekçesinde, hukukta bütün hükümlerin en az bir denetime tabi olması gerektine işaret edilirken, “AİHS ve anayasa gereği hak arama hürriyeti kısıtlanamaz. İstinaf mahkemelerinin verdiği beraat kararına karşı temyiz yolunun kapatılması, suçun mağdurlarının hak arama hürriyetini kısıtlayıcı niteliktedir. Böyle bir durumda beraat kararları denetimsiz kalır. 5 yıl ve altı hapis cezaları kararlarının onanması temyize kapalıdır. Ancak hukukta kıyas yasağı vardır. Kıyas yoluyla bunun beraat kararları için de uygulanması hukuka aykırıdır” denildi. Yargıtay’ın bu içtihadı mağdurlar açısından olumlu bir gelişme. Ancak muhaliflerin yargılandığı davalarda mahkemelerin verdiği cezaların istinaf tarafından beraatla sonuçlanması üzerine bu kararlar Yargıtay’a taşınacak