Belçika’nın ateşi yüksek

Fransa’da mazot fiyatlarının artışına tepki olarak başlayan ve giderek yoksulluğa hatta iklim politikalarına bir tepki olarak büyüyen Sarı Yelekliler hareketi, Belçika’da da bir ayı aşkın süredir gündemdeki yerini koruyor.

Serpil Aygün

Sarı Yelekliler Noel tatilinde de eylemlerine yer yer devam ederken geçen hafta düşen Michel I hükümetinin mayıs ayında yapılacak seçimlere kadar ülkeyi nasıl yöneteceğine ilişkin tartışmalar, partilerin seçim atmosferine girmesi, siyaset ateşini de daha da alevlendiriyor.
Sarı Yelekliler kendilerini sisteme karşı bir hareket olarak tanımlıyor. Ancak ne bir liderleri, ne de düzenli bir örgütlenmeleri var. İçlerinde aşırı soldan aşırı sağa pek çok eylemci var. Emekli, işsizlik ya da yoksulluk ödeneği ile geçinenler yanında hippi gençler de. Geçen hafta Brüksel’de gerçekleşen, ancak bu ay başındakine göre katılımın daha düşük olduğu eylemde Belçikalı Sarı Yeleklilerin basına açıklama yapan yüzü Herve Van Laethem ile konuşuyoruz. Laethem, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada “eylemlere izin almak için kimsenin cesaret edemediğini, bu anlamda kendisinin izin başvurusu yaptığını, ancak kendisinden resmi bir sözcü olarak da bahsedilemeyeceğini” söylüyor.

‘Hak ihlali’
Yaklaşık bir hafta önce eylem için resmi başvuru yaptıklarını anlatıyor. Ancak eylem günü geldiğinde ise gösteriye izin verilmediğini ekliyor, “Bu bir skandal. Temel haklarımızı ihlal ediyorlar. Sosyalistlerle liberaller arasında hiç bir fark yok. Bu sistemin değişmesini istiyoruz” diyor.
Eyleme destek verenlerden biri maaşların artırılması talebini dile getiriyor, “Hastalık sigortası ile yaşıyorum. Hükümet hastalık sigortası alanların gelirlerini artırdı. Ama diğer taraftan da gelir vergisi ile yarısını geri alıyor. Özellikle düşük gelirliler yani işsizlik ödeneği, sosyal yardım alanlar için ay sonunu getirmek çok zor. Elektrik, su faturası arttı. En alt gelir grubunda olanların yaşam koşulları çok zorlaştı” ifadesini kullanıyor.

‘Sendikalar sistemin aynasızları!’
Belçika’da Sarı Yelekliler, dar gelirlerin ekonomik durumlarının düzeltilmesi, yoksulluğun azaltılması, daha adil ve eşit bir yaşam istiyor. Geçen haftalarda BM Göç Paktı nedeniyle iç siyasette yaşanan krizle düşen Michel I Hükümeti’ni sendikalar; ağır kemer sıkma politikaları, sosyal devletin küçültülerek zengin ile yoksul arasındaki uçurumun artırılması, emeklilik yaşının 65’ten 67’ye yükseltilmesi, işsizlik ve sosyal yardım ödeneklerindeki kısıtlamalar nedeniyle defalarca sokağa çıkarak protesto etti. Geçen eylül ayında sendikaların protestosuna 75 bin kişi katılmıştı.
Peki Sarı Yelekliler neden Belçika’da 100 yılı aşkın tarihi olan, sosyalist, katolik, liberal, tarafsız her dünya görüşünden çalışanın kendine uygun sendikaya kayıtlı olduğu, üyelerin milyonlarla ifade edildiği, ciddi müzakare gücü olan sendikalardan bağımsız eylemle sokaklardaydı... Sarı Yelekliler’lerden Van Laethem “Sendikalar devletin aynasızlarıdır. Devletin politikalarını koruyorlar. Sistemin bir parçası onlar da. Dolayısıyla bu sistem değişmeli” iddiasını dile getiriyor.
Eyleme destek veren ve kendisi de sendikalı olan Fielt Luiks isimli Belçikalı ise “sendikalar yoksulluk ödeneği ile geçinen, minumum gelir grupları ile yeterince ilgilenmiyor. Daha çok çalışan kesimin hakları ile meşguller. Toplumun en altında bulunan bu kesimlerin Sarı Yelekliler tarafından temsil edilmesi de aslında sendikaların bu alanda eksikliklerinin bir göstergesi” görüşünde.
Belçika’da 1.5 milyonu aşan üyesiyle Sosyalist Sendika ABVV/FGTB Sözcüsü Gina Heyrman ise “Sarı Yeleklilerin talepleri ile sendikaların talepleri benzer, bu doğru. Sarı Yelekliler hareketi aslında bizim 4 yıldır hükümete yaptığımız eleştirilerin haklılığını gösteriyor. Kollektif bir sosyal müzakereden yanayız. Ancak bu yöntemle hükümete ve işverenlere taleplerimizi duyurabilir ve cevap alabiliriz. Sarı Yelekliler, dağınık bir hareket, örgütlenmeleri yok. Tabii ki bunu tercih etme hakları var” diyor

SARI YELEKLİLERE POLİS ŞİDDETİNE SORUŞTURMA

Fransa’yı haftalar boyu etkisi altına alan Sarı Yelekliler eylemi dün de başkent Paris olmak üzere ülkenin çeşitli bölgelerinde yer yer devam etti. Öte yandan yerel basına yansıyan haberlere göre Ulusal Polis Soruşturma Birimi, Sarı Yelekliler’in eylemlerinde polisin göstericilere şiddet uyguladığı iddiasıyla 48 soruşturma açtı.

 

<haber-yatay:1185590,1178869>