BDP'li Demirtaş'tan EMASYA sorusu
BDP Grup Başkanvekili Selahattin Demirtaş Başbakan Erdoğan'a "Başbakanlığa bağlı olan Genelkurmay Başkanlığı'nın, Hükümete bağlı İçişleri Bakanlığı'yla askeri güvenlik alanında protokol imzalamasının hukuki-yasal dayanakları nelerdir? Bu konuda Bakanlar Kurulu kararı bulunmakta mıdır?" diye sordu.
cumhuriyet.com.trBDP Grup Başkanvekili Selahattin Demirtaş, Meclis Başkanlığı'na sunduğu soru önergesinde halen yürürlükte olan EMASYA protokolünün demokratik hukuk devletlerinde yeri olmaması gereken bir protokol olduğunu söyledi. Protokolün 7 Temmuz 1997'de Genelkurmay'la dönemin İçişleri Bakanlığı arasında imzalandığını hatırlatan Demirtaş, "27 maddeden oluştuğu belirtilen bu protokol, toplumsal olaylara ordunun el koymasının yolunu açan bir protokoldür. Genelkurmay Başkanlığı'nca Jandarma Genel Komutanlığı dahil ilgili Türk Silahlı Kuvvetleri birimlerine ve İçişleri Bakanlığı'nca 81 İl'in Valiliğine ve ilgili birimlere gönderilmiştir. En son 6 Temmuz 2005 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı tarafından EMASYA direktifi hazırlanarak ilgili kurumlara ve güvenlik birimlerine gönderilmiştir. Bu düzenlemelerde, valilerin toplumsal olaylara müdahale sırasında askeri birlik taleplerini EMASYA Bölge veya Tali Bölge Komutanlıklarına iletmeleri gerektiği öngörülmektedir" dedi.
AB sürecine Ulusal Programa, Katılım Ortaklığı Belgesine ve tüm İlerleme Raporlarına rağmen halen yürürlükte olan bu protokolün özellikle Bölge'de açık bir savaş hali uygulamasını yansıttığını kaydeden Demirtaş, "Yurttaşlarımızın demokratik tepkilerini dile getirdiği toplumsal gösterilerin bastırılmasında bu protokol etkin bir şekilde uygulanmaktadır. Çok açıktır ki; EMASYA Protokolüyle, güvenlik bürokrasisinin sivil mekanizmalar üzerindeki etkinliği ve ağırlığı arttırılmaktadır. Demokratik bir hukuk devletinde güvenlik kurumlarının görevleri yasalarla belirlenmiştir. Bunun dışındaki protokol veya anlaşmalar, hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmamaktadır" görüşünü dile getirdi.
Demirtaş Başbakan Erdoğan'a şu soruları yöneltti: "EMASYA Protokolü hangi amaçla hazırlanmıştır? Kapsamında neler yer almaktadır?Başbakanlığa bağlı olan Genelkurmay Başkanlığı'nın, Hükümete bağlı İçişleri Bakanlığı'yla askeri güvenlik alanında protokol imzalamasının hukuki-yasal dayanakları nelerdir? Bu konuda Bakanlar Kurulu kararı bulunmakta mıdır?EMASYA Protokolü kapsamında kaç ilde EMASYA Bölge ve Tali Komutanlıkları oluşturulmuştur? Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışındaki diğer bölgelerde de EMASYA Komutanlıkları var mıdır?Bu komutanlıkların görevi nedir? EMASYA Komutanlıkları Genelkurmay'ın hangi komuta kademesine bağlı olarak çalışmaktadır? EMASYA Protokolü imzalandığı günden buyana kaç toplumsal olaya müdahale edilmiştir? Ölümlerle sonuçlanan toplumsal olaylara müdahaleler EMASYA Protokolü kapsamındı mıdır?Bu protokol 2005 yılında güncelleştirilmiş midir? Olağanüstü Hal uygulamasının kalkmasıyla birlikte bu protokole halen niçin ihtiyaç duyulmaktadır? EMASYA yapılanmasının demokratik hukuk devletlerinde yeri var mıdır? Bu protokolü iptal etmeyi düşünüyor musunuz?"