BDDK, bankalarca yapılacak repo ve ters repo işlemlerine ilişkin esaslarda değişikliğe gitti

Yapılan değişiklikler kapsamında, yönetmeliğin kapsamı eklenen bir madde ile genişletildi.

Böylece repo işlemleri, faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına uygun yöntemler ve finansal araçlar üzerinden gerçekleştirilen geri alma taahhüdü ile satım işlemleri, ters repo işlemleri, faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına uygun yöntemler ve finansal araçlar üzerinden gerçekleştirilen geri satma taahhüdü ile alım işlemleri yönetmelik kapsamına alındı.

Yatırım fonunun karşılığının eklendiği yönetmelikte, bankalar tarafından repo ve ters repo işlemlerine konu edilebilecek finansal araçlara Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi ve Türkiye Varlık Fonu'nun ihraç ettiği borçlanma araçları ile serbest fonlar hariç olmak üzere yatırım fonlarının katılma payları da eklendi.

Öte yandan Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kamu tüzel kişiliği altında yer alan ve ayrı tüzel kişiliği olmayan kamu kuruluşlarının ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın üyesi ya da ortağı olduğu uluslararası kuruluş niteliğindeki yabancı kuruluşlarca ihraç edilmiş borçlanma araçları, kira sertifikaları, gayrimenkul sertifikaları, projeye dayalı menkul kıymetler, varlığa dayalı menkul kıymetler, varlık teminatlı menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul kıymetler ve ipotek teminatlı menkul kıymetlerin de bankalar tarafından repo ve ters repo işlemlerine konu edilebilmesinin önü açıldı. 

Ancak bu varlıkların repo ve ters repo işlemine konu edilmesinin Takasbank tarafından belirlenecek tarihten sonra mümkün olabileceği, ayrıca değerlemesinde Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Kurumunca çıkarılan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları'nın esas alınacağı hükme bağlandı.

Bankalar tarafından repo ve ters repo işlemlerine konu edilebilecek finansal araçlar bölümdeki bir maddede yapılan değişiklikle ayrıca, yurt dışında yerleşiklerle yapılacak repo ve ters repo işlemlerinde sadece Borsa İstanbul AŞ tarafından Borsa İstanbul AŞ pazarlarında repo ve ters repo işlemlerine konu olmak üzere belirlenen payların işleme alınabileceği istisnası getirildi.

Aynı maddeye, yurt dışındaki borsalarda veya teşkilatlanmış diğer pazar yerlerinde işlem gören payların ise repo ve ters repo işlemine konu edilemeyeceği ifadesi eklendi.

FİNANSAL ARAÇLARA İLİŞKİN DEĞERLEME VE TEMİNAT ORANLARINDA DEĞİŞİKLİK

Yönetmeliğin, işleme konu finansal araçların değerlemesine ve teminat oranlarına ilişkin hükümlerde de bazı değişiklikler yapıldı.

Bu kapsamda, borsa dışında gerçekleştirilen ve takas işlemleri merkezi karşı taraf uygulamasına tabi olmayan repo ve ters repo işlemlerinde, işleme konu finansal araçlardan yatırım fonlarının değerlemesinde Sermaye Piyasası Kurulunca hazırlanan Yatırım Fonlarının Finansal Raporlama Esaslarına İlişkin Tebliğ hükümlerinin esas alınacağı hükme bağlandı.

Öte yandan eklenen madde ile yatırım fonlarının teminatlandırılmasında, para piyasası şemsiye fonuna bağlı fonlar için gösterge niteliğindeki değerinin yüzde 95'inin, borçlanma araçları şemsiye fonuna bağlı fonlar ve borçlanma aracı endeksini takip eden borsa yatırım fonları için gösterge niteliğindeki değerinin yüzde 90'ının, hisse senedi şemsiye fonuna bağlı fonlar ve ortaklık payı endeksini takip eden borsa yatırım fonları için gösterge niteliğindeki değerinin yüzde 80'inin, diğer şemsiye fonlara bağlı fonlar ile diğer borsa yatırım fonları (serbest şemsiye fonlara bağlı fonlar hariç) için gösterge niteliğindeki değerinin yüzde 85'inin, gayrimenkul/girişim sermayesi yatırım fonları için gösterge niteliğindeki değerinin yüzde 75'inin esas alınacağı belirlendi.

Repo ve ters repo işlemlerine konu nakit ve teminatın farklı para birimi cinsinden olması durumunda, bazı finansal araçlar için teminat oranları yüzde 5 daha düşük uygulanabileceği hükmü de yönetmeliğe eklendi.

Yönetmeliğin, repo ve ters repo işlemleri esasları bölümünde yapılan değişiklikle, "taraflar arasında, işlemlerin genel esaslarını düzenleyen yazılı bir çerçeve sözleşme yapılır" maddesinden "yazılı" ifadesi çıkarıldı.