Barzani zorda

Önceki gün Kerkük’te Vali Kerim ile bir araya gelen Barzani dün de Dohuk’ta ABD, BM, Britanya heyeti ile buluştu.

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzani’ye 25 Eylül için ilan ettiği bağımsızlık referandumunu ertelemesi için Irak merkezi hükümeti, İran, Türkiye ve ABD yoğun baskı yaparken IKBY meclisinin son iki yıldır ilk kez toplaması da dünden bugüne ertelendi.

Kerkük’ün referanduma dahil olmasını destekleyen Vali Necmeddin Kerim ise Irak meclisi tarafından görevden alındı. Irak meclisinin IKBY referandumunu reddeden karar alıp Başbakan Haydar İbadi’yi ülke bütünlüğünü korumak için gerekli tüm önlemleri almakla görevlendirmesinin ardından dün İbadi, Kerkük Valisi Kerim’in görevden alınması için meclise mektup gönderdi. 328 vekilli mecliste Kürt vekillerin boykotu, 173 vekilin katılımıyla Kerim’in azledilmesi kararı alındı. Statüsü tartışmalı bölgelerden olan petrol zengini Kerkük’te, Kerim’in IKBY bayrağı çekmesi sonrası, İl Meclisi Türkmen ve Arap üyelerin boykot ettiği bir oylamayla referanduma dahil olma kararı almıştı.

IKBY tepkili

Azil kararına hem Kerim hem de Barzani’nin başdanışmanı Hoşyar Zebari “Kerkük Valisi’nin Kerkük İl Meclisi tarafından seçildiği, dolayısıyla Irak meclisinin böyle bir hakkı bulunmadığı” tepkisini gösterdi. Ama IŞİD işgalinden önce Musul valiliği yapan Esil Nuceyfi de Irak meclisi tarafından azledilmişti.

‘İç savaş çıkar’

Öte yandan Iraklı Şiiler, uyarı çıtasını daha da tırmandırdı. Haşdi Şabi Genel Komutan Yardımcısı Amiri, Necef kentinde “referandumun ertelenmemesi halinde şüphesiz iç savaş çıkacak” diye konuştu. Irak meclisindeki Hukuk Devleti isimli en büyük Şii grubu ise referanduma karşı tavır almadığı gerekçesiyle Kürt kökenli Irak Cumhurbaşkanı Fuad Masum’un görevden alınması için imza toplamaya başladı.

‘ABD resti çekti’

ABD Başkanı’nın IŞİD Karşıtı Koalisyon’daki Temsilcisi McGurk, önceki gün Goran ve KYB ile görüştü. Goran’ın açıklamasına göre “McGurk, referandumun 25 Eylül’de yapılmasına ABD’nin yüzde 100 karşı olduğunu net biçimde iletmeye geldiğini söyledi”. Goran’ın dış ilişkiler yetkilisi Shunas Sherko Jdy, “Referandum yapılırsa ABD, IKBY ile tüm diplomatik, askeri ve ekonomik ilişkileri kesebilir. Bize böyle söylendi” iddiasında bulundu. Ancak peşmerge IŞİD’le savaşın en önemli ortaklarından biri.

ABD, Britanya ve Fransa’nın Erbil- Bağdat müzakerelerinin başarıyla sonuçlanmasını sağlayacağı ve iki taraf arasında yeni ilişkileri kurulmasının garanti edilmesini BM Güvenlik Konseyi’nin gündemine getireceği sözü veren McGurk dün BM Temsilcisi Jan Kubis, ABD ve Britanya’nın Bağdat elçileriyle birlikte Barzani ile görüşme yaptı. Heyetin ertelenme için sözkonusu alternatif planı sunduğu Barzani “Erteleme kararı sadece bana ait değil. Diğer partilerle görüşmelerin ardından size kararımızı ileteceğiz” dedi.

Referandumun zamanlamasına Talabani’nin KYB’si sonradan ikna olurken Goran karşı tavrını sürdürüyor. Nitekim IKBY meclisi, Goran üyesi olan meclis başkanının Erbil’e dönüşünün Barzani’nin KDP’si tarafından Ekim 2015’te engellenmesinden beri toplanamıyor. Dün için planlanan ilk toplantı McGurk’un bastırması sonucu Goran’ın talebiyle bugüne ertelendi.

IŞİD saldırdı: En az 52 ölü

Bu ortamda IŞİD militanları Haşdi Şabi kılığına girerek güneydeki Nasiriye’de bir restoran ve bir kontrol noktasına saldırı düzenledi. İçinde İranlıların da olduğu en az 52 kişi öldü, 90 kişi yaralandı.

ANKARA: BEDELİ OLUR IKBY’de 25 Eylül için ilan edilen bağımsızlık referandumuna tepkisini tırmandıran Türk Dışişleri, ilk defa “bedeli olur” dedi. Dışişleri’nin açıklamasında şu vurgular yapıldı: “Ülkemizin ve uluslararası toplumun sağduyu sahibi tüm üyelerinin uyarılarına rağmen IKBY liderliğinin ısrarcı tutumu ve giderek duygusal bir hal alan açıklamalarını endişe verici buluyoruz. Aksi yöndeki bütün dostane tavsiyelere rağmen IKBY’nin ısrar etmesinin mutlaka bir bedeli olacağını dikkate alması gerektiğini vurguluyor; IKBY’yi biran önce aklıselimle davranmaya ve hatalı yaklaşımından vazgeçmeye davet ediyoruz.” Bağdat-Erbil arasındaki anayasal anlaşmazlıkların çözümü için diyalog gerektiği ve bunun için desteğe hazır olunduğu belirtildi. Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ da Irak’ın toprak bütünlüğü vurgusu yaparak “Barzani’nin halk oylaması kararı, tarihi bir hatadır” dedi. “Bölgede Türkmenler, Araplar var, farklı inanç grupları var, farklı farklı yapılar var. Bütün bunların adına karar alma yetkisi Barzani’de değil” ifadesini kullandı. ‘Yok hükmünde’ AKP Genel Başkan Yardımcısı Mehdi Eker de “Her şeye rağmen referandum yapılırsa bizim tarafımızdan yok hükmünde kabul edilir” açıklamasını yaptı.