Bakırköy’ün ‘Altın’ kalpli tiyatrocusu

Üstün Asutay’ın tiyatroya adanmış ömrünün büyük kısmı Bakırköy’de sahnede geçmişti. Kaybına da en çok tiyatrocular ve seyircileri üzüldü.

Öznur Oğraş Çolak

Tiyatro ile geçen bir ömür. Yarım asırdan fazla sanatla dolu bir hayat. Onunla bir şekilde yolu kesişen ya da tiyatroda karşılaşan kime sorsanız alçakgönüllü, sıcak ve samimi der. Üstün Asutay’ı yitirmenin hüznü büyük. Uzun zaman önce kaybettiği ve resmini hiç yanından ayırmadığı eşine kavuştu. “Özlüyorum” derdi.

Şimdi özlemin büyüğü kendi gibi oyuncu olan oğlu Mert Asutay’a, torunu ve dostlarına kaldı. Koyu bir Bakırköy Spor taraftarı olan Üstün Hoca sadece tiyatroda değil, Bakırköy’de de çok sevilen ve sayılan bir sanatçıydı. “Bir insan, bir semte ne kadar gönül verebilir”in en güzel cevabı Üstün Hoca’nın Bakırköy için yaptıkları. Bakırköy Halk Evi ve Bakırköy Sanatçılar Derneği’nde sayısız sanatçı yetiştirdi.

Bakırköy Belediye Tiyatroları’na uzun yıllar emek verdi. Tiyatroda ilk karşılaştığım günden bugüne mütevazılığıyla hatırladığım Üstün Hoca, herkesin gönlünde güzel bir yer edindi. Bir gün bir oyunun prova arasında sohbet ederken, “Tiyatro sizin için aşk gibi mi?” dediğimde bana, “Aşk değil ama hayatım!” demişti. Şimdi sözü, onunla aynı sahnenin tozunu yutan meslektaşlarına bırakıyorum.

‘MERHAMETLİ, ZARİF’

- Gül Onat: Üstün Asutay çok önemli bir tiyatro adamı olmasının ötesinde zarif, merhametli, duyarlı bir insandı. Birlikte çalışmış olduğum için kendimi çok şanslı buluyorum. İçimizde hep yaşayacak.

‘YÜREĞİ PAK’

- Munis Düşenkalkar: Böylece bir devir kapanıyor. Azalmışlardı artık bitti, demek sıra bize geldi. Okuldayken Müşfik Hoca, önce insan olun derdi. Profesyonel hayatta Üstün Ağabeyi tanımak hocanın ne demek istediğini öğretti bana. Yüreği de yüzü gibi piri-pak çok güzel insandı.

- Turgay Kantürk: Türk tiyatrosu önemli bir figürünü daha yitirdi. Üstün Asutay gülümseten, incelikli tiplemeleriyle hafızalarımızda yaşayacak. Danışman olarak çalıştığı dönemlerde BBT’ye büyük katkıları oldu.

- Ragıp Savaş: Bakırköy Belediye Tiyatroları’nda Üstün Ağabey’le çok güzel günlerimiz oldu. Hem sahnede hem de yönetimde birlikte çalıştık. Çok zorluklara göğüs gerdik. Ama hep saygıyla, sevgiyle, esprilerle. Ağabey, kardeş gibi. Sanat için tiyatro için. Üstün Ağabey iyi bir sanatçı ve iyi bir insandı. Çok genç yaşta kaybettiği değerli eşine kavuştu. Özlenecek...

‘TAHT KURDU’

- Orhan Aydın Kemal: Üstün Ağabey, Bakırköy Halkevi’nin ve onun yetiştirdiği birçok değerli sanatçıdan biri olan üstad Münir Özkul’un öğrencisi olarak geleneksel tiyatromuzun son neferlerinden biriydi. Değerli sanatçı kişiliğinin yanında kadir şinaslılığı ve vefalılığı ile gönüllerde taht kurmuş çok değerli bir ağabeyim olarak, Bakırköy Belediye Tiyatroları’nda yıllarca birlikte hem sahne, hem de yönetim kurulunda çalıştık. Onunla ilgili unutamadığım ve beni etkileyen anım; genç yaşta kaybettiği eşinin fotoğrafını yanından hiç ayırmayışı. Bizlere gösterir, ona olan özlem ve aşkını dile getirirdi. Bize, altın gibi bir evlat, bir meslektaş ve kendisi gibi yüce gönüllü arkadaşımız Mert Asutay’ı bıraktı.

‘BİLGELİĞİ, CANDANLIGˆI...

- Emrah Eren: Du¨nya tatlısı insan. Yine eksildik, yine biraz daha bu¨yu¨du¨k, biraz daha tatsızlas¸tık. Mu¨s¸fik Hoca’yı kaybettigˆimizde oynadıgˆı bir karakterin agˆzından “Sevgi o¨ldu¨ ulan!” diye haykırmıs¸tım. U¨stu¨n Agˆabey’in kaybıyla “tevazu o¨ldu¨” diye fısıldayabilirim. Okuldan mezun olup adım attıgˆım BBT sahnesinde ilk onunla nefes alıs¸ım, kars¸ımda go¨ru¨nce kesilen nefesim, tevazusu, bilgeligˆi, candanlıgˆı, canlıgˆı... Hangi birini anlatayım? I·yi ki yas¸adı, iyi ki dokundu bizlere, iyi ki var etti varlıgˆıyla, iyi ki ogˆlu Mert’i bize yoldas¸ etti... Onu çok özleyeceğiz. Çoklu organ yetmezliği nedeniyle yaşamını yitiren Asutay için dün Bakırköylü Sanatçılar Derneği (BASAD) önünde tören düzenlendi. Sanatçının cenazesi daha sonra Kartaltepe Amine Hatun Camisi’nde ikindi vakti kılınan cenaze namazının ardından Bakırköy Mezarlığı’na defnedildi.

KİMDİR?

1938 yılında Bakırköy’de doğdu. Kartaltepe İlkokulu ve Taş Karma Ortaokulu’nda okudu. Tiyatro hayatı 1961’de Bakırköy Halkevi ve 1962’de Türkbank Çocuk Tiyatrosu ile başladı. İlk oyunu Halkevinde Kenan Pars’ın sahneye koyduğu “Pikvintom Mahkumu”dur.

İlk yıllarında oyunculuk, sonraki yıllarında genel sanat yönetmenliğini yaptığı Türkbank Çocuk Tiyatrosu’yla tam 40 yıl boyunca her cumartesi, pazar ücretsiz oyunlar sergileyerek Türkiye’nin dört bir yanında tiyatrodan mahrum yaşayan çocukları tiyatroyla buluşturdu. Lösemili Çocuklar Vakfı yararına turneler yaparak, hasta çocukların tedavisine katkıda bulundu.

1963 yılında çekilen Türkiye’nin ilk uzun metrajlı bilimkurgu çocuk filmi olan “Aydede’ye Gidiyoruz” filminde başrol oynadı. 1968-2002 yılları arasında çocuk oyunu yönetmenliği devam eden Asutay 1971’de Bakırköy’de Bakırköy Komedi Tiyatrosu’nu kurdu ve beş yıl hiç ara vermeden hizmet sundu.

1982’de Ercan Yazgan’la ve tekrar Bakırköy’de tiyatro faaliyetleri başladı. 1985’de Şener Şen’le “Selamsız Bandosu” filmini çevirdi.1988’de Gazanfer Özcan topluluğunda çalışmaya başladı.

1989 yılında yönetmenliğini Ertem Eğilmez’in yaptığı “Arabesk” filminde Şener Şen ve Müjde Ar ile birlikte oynadı. Münir Özkul’la oynadığı “Uzaylı Zekiye” ve TRT’ye yaptığı Neriman Köksal’la başrolünü paylaştığı 6 yıl 505 bölüm süren “Bizim Mahalle” adlı dizi filmlerin yanı sıra “Kuruntu Ailesi”, “Ah Şu Komşular”, “Şemsi Paşa Pasajı”, “Vatandaş Ahmet Efendi” gibi dizilerde rol aldı. 1997- 2014’te Bakırköy Belediye Tiyatrolarında Bakırköy Belediyesi Sanat Danışmanı olarak görev yaptı.