Bakan Yıldız'dan nükleer açıklaması (09.02.2010)

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, Kanal 24'de katıldığı programda, gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

Nükleer santral konusundaki bir soru üzerine Yıldız, nükleer enerji santrallerinden daha çok, bu işin kültürünün Türkiye'ye kazandırılması gerektiğini kaydetti.

İhale sürecinin nihayetlenmesinden sonra Rusya ile bu konuda hükümetlerarası ikili görüşmeler yapıldığını ve bununla ilgili bir de iyi niyet protokolü imzalandığını hatırlatan Yıldız, protokol sonrasında oluşturulan çalışma gruplarının görüşmelerine devam ettiğini bildirdi.

Yıldız, şöyle konuştu:

''Bu ay içinde İstanbul'da tekrar bir araya gelinecek. Mutabık kalınması halinde ve makul şartları yürütebiliyor olmamız halinde, inşallah biz bunu yine kanunun, mevzuat şartlarının bize verdiği yetki çerçevesinde hükümetlerarası bir anlaşma ile yapmaya çalışıyoruz ve ben başaracağımıza inanıyorum. TBMM tatile girmeden önce mutlaka bizim bunu Meclis'e sevk etmemiz lazım. Nükleer santral yapımı yaklaşık 7 yıl süreCek ve bizim 2017'de bunun enerjisinin Türkiye'de tüketilmesiyle alakalı mutlaka iyi bir noktayı yakalamamız lazım.''

Enerji Bakanı, Türkiye'nin büyüme hızı ve bizim strateji belgesi dikkate alındığında, 2023 yılında mutlaka nükleer güç santrallerinin Türkiye'de en azından söz konusu 2 bölgede kazandırılması gerektiğini söyledi.
 

Doğalgaza zam

Enerji Bakanı Yıldız, bazı basın-yayın organları ve muhalefetin, ''doğalgaza zam yapılacak'' şeklindeki spekülasyon haberlerine son vermek için Ocak ve Şubat ayında doğal gaza zam yapılmadığını söyledi.

Bu yöndeki haberlerin doğal gaz kullanan vatandaşa ve sanayiciye zarar verdiğini belirten Yıldız, doğal gaz fiyatlarının otomatik fiyatlama mekanizması ile ayarlandığını bildirdi.
''(Doğalgaza zam olacak) denildi, siz (yok) dediniz, bu tartışma nereden çıktı, zam yapmama kararı neden alındı?'' şeklindeki bir soru üzerine Yıldız, doğal gazda Ocak ve Şubat ayı için zam yapmama kararının çok doğru bir prensip kararı olduğunu, çünkü bu konuda vatandaşın tüketim alışkanlığını değiştirecek kadar spekülasyon yapıldığını kaydetti.

Kendisinden duymadan zam haberi yapmamaları konusunda basın mensuplarına uyardığını, fakat buna rağmen spekülatif haberlerin yapılmaya devam ettiğini ifade eden Yıldız, şöyle konuştu:

''Ortada yüzde 70'lerden başlıyor, yüzde sıfıra kadar 25 çeşit zam haberi dolaşıyor. Yok yüzde 15 gelecek, yok yüzde 40, yok yüzde 55. (Bakın) dedim, (bunlar kime zarar veriyor). Bunlar şu anda doğal gaz kullanan ve elde ettiği tasarrufları mevsimine göre gaz parası olarak veren vatandaşı etkiliyor. Sanayicimiz de bu konuyla alakalı büyük miktarlardaki zamlardan etkileniyor. Zam kelimesi zaten sıkıntılı bir kelime. Biz otomatik fiyatlama mekanizmasıyla beraber bunu yapıyoruz.

Bildiğiniz gibi doğal gazın da yaklaşık yüzde96-97'sini ithal ediyoruz. Takdir edersiniz ki bunun uluslararası ilişkilerle ilgili, siyasetle ilgili, ekonomiyle ilgili yanı var. Bu zam tahminleri muhalefetin de çok sempatiyle ilgilendiği bir konu. Yüzde 5'den yüzde 55'e kadar hepsinin de kullanılma imkanı olan bir konu.''

Ocak ve Şubat ayında doğal gaz zam yapılmamasıyla ilgili bir haberin yapılmadığına işaret eden Yıldız, ''Sürekli bu beklentiyi tahrik etmek vatandaşımıza zarar veriyor. Bu spekülasyonlar nihayetlenmiyor, o yüzden bence son derece doğru alınmış bir kararla sayın başbakanımızla böyle bir karar aldık. Biz sürekli zam haberlerini tahrik edecek, sürekli dillerde dolaşabilecek bir konuya son vermek istiyoruz'' diye konuştu.
 

Azerbaycan'la yapılan enerji anlaşmaları

Azerbaycan'la enerjide 3 temel konu bulunduğunu anlatan Yıldız, bunlardan ilkinin Şahdeniz 1 Projesi ve alınan gaz, diğerinin Şahdeniz 2 Projesi ve 2016-2017 yıllarında yapılabilecek gaz bağlantılarıyla alakalı görüşmeler, üçüncüsünün de Türkiye üzerinde Avrupa'ya boru hatlarıyla yapılacak bağlantılar olduğunu söyledi.

Şahdeniz 1 Projesiyle ilgili bir sorunun bulunmadığını, sıkıntının transit geçiş ücretleriyle alakalı olduğunu ifade eden Yıldız, Şahdeniz 2 Projesi çerçevesinde verilen fiyat teklifi üzerinde de henüz mutabık kalınmadığını bildirdi.

Azerbaycan'la bir anlaşmalar paketi bulunduğunu ve tüm unsurlarda anlaşmadan paketin imzalanamayacağını ifade eden Yıldız, ''Biz tekliflerimizi verdik, durduğumuz nokta iyi bir nokta. Hem Azerbaycan ve Türkiye gibi iki kardeş ülkenin ilişkilerini güçlendirebilecek bir noktadayız, hem de menfaatlerimizi gözeten bir noktadayız. Verdiğimiz fiyat teklifinin makul olduğunu düşünüyoruz, Azeri kardeşlerimizin de bu noktaya geleceğini düşünüyoruz'' dedi.
 

''Ermenistan'la ilgili çekinceleri var"

Azerbaycan'ın Ermenistan'la ilgili siyasi çekinceleri bulunduğuna işaret eden Enerji Bakanı, şunları söyledi:

''Aslında bu konuda hem sayın Başbakanımızın, hem Cumhurbaşkanımızın, Dışişleri Bakanımızın ve benim çeşitli platformlarda müşteri olmaları gerektiği yönünde açıklamalarımız var. Sayın Başbakanımız hem Bakü, hem Türkiye'de yaptığı açıklamalarda herhangi bir sıkıntıya düşmeyeceklerini taahhüt etti. Bu konuyla alakalı son derece açık, net ifadeler kullandı. O yüzden biz yine benzeri ifadeleri tekrar ediyoruz ve kendilerinin bu konuda rahat olmaları gerektiğini söylüyoruz.''

Yıldız, hele hele Ermenistan Anayasa Mahkemesinin verdiği gerekçeli karar açıklandıktan sonra, 1915 olaylarının bir tarafta bırakılması konusuna nasıl baktıklarının bir kez daha anlaşıldığını kaydetti.
 

İran'da çalışmalar

İran'la Güney Pars sahasında doğal gaz arama faaliyetlerine ilişkin çalışmaların henüz nihayetlenmediğini belirten Yıldız, konuyla ilgili teknik çalışmaların devam ettiğini vurguladı.
İran'da ABD'den ve Avrupa'dan birçok enerji şirketinin çalışmalar yaptığına dikkat çeken Yıldız, ''O zaman biz diyoruz ki eğer ABD'li firmalar, Avrupalı firmalar çalışabiliyorsa, hemen yanı başındaki Türkiye niçin burada çalışmasın. Orada elde edilecek gazın yarısı yani 17,5 milyar metreküplük gazın pazarlama hakkını almış olacağız yapacağımız anlaşmayla. Ama dediğim çalışmalar Türkiye'nin menfaatine şeyler doğuracaksa biz buna devam edeceğiz'' dedi.
 

BTC'nin işletilmesinde yeni dizayn

BTC Ham Petrol Boru hattının açılmasının ardından bine yakın büyük tankerin petrolle yüklendiğini ve hat üzerinden kira alındığını kaydeden Yıldız, hattın işletmeciliğinde geçen yıllarda zarar edildiğini, bununla ilgili insan kaynakları ve personel açısından bazı işletmecilik noktalarının tekrar elden geçirildiğini bildirdi.

İşletmecilik konusunda yeni bir dizayn ortaya çıkaracaklarını açıklayan Yıldız, ''Bununla ilgili hem BP, hem de BTC'nin koordinasyonunu yapan başkanla geçen hafta iki defa toplantı yaptık. Hem bu zararın yok edilmesi hem de sürdürülebilir bir işletmecilik anlayışının olması açısından yeni bir dizayn yapıyoruz'' diye konuştu.
 

Rusya ile ilişkiler

Rusya ile Türkiye arasında doğal gazdan tarıma kadar 38 milyar dolarlık bir ticaret hacmi bulunduğunu, fakat bunun mutlaka Türkiye lehine dengelenmesi için bir balans yapılması gerektiğini söyledi.

Karadeniz'de Rusya dışındaki ülkelerle geliştirilen projelerin, bu ülke ile yapılan projelere rakip olmadığını ifade eden Taner Yıldız, AB üyesi ülkelerin doğal gaz arz güvenliği için, buradaki projelerin orta ve uzun vadede birbirini destekleyen projeler olduğunu vurguladı.